Ukryj
Pokaż wszystkie
Wyślij tekst przez e-mail Polska poezja oświeceniowa w charkowskich wydawnictwach periodycznych i książkowych z lat 1819–1820
Streszczenie w języku polskim
Artykuł zawiera omówienie recepcji polskiej poezji czasów oświecenia w rosyjskojęzycznych czasopismach (miesięcznik „Ukrainskij Wiestnik”, 1816–1819) i książkach (tom poezji Aleksandra Skłabowskiego „Próby w wierszach”, 1819; zbiór „Dzieła i przekłady studentów Cesarskiego Uniwersytetu Charkowskiego...”, 1820), wydanych w Charkowie (drukarnia uniwersytecka) w pierwszej połowie XIX wieku. W artykule zostały wykorzystane metody badawcze z zakresu heurystyki bibliograficznej i komparatystyki literackiej, a także translatoryki. Artykuł składa się z trzech części: zarysu dziejów Katedry Języka Polskiego i działalności wydawniczej na Uniwersytecie Charkowskim; rejestru wolnych przekładów i naśladownictw wierszy poetów polskich (Franciszka Karpińskiego i Adama Naruszewicza); porównania wiersza Naruszewicza „Do strumienia” (1771) z wierszem Aleksandra Skłabowskiego „Do strumienia” (1819). Zainteresowanie historią Polski i literaturą polską było związane z działalnością Katedry Języka Polskiego w Uniwersytecie Charkowskim od 1818 roku.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDF (POLISH) (English)Bibliografia
A Literate Writer... 1819: [Author unknown]. “A Literate Writer Compared to Other Writers.” Transl. by Levickij, Nikolaj. Ukrainskij Vestnik, vol. 5 (May 1819): 137–150. [In Russian: [Б.п.]. „Писатель Литтератор в сравнении с другими писателями.” Перев. Левицкий, Николай. Украинский вестник, кн. 5 (май 1819): 137–150.]
Aleksandrowska 1999: Aleksandrowska, Elzbieta. Zabawy Przyjemne i Pozyteczne 1770–1777. A Bibliographic Monograph. Warsaw: IBL PAN, 1999. [In Polish: Aleksandrowska, Elżbieta. Zabawy Przyjemne i Pożyteczne 1770–1777. Monografia bibliograficzna. Warszawa: IBL PAN, 1999.]
Anastasevic 1818: В.А. [Anastasevič, Vasilij]. “A Letter to Publishers.” Ukrainskij Vestnik, vol. 12 (October 1818): 115–124. [In Russian: В.А. [Анастасевич Василий]. „Письмо к издателям.” Украинский Вестник, кн. 12 (октябрь 1818): 115–124.]
Bagalej 1904: Bagalej, Dmitrij. Outline of the History of Kharkov University (Based on Unpublished Materials). Vol. 2 (From 1815 to 1835). Harkov: Parovaya Tipografiya i Litografiya Zilberberg, 1904. [In Russian: Багалей, Дмитрий. Опыт истории Харьковского университета (по неизданным материалам). Т. 2 (С 1815 по 1835 год). Харьков: Паровая Типография и Литография Зильберберг, 1904.]
Borzewski 1819: [Borzewski, Antoni]. “Around the Rhine.” Tygodnik Polski, vol. 1, no 4 (1819): 77–91. [In Polish: [Borzewski, Antoni]. „Okolice Renu.” Tygodnik Polski, t. 1, nr 4 (1819): 77–91.]
Borzevskij 1819: [Borževskij, Antoni]. “Around the Rhine.” Transl. by Levickij, Nikolaj. Ukrainskij Vestnik, vol. 3 (March 1819): 319–339. [In Russian: [Боpжевский, Антони]. „Окрестности Рейна.” Перев. Левицкий, Николай. Украинский Вестник, кн. 3 (март 1819): 319–339.]
Ciwkacz 2001: Ciwkacz, Olga. “A Mysterious Polish Song. The First Translation of Franciszek Karpiński’s Poetry into Ukrainian (“To Justyna. Longing for spring”).” Wiek Oświecenia, vol. 17 (2001): 159–167. [In Polish: Ciwkacz, Olga. „Tajemnicza polska pieśń. Pierwszy przekład poezji Franciszka Karpińskiego na język ukraiński („Do Justyny. Tęskność na wiosnę”).” Wiek Oświecenia, vol. 17 (2001): 159–167.]
Dobak 1996: Dobak, Anna. “Idyll.” In Kostkiewiczowa, Teresa, ed. Dictionary of Polish Enlightenment Literature: 574–580. Wroclaw – Warsaw – Krakow: Zaklad Narodowy imienia Ossolinskich, 1996. [In Polish: Dobak, Anna. „Sielanka.” W: Kostkiewiczowa, Teresa, red. Słownik literatury polskiego Oświecenia: 574–580. Wrocław – Warszawa – Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1996.]
Gulak-Artemovskij 1819: Gulak-Artemovskij, Petr. “Speech on the Opening Day of the Polish Language Department...” Ukrainskij Vestnik, vol. 14 (February 1819): 129–161. [In Russian: Гулак-Артемовский, Петр. „Речь, в день открытия Кафедры Польского языка...” Украинский вестник, кн. 14 (февраль 1819): 129–161.]
Dmohovskij 1818: [Dmohovskij, Francišek]. “Speech on the Commemoration of Ignacy Krasicki the Archbishop of Gniezno at the Public Meeting of the Warsaw Society of Friends of Science on 12 December 1801.” Ukrainskij Vestnik, vol. 11 (July 1818): 48–72, vol. 12 (October 1818): 283–327. [In Russian: [Дмоховский, Фнанцишек]. „Речь, на случай совершения памяти об Игнатии Красицком – Архиепископe Гнезненском – произнесенная при торжественном Заседании в Варшавском Обществе Друзей Наук 12го Декабря 1801 года.” Украинский вестник, ч. 11 (июль 1818): 48–72, ч. 12 (октябрь 1818): 283–327.]
Karamzin 1966: Karamzin, Nikolaj. Complete Collection of Poems. Moscow – Leningrad: Sovetskij pisatel, 1966. [In Russian: Карамзин, Николай. Полное собрание стихотворений. Москва – Ленинград: Советский писатель, 1966.]
Kostkiewiczowa 1984: Kostkiewiczowa, Teresa. Horizons of Imagination. On the Language of Poetry During the Enlightenment. Warsaw: Panstwowe Wydawnictwo Naukowe, 1984. [Kostkiewiczowa, Teresa. Horyzonty wyobraźni. O języku poezji czasów Oświecenia. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1984.]
Kozak 1974: Kozak, Stefan. “Hułak-Artemowski in the Circle of Mickiewicz and Polish Issues.” In Kozak, Stefan & Jakobiec, Marian, eds. From the History of Polish-Ukrainian Literary Relations: 91–104. Wroclaw: Zaklad Narodowy imienia Ossolinskich, 1974. [In Polish: Kozak, Stefan. „Hułak-Artemowski w kręgu Mickiewicza i problematyki polskiej.” W: Kozak, Stefan & Jakóbiec, Marian, red. Z dziejów stosunków literackich polsko-ukraińskich: 91–104. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1974.]
Kraushar 1906: Kraushar, Aleksander. The Warsaw Society of Friends of Sciences 1800–1832. A Historical Monograph Based on Archival Sources. Book 4. Krakow – Warsaw: G. Gebethner i spolka – Gebethner i Wolff, 1906. [In Polish: Kraushar, Aleksander. Towarzystwo Warszawskie Przyjaciół Nauk 1800–1832. Monografia historyczna osnuta na źródłach archiwalnych. Ks. 4. Kraków – Warszawa: G. Gebethner i spółka – Gebethner i Wolff, 1906.]
Krysztofiak 1996: Krysztofiak, Maria. Literary Translation in Contemporary Translation Studies. Poznan: Adam Mickiewicz University Press, 1996. [In Polish: Krysztofiak, Maria. Przekład literacki we współczesnej translatoryce. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 1996.]
Mickiewicz 1955: Mickiewicz, Adam. Works. Vol. XIV, part 1. Warsaw: Czytelnik, 1955. [In Polish: Mickiewicz, Adam. Dzieła. T. XIV, cz. 1. Warszawa: Czytelnik, 1955.]
Nikolajew 2007: Nikołajew, Siergiej. From Kochanowski to Mickiewicz. Sketches from the History of Polish-Russian Literary Unions of the 17th–19th Centuries. Transl. by Glazewski, Jacek. Warsaw: Neriton, 2007. [In Polish: Nikołajew, Siergiej. Od Kochanowskiego do Mickiewicza. Szkice z historii polsko-rosyjskich związków literackich XVII–XIX wieku. Przekł. Głażewski, Jacek. Warszawa: Neriton, 2007.]
Оn the Introduction... 1866: “155. July 25, [1818]. On the Introduction of Teaching Polish Language and Literature at the University of Kharkov.” In Sbornik rasporiazhenii po Ministerstvu Narodnogo Prosveshcheniya. Vol. 1 (1802–1834): 320–321. Sankt-Peterburg: Ministerstvo narodnogo prosveshcheniya, 1866. [In Russian: „155. Июля 25 [1818]. О введении в Харьковском университете преподавания Польского языка и словесности.” In: Сборник распоряжений по Министерству Народного Просвещения. Т. 1 (1802–1834): 320–321. Санкт-Петербург: Министерство народного просвещения, 1866.]
Pisarz literat 1819: [Author unknown]. “A Literate Writer Compared to Other Writers.” Tygodnik Polski, vol. 1, no 8 (1819): 169–177. [In Polish: [B.a.]. „Pisarz literat w porównaniu z innymi pisarzami.” Tygodnik Polski, t. 1, nr 8 (1819): 169–177.]
Platt 1970: Platt, Julian. “Literary Inspirations of Naruszewicz and Other poets of “Zabawy Przyjemne i Pozyteczne”.” Pamiętnik Literacki, no 2 (1970): 241–280. [In Polish: Platt, Julian. „Inspiracje literackie Naruszewicza i innych poetów „Zabaw Przyjemnych i Pożytecznych”.” Pamiętnik Literacki, z. 2 (1970): 241–280.]
Polska literatura 1986: Kurant, Izalina, ed. Polish Belles-Lettres from the 16th Century to the Beginning of the 20th Century in Russian and Soviet Publishing Houses. Bibliography of Translations and Critical Literature in Russian Published in the Years 1711–1975. Vol. 2. Wroclaw – Warsaw – Krakow – Gdansk – Lodz: Zaklad Narodowy im. Ossolinskich, 1986. [In Polish: Kurant, Izalina, red. Polska literatura piękna od XVI w. do początku XX w. w wydawnictwach rosyjskich i radzieckich. Bibliografia przekładów oraz literatury krytycznej w języku rosyjskim wydanych w latach 1711–1975. T. 2. Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk – Łódź: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1986.]
Pusz 1979: Pusz, Wieslaw. “New Parnassus” of Pre-Romantic Warsaw. Bruno Kicinski and the Circle of His Collaborators. Wroclaw – Warsaw – Krakow – Gdansk: Zaklad Narodowy im. Ossolinskich, 1979. [In Polish: „Nowy Parnas” przedromantycznej Warszawy. Bruno Kiciński i grono jego współpracowników. Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1979.]
Russian Press... 1959: Dementev, Aleksandr & Zapadov, Aleksandr & Cherepahov, Matvej, eds. Russian Press (1702–1894). A Reference Book. Moscow: GIPL, 1959. [In Russian: Дементьев Александр & Западов Александр & Черепахов Матвей, ред. Русская периодическая печать (1702–1894). Справочник. Москва: ГИПЛ, 1959.]
Safonov 1819: Safonov, Dmitrij. “Idyll.” Ukrainskij Vestnik, vol. 4 (April 1819): 96–97. [In Russian: Сафонов Дмитрий. „Идиллия.” Украинский вестник, кн. 4 (апрель 1819): 96–97.]
Sinko 1996: Sinko, Zofia. “Romance.” In Kostkiewiczowa, Teresa, ed. Dictionary of Polish Enlightenment Literature: 527–530. Wroclaw – Warsaw – Krakow: Zaklad Narodowy im. Ossolinskich, 1996. [In Polish: Sinko, Zofia. „Romans.” W: Kostkiewiczowa, Teresa, red. Słownik literatury polskiego Oświecenia: 527–530. Wrocław – Warszawa – Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1996.]
Sklabovskij 1819a: Sklabovskij, Aleksandr. Attempts at Poetry. Harkov: V Universitetskoj tipografii, 1819. [In Russian: Склабовский, Александр. Опыты в стихах. Харьков: В Университетской типографии, 1819.]
Sklabovskij 1819b: Sklabovskij, Aleksandr. “Idyll. Dafna and Koridon.” Ukrainskij Vestnik, vol. 3 (March 1819): 352–358. [In Russian: Склабовский, Александр. „Идиллия. Дафна и Коридон.” Украинский вестник, кн. 3 (март 1819): 352–358.]
Sklabovskij 1819c: Sklabovskij, Aleksandr. “Origin of Rhymes.” Ukrainskij Vestnik, vol. 8 (August 1819): 223–227. [In Russian: Склабовский, Александр. „Происхождение рифм.” Украинский вестник, кн. 8 (август 1819): 223–227.]
[Sklabovskij] 1819d: [Sklabovskij, Aleksandr]. “Romance. (Karpinski’s Imitation).” Ukrainskij Vestnik, vol. 4 (April 1819): 93–95. [In Russian: [Склабовский, Александр]. „Романс. (Подражание Карпинскому).” Украинский вестник, кн. 4 (апрель 1819): 93–95.]
Sklabovskij 1819e: Sklabovskij, Aleksandr. “To the Stream.” Ukrainskij Vestnik, vol. 15 (July 1819): 77–79. [In Russian: Склабовский, Александр. „К ручью.” Украинский вестник, кн. 15 (июль 1819): 77–79.]
Sklabovksij 1819f: Sklabovskij, Aleksandr. “Until Dawn. (Naruszewicz’s Imitation).” Ukrainskij Vestnik, vol. 15 (August 1819): 220–223. [In Russian: Склабовский, Александр. „К Зарнице. (Подражание Нарушевичу).” Украинский вестник, ч. 15 (август 1819): 220–223.]
Sklabovskij 1819g: Sklabovskij, Aleksandr. “Walker and Stream. (Karpinski’s Imitation).” Ukrainskij Vestnik, vol. 5 (May 1819): 241–244. [In Russian: Склабовский, Александр. „Прохожий и Поток. (Подражание Карпинскому).” Украинский вестник, кн. 5 (май 1819): 241–244.]
Szymor 2007: Szymor, Marta. “In the Circle of Moral Values. Themes and Topics of Selected Philosophical and Reflective Odes by Adam Naruszewicz.” Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica, vol. 9 (2007): 91–108. [In Polish: Szymor, Marta. „W kręgu wartości moralnych. Motywy i tematy wybranych ód filozoficzno-refleksyjnych Adama Naruszewicza.” Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica, t. 9 (2007): 91–108.]
The Translations and Works... 1820: The Translations and Works by Students of the Imperial University of Kharkov... Junе 30, 1819... Harkov: V Universitetskoj tipografii, 1820. [In Russian: Сочинения и переводы студентов Императорского Харьковского Университета... 1819 года июня 30 числа... Харьков: В Университетской типографии, 1820.]
Trembecki [1784]: Trembecki, Stanisław. Guest in Heilsberg. [Warsaw: Drukarnia Pijarow], [1784]. [In Polish: Trembecki, Stanisław. Gość w Heilsbergu. [Warszawa: Drukarnia Pijarów], [1784].]
Troshinskij 1820: Troshinskij [?]. “Spring. (Karamzin’s Imitation).” In The Translations and Works by Students of the Imperial University of Kharkov... Juny 30, 1819...: 84–85. Harkov: V Universitetskoj tipografii, 1820. [In Russian: Трощинский [?]. „Весна. Подражание Карамзину.” В: Сочинения и переводы студентов Императорского Харьковского Университета... 1819 года Июня 30 числа...: 84–85. Харьков: В Университетской типографии, 1820.]
University... 1817: [Author unknown]. “University.” Ukrainskij Vestnik, vol. 7 (July 1817): 85–87. [In Russian: [Б.п.]. „Университет.” Украинский вестник, ч. 7 (июль 1817): 85–87.]
Walecki 1999: Walecki, Wacław. The Eternal Man. “History” by Ignacy Krasicki and Its Cultural and Literary Contexts. Krakow: Ksiegarnia Akademicka, 1999. [In Polish: Walecki, Wacław. Wieczny człowiek. „Historyja” Ignacego Krasickiego i jej konteksty kulturowe oraz literackie. Kraków: Księgarnia Akademicka, 1999.]
Wolska 2017: Wolska, Barbara. “Walking in the Footsteps of the Past: “A reminder of an old love. Shepherd’s song”.”. In Mazurkowa, Bozena & Chachulski, Tomasz, eds. Karpiński’s Reading: 79–100. Warsaw: IBL PAN, 2017. [In Polish: Wolska, Barbara. „Stąpając po śladach przeszłości: „Przypomnienie dawnej miłości. Pieśń pasterska”.”. In Mazurkowa, Bożena & Chachulski, Tomasz, red. Czytanie Karpińskiego: 79–100. Warszawa: IBL PAN, 2017.]
|CMP|
Article submitted / Zgłoszony do druku: 14.12.2023 | Reviews completed / Proces recenzyjny zakończony: 18.04.2024 | Accepted for publication / Przyjęty do druku: 24.06.2024 | Screened with iThenticate
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/zcm.2024.13.57-73
Data publikacji: 2024-12-19 15:18:54
Data złożenia artykułu: 2023-12-14 17:26:31
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2024 Magdalena Dabrowska
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.