Polski model nadzoru w zakresie działalności finansowej samorządu terytorialnego – geneza i zadania Regionalnej Izby Obrachunkowej

Karol Piękoś

Streszczenie w języku polskim


Celem artykułu była analiza powstania i funkcjonowania regionalnych izb obrachunkowych (RIO) w Polsce, które w obecnym systemie nadzoru nad działalnością samorządu terytorialnego pełnią istotną rolę. RIO wywodzą się ze średniowiecznej Francji, ich początek sięga XI w., kiedy to rola tej instytucji polegała na kontrolowaniu finansów publicznych. W średniowiecznej Polsce wydatkami na cele dworskie zajmował się podskarbi nadworny, zaś Trybunał Skarbowy powołano do życia dopiero w 1591 r. W latach Drugiej Rzeczypospolitej nie istniał wyspecjalizowany organ zajmujący się nadzorowaniem gospodarki finansowej samorządów. Za sprawą transformacji ustrojowej w Polsce pojawiła się idea utworzenia regionalnych izb obrachunkowych. Powołanie tego organu nadzorczego poprzedzone było długimi rozważaniami, które zaowocowały przyjęciem 7 października 1992 r. ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych. Współcześnie RIO są bardzo ważnymi instytucjami, które nadzorują sprawy finansowe w samorządzie terytorialnym.


Słowa kluczowe


regionalne izby obrachunkowe; samorząd; nadzór; kontrola; gospodarka finansowa

Pełny tekst:

PDF (English)

Bibliografia


Cybulski B. Geneza ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, [In:] Regionalne Izby Obrachunkowe w Polsce w latach 1993–2003, eds. B. Cybulski, S. Srocki, Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych, Wrocław 2003.

Dębowska-Romanowska T., Regionalne Izby Obrachunkowe nadzór zewnętrzny nad zarządzaniem finansowym w samorządzie i nad tworzeniem lokalnego prawa finansowego, [In:] Regionalne Izby Obrachunkowe charakterystyka ustrojowa i komentarz do ustawy, ed. M. Stec, Wolters Kluwer, Warszawa 2010.

Gałkiewicz J., Działalność nadzorcza regionalnych izb obrachunkowych, [In:] Regionalne izby obrachunkowe. Charakterystyka ustrojowa i komentarz do ustawy, ed. M. Stec, Wolters Kluwer, Warszawa 2010.

Gniadowski A., Dwadzieścia lat w RIO, wspolnota.org.pl, http://www.wspolnota.org.pl/aktualnosci/aktualnosc/dwadziescia-lat-w-rio/, 20.12.2019.

Krajowa Rada RIO, rio.gov.pl, http://www.rio.gov.pl/modules.php?op=modload&name=HTML&file=index&page=krrio_index, 20.12.2019.

Kwiatkowska M., Geneza i przesłanki powstania regionalnych izb obrachunkowych w Polsce, ,,Prace Naukowe Wałbrzyskiej Wyższej Szkoły Zarządzania i Przedsiębiorczości. Samorząd terytorialny, a polityka lokalna” 2013, T. 24.

Majchrowski J. M., Kontrola państwowa w Polsce 1918–1945, [In:] Doktryny, Historia, Władza. Księga dedykowana Profesorowi Wiesławowi Kozubowi-Ciembroniewiczowi z okazji czterdziestolecia pracy naukowej, eds. A. Citkowska-Kimla, M. Kiwior-Filo, B. Szlachta, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2009.

Małecki J., Z problematyki nadzoru nad finansami komunalnymi, ,,Ruch prawniczy, ekonomiczny i socjologiczny” 1991, No. 1.

Miemiec W., Miemiec M., Nadzór regionalnych izb obrachunkowych nad działalnością samorządu terytorialnego w sferze budżetowej, [In:] Regionalne izby obrachunkowe. Charakterystyka ustrojowa i komentarz do ustawy, ed. M. Stec, Wolters Kluwer, Warszawa 2010.

Organizacja funkcjonowania regionalnych izb obrachunkowych i jej prawne podstawy, http://administracja.mswia.gov.pl, http://administracja.mswia.gov.pl/adm/departament-administra/regionalne-izby-obrach/561,Organizacja-funkcjonowania-regionalnych-izb-obrachunkowych-i-jej-prawne-podstawy.html, 20.12.2019.

Paciorek M., Na wzór francuski, wspolnota.org.pl, http://www.wspolnota.org.pl/index.php?id=9&tx_news_pi1%5Bcontroller%5D=News&tx_news_pi1%5Baction%5D=detail&tx_news_pi1%5Bnews%5D=18329&cHash=a7ffa0e4c6820a-7d17a91642135c6d8b, 20.12.2019.

Regionalne Izby Obrachunkowe, http://www.rio.gov.pl/modules.php?op=modload&name=HTML&file=index&page=spr_sejm_2018, 20.12.2019.

Skibiński A., Regionalne izby obrachunkowe i samorządowe kolegia odwoławcze – typowe organy administracji czywyspecjalizowana administracja wojewódzka, ,,Studia Lubuskie: prace Instytutu Prawa i Administracji Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Sulechowie” 2008, No. 4.

Tradycje kontroli państwowej w Polsce, nik.gov.pl, https://bip.nik.gov.pl/o-nik/historia-nik/tradycje-kontroli-panstwowej.html, 20.12.2019.

Wójcik Z. K., Ustawa o regionalnych izbach obrachunkowych, [In:] Regionalne Izby Obrachunkowe w Polsce w latach 1993–2003, eds. B. Cybulski, S. Srocki, Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych, Wrocław 2003.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/bc.2020.5.65-79
Data publikacji: 2020-12-30 15:01:46
Data złożenia artykułu: 2020-02-06 17:46:24


Statystyki


Widoczność abstraktów - 2589
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 850

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2020 Karol - Piękoś

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.