Językoznawca wobec tekstów historii mówionej. Zmiany w rozumieniu terminu i możliwości badawcze

Damian Gocół

Streszczenie w języku polskim


Autor porusza w artykule problematykę definiowania historii mówionej i analizowania relacji ustnych z perspektywy językoznawcy. Prezentuje różne podejścia do tego prądu badawczego, które obecnie dominują w różnych naukach. Następnie ukazuje przekształcenia, jakim ulegało rozumienie historii mówionej od lat czterdziestych XX wieku do dziś. Wskazuje na specyficzne korelacje między historią mówioną a językoznawstwem oraz podobieństwa i różnice między nią a etnolingwistyką, folklorystyką i dialektologią. Artykuł kończy przegląd możliwych pól badawczych, które mogą interesować językoznawcę w tekstach historii mówionej.


Słowa kluczowe


historia mówiona; językoznawstwo; ustność

Pełny tekst:

PDF (English)

Bibliografia


Bartmiński J., Historia mówiona – interdyscyplinarna i wieloaspektowa, [in:] Historia mówiona w świetle nauk humanistycznych i społecznych, red. S. Niebrzegowska-Bartmińska [et al.], Lublin 2014, pp. 9–24.

Bartmiński J., Językowe podstawy obrazu świata, wyd. 2, Lublin 2007.

Bartmiński J., O wartościach słowa mówionego, [in:] Historia mówiona w świetle etnolingwistyki, red. S. Niebrzegowska-Bartmińska, S. Wasiuta, Lublin 2008, pp. 9–16.

Bielak A., Możliwości systematyki materiałów historii mówionej, [in:] Historia mówiona w świetle etnolingwistyki, red. S. Niebrzegowska-Bartmińska, S. Wasiuta, Lublin 2008, pp. 63–80.

Borowik Cz., Audiowizualna epoka, [in:] Historia mówiona w świetle etnolingwistyki, red. S. Niebrzegowska-Bartmińska, S. Wasiuta, Lublin 2008, pp. 17–20.

Chlebda W., Szkice do językowego obrazu pamięci. Pamięć jako wartość, „Etnolingwistyka” 2011, t. 23, pp. 83–98.

Dorson R., The Oral Historian and the Folklorist, [in:] Oral History: An Interdisciplinary Anthology, eds. D. Dunaway, W. Baum, 2nd ed., Lanham: AltaMira Press 1996, pp. 283–291.

Dunaway D., Introduction. The Interdisciplinarity of Oral History, [in:] Oral History: An Interdisciplinary Anthology, eds. D. Dunaway, W. Baum, 2nd ed., Lanham: AltaMira Press 1996, pp. 7–22.

Filipkowski P., Historia mówiona i wojna. Doświadczenie obozu koncentracyjnego w perspektywie narracji biograficznych, Wrocław 2010.

Gocół D., Kreowanie systemu wartości w reportażu radiowym. Na podstawie materiałów Studia Historii Mówionej Polskiego Radia Lublin, [in:] Media a wartości, cz. 5: Człowiek w mediach, oprac. red. M. Gabryś-Sławińska, K. Pilipiuk, Biała Podlaska 2016, pp. 105–116.

Gocół D., Odkrywanie narracyjnej tożsamości w relacjach historii mówionej (na podstawie narracji Haliny Górskiej), [in:] Historia mówiona w świetle nauk humanistycznych i społecznych, red. S. Niebrzegowska-Bartmińska [et al.], Lublin 2014, pp. 121–132.

Gocół D., Opozycja swoi/obcy w relacjach radomskiego Czerwca ’76, [in:] Tekst – gatunek – dyskurs na przełomie XX i XXI wieku, red. J. Szadura, Lublin 2012, pp. 135–152.

Gocół D., Tożsamość narracyjna. Na podstawie relacji biograficznej Piotra Prussa, MA thesis prepared in the Department of Linguistics of Maria Curie-Sklodowska University under supervision of prof. Anna Pajdzińska, Lublin 2013.

Grele R., Directions for Oral History in the United States, [in:] Oral History: An Interdisciplinary Anthology, eds. D. Dunaway, W. Baum, 2nd ed., Lanham: AltaMira Press 1996, pp. 62–83.

Grele R. [et al.], Envelopes of Sound: The Art of Oral History, 2nd ed., New York: Praeger Publishers 1991.

Halbwachs M., Społeczne ramy pamięci, przeł. M. Król, Warszawa 1969.

Hay J., Case Study: Using video in oral history – learning from one woman’s experiences, [in:] Oral History in the Digital Age, eds. D. Boyd [et al.], Washington, D.C.: Institute of Museum and Library Services 2012 [online]. Available on the Internet: http://ohda.matrix.msu.edu/2012/06/using-video-in-oral-history/ [accessed: 1 March 2017].

Hoopes J., Oral History: An Introduction for Students, Chapel Hill: University of North Carolina Press 1979.

Kałwa D., Historia mówiona w krajach postkomunistycznych. Rekonesans, „Kultura i Historia” [online] 2010, nr 18. Available on the Internet: http://www.kulturaihistoria.umcs.lublin.pl/archives/1887 [accessed: 30 November 2016].

Kudela-Świątek W., Odpamiętane. O historii mówionej na przykładzie narracji kazachstańskich Polaków o represjach na tle narodowościowym i religijnym, Kraków 2013.

Kurkowska-Budzan M., Antykomunistyczne podziemie zbrojne na Białostocczyźnie. Analiza współczesnej symbolizacji przeszłości, Kraków 2009.

Kurkowska-Budzan M., Historia zwykłych ludzi. Współczesna angielska historiografia dziejów społecznych, Kraków 2003.

Marczewska M., Językoznawca wobec „oral history”, [in:] Historia mówiona w świetle nauk humanistycznych i społecznych, red. S. Niebrzegowska-Bartmińska [et al.], Lublin 2014, pp. 133–148.

Moyer J., Step-by-Step Guide to Oral History, [online]. Available on the Internet: http://dohistory.org/on_your_own/toolkit/oralHistory [accessed: 30 November 2016].

Nevins A., Oral History: How and Why It Was Born, [in:] Oral History: An Interdisciplinary Anthology, eds. D. Dunaway, W Baum, 2nd ed., Lanham: AltaMira Press 1996, pp. 29–38.

Niderla A., Historia mówiona jako metoda badawcza, [in:] Historia mówiona w świetle nauk humanistycznych i społecznych, red. S. Niebrzegowska-Bartmińska [et al.], Lublin 2014, pp. 25–51.

Niderla A., Kategoria SWÓJ – OBCY w relacjach historii mówionej (na wybranych przykładach), [in:] Historia mówiona w świetle etnolingwistyki, red.red S. Niebrzegowska-Bartmińska, S. Wasiuta, Lublin 2008, pp. 81–86.

Niebrzegowska-Bartmińska S., Wzorce tekstów ustnych w perspektywie etnolingwistycznej, Lublin 2007.

Okihiro G., Oral History and the Writing of Ethnic History: A Reconnaissance into Method and Theory, “Oral History Review” 1981, No 9, DOI: https://doi.org/10.1093/ohr/9.1.27, pp. 27–46.

Ong W., Oralność i piśmienność. Słowo poddane technologii, przeł. J. Japola, Lublin 1992.

Oral History, [in:] MacMillan Dictionary, [online]. Available on the Internet: http://www.macmillandictionary.com/dictionary/american/oral-history [accessed: 30 November 2016].

Oral History, [in:] Oxford Living Dictionaries, [online]. Available on the Internet: https://en.oxforddictionaries.com/definition/oral_history [accessed: 30 November 2016].

Oral History, [in:] The American Heritage. Dictionary of the English Language, 5th ed., Boston: Houghton Mifflin Harcourt Publishing Company 2013, [online]. Available on the Internet: http://www.yourdictionary.com/oral-history [accessed: 30 November 2016].

Oral History, [in:] The Columbia Electronic Encyclopedia, Columbia: Columbia University Press 2013, [online]. Available on the Internet: http://encyclopedia2.thefreedictionary.com/oral+history [accessed: 30 November 2016].

Oral History: Defined, [online]. Available on the Internet: http://www.oralhistory.org/about/do-oral-history/ [accessed: 30 November 2016].

Pacławska E., Zróżnicowanie gatunków mowy w tekstach historii mówionej, [in:] Historia mówiona w świetle etnolingwistyki, red. S. Niebrzegowska-Bartmińska, S. Wasiuta, Lublin 2008, pp. 47–62.

Pajdzińska A., Pamięć jako wartość, [in:] Człowiek wobec wyzwań współczesności. Upadek wartości czy walka o wartość?, pod red. J. Mazura, A. Małyski, K. Sobstyl,, Lublin 2007, pp. 253–261.

Pojęcie derywacji w lingwistyce, pod red. J. Bartmińskiego, Lublin 1981.

Portelli A., What makes oral history different, [in:] The Oral History Reader, eds. R. Perks, A. Thomson, 2nd ed., London–New York: Routledge 2006, pp. 63–74.

Smith G., The making of oral history, [online] 11 September 2015. Available on the Internet: http://www.history.ac.uk/makinghistory/resources/articles/oral_history.html [accessed: 30 November 2016].

Sobczyk M., Teoria i dzieje historii mówionej, [in:] Historia mówiona w świetle etnolingwistyki, red. S. Niebrzegowska-Bartmińska, S. Wasiuta, Lublin 2008, pp. 21–30.

Stemplewska-Żakowicz K., Koncepcje narracyjnej tożsamości. Od historii życia do dialogowego „ja”, [in:] Narracja jako sposób rozumienia świata, pod red. J. Trzebińskiego, Gdańsk 2002, pp. 81–113.

Thompson P., The Voice of the Past. Oral History, Oxford–London–New York: Oxford University Press 1978.

Wójcicka M., Pamięć zbiorowa a tekst ustny, Lublin 2014.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/ah.2016.7.47
Data publikacji: 2017-06-30 00:00:00
Data złożenia artykułu: 2017-01-10 20:25:49


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1554
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 531

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2017 Damian Gocół

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.