Hide
Show all
Email this article 
Involuntary Treatment of Mentally Ill Patients – Some Remarks on the Mental Health Act
Abstract
According to the WHO, health is a state of complete physical, mental and social well-being and not merely the absence of disease or infirmity. Nowadays, provisions of national and international law protects not only physical health but also mental health. Formerly, physicians made decisions for their patients. Now, this paternalistic view has been supplanted by promoting patient autonomy. One of the most important patients’ rights is a right to reasonably informed participation in decisions involving his/her health care. Generally, patient’s consent must be obtained before any examination, treatment or care. There are also a few exceptions when treatment may be able to go ahead without the patient’s consent. Patient suffering from a mental disorder may go into a psychiatric hospital not only voluntarily but also involuntary. In such cases, due to the strong interference in the right to freedom, it is necessary to maintain additional procedures and requirements, which in the broadest possible way, reduce patient’s discomfort and ensure compliance with the powers conferred on him/her.
Keywords
Full Text:
PDF (Język Polski)References
Barcik J., Międzynarodowe prawo zdrowia publicznego, Warszawa 2013.
Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich, Realizacja zasady informed consent w kontekście relacji lekarz – pacjent. Wyzwania i bariery rozwojowe w Polsce. Materiały z seminarium ekspertów zorganizowanego przez Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich we współpracy z Centrum Ekologii Człowieka i Bioetyki Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie dnia 12 marca 2011 r., Warszawa 2012.
Biuro Rzecznika Praw Pacjenta, Sprawozdanie dotyczące przestrzegania praw pacjenta na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, www.bpp.gov.pl/gfx/bpp/userfiles/_public/bip/sprawozdania_roczne/sprawozdanie_2014_r..pdf [dostęp: 27.07.2017].
Bobińska K., Gałecki P., Art. 1, [w:] Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego. Komentarz, Warszawa 2016.
Bobińska K., Gałecki P., Art. 23, [w:] Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego. Komentarz, Warszawa 2016.
Ciechorski J., Glosa do postanowienia SN z dnia 11 maja 2012 r., II CSK 678/11, „Prawo i Medycyna” 2013, nr 1–2.
Domaradzki J., O definicjach zdrowia i choroby, „Folia Medica Lodziensia” 2013, nr 40.
Fundacja Centrum Badania Opinii Społecznej, Komunikat z badań – Stosunek do osób chorych psychicznie, Warszawa 2012.
Instytut Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej, Poradnik o prawach pacjenta, Warszawa 2013.
Karkowska D., Ustawa o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Komentarz, Warszawa 2012.
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. nr 78, poz. 483 z późn. zm.).
Konwencja o ochronie praw człowieka i godności istoty ludzkiej wobec zastosowań biologii i medycyny przyjęta przez Komitet Ministrów w dniu 19 listopada 1996 r., www.coe.int/t/dg3/healthbioethic/texts_and_documents/ETS164Polish.pdf [dostęp: 10.10.2017].
Korzan K., Postępowanie w sprawach ochrony zdrowia psychicznego, „Rejent” 1996, nr 6.
Laskowska D., Lipińska H., Nowicka M. (kier. zespołu), Szafrański T., Szostak H., Żuchowska J., Prawa człowieka w szpitalach psychiatrycznych i domach pomocy społecznej, Warszawa 1996.
Mała encyklopedia medycyny PWN, t. 3, Warszawa 1990.
NIK, Przestrzeganie praw pacjenta w lecznictwie psychiatrycznym, Informacja o wynikach kontroli, nr ewid. 19/2012/P/11/093/KZD.
Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości – z upoważnienia ministra – na interpelację nr 6367 w sprawie niezwłoczności decyzji sądu dotyczącej umieszczenia chorego w szpitalu psychiatrycznym, www.sejm.gov.pl/sejm7.nsf/InterpelacjaTresc.xsp?key=62D860DA [dostęp: 10.10.2017].
Paszkowska M., Pojęcie i rodzaje praw pacjenta, www.wspl.rzeszow.pl/pliki/dokumenty/pojecie_i_rodzaje_praw_pacjenta.pdf [dostęp: 10.10.2017].
Postanowienie SN z dnia 14 lutego 1996 r., II CRN 201/95, „Państwo i Prawo” 1997, z. 1.
Postanowienie SN z dnia 12 lipca 1996 r., II CRN 81/96, OSNC 1996, nr 12 poz. 164.
Postanowienie SN z dnia 12 lutego 1997 r. II CKU 72/96, OSNC 1997, nr 6–7, poz. 84.
Postanowienie SN z dnia 22 kwietnia 2010 r., V CSK 384/09, LEX nr 688057.
Postanowienie SN z dnia 25 stycznia 2011 r., III CKN 1454/2000, OSNC 2001, nr 7–8, poz. 116.
Postanowienie SN z dnia 15 czerwca 2011 r. V CSK 390/2010, LexisNexis nr 6365399.
Postanowienie SN z dnia 16 marca 2012 r., IV CSK 373/11, LEX nr 1169841.
Postanowienie SN z dnia 5 kwietnia 2012 r., II CSK 575/11, OSNC-ZD 2013, nr 4, poz. 68.
Preamble to the Constitution of the World Health Organization as adopted by the International Health Conference, New York, 19–22 June, 1946, signed on 22 July 1946 by the representatives of 61 States (Official Records of the World Health Organization, No. 2, p. 100) and entered into force on 7 April 1948.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 13 lipca 2012 r. w sprawie szczegółowego sposobu postępowania w sprawach przyjęcia oraz wypisania ze szpitala psychiatrycznego (Dz.U. poz. 854).
Uchwała SN z dnia 8 listopada 2016 r., III CZP 66/16, „Biuletyn SN” 2016, nr 11, poz. 6.
Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 1822 z późn. zm.).
Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 882).
Ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 125 z późn. zm.).
Ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 1318).
Wagner O., Raport z badania Capibus. Prawa pacjenta, MillwardBrown SMG/KRC na zamówienie Instytutu Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej, Warszawa 2008, www.prawapacjenta.eu/var/media/File/Raport%20z%20badania_swiadomosc%20praw%20pacjenta%20i%20wiedza%20w%20Polsce.pdf [dostęp: 10.10.2017].
WHO, A declaration on the promotion of patient’s rights in Europe. European Consultation on the rights of patients. Amsterdam 28–30 March 1994, www.who.int/genomics/public/eu_declaration1994.pdf [dostęp: 10.10.2017].
WHO, Mental health: A state of well-being, www.who.int/features/factfiles/mental_health/en/# [dostęp: 10.10.2017].
Wyrok ETPC z dnia 20 lutego 2003 r., 50272/99, LEX nr 78078.
Wyrok SA w Katowicach z dnia 27 czerwca 2013 r., I ACa 361/13, OSP 2015, nr 4, poz. 41.
Wyrok SA w Krakowie z dnia 18 lutego 2015 r., I ACa 1681/14, OSP 2016, nr 2, poz. 15.
Wyrok SN z dnia 15 listopada 1979 r., II CR 376/79, OSPiKA 1981, nr 2, poz. 26.
Wyrok SN z dnia 3 grudnia 2009 r., II CSK 337/2009, LexisNexis nr 3995774.
Wyrok SN z dnia 19 lipca 2012 r., I ACa 1247/2011, LexisNexis nr 5145778.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/szn.2017.20.34.17
Date of publication: 2018-01-14 18:02:16
Date of submission: 2017-04-28 08:34:09
Statistics
Indicators
Refbacks
- There are currently no refbacks.
Copyright (c) 2018 Paulina Chełmowska
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.