Envoyer cet article par courriel Agresja językowa w komunikacji dydaktycznej (wybrane problemy)
Résumé
W artykule omówiono wyniki przeprowadzonych przez autorkę badań empirycznych nad agresją językową i komunikacją wykluczającą w szkole. Przedstawione zostały językowe zachowania agresywne nauczycieli, które ujawniły się w rozmowach z uczniami zarówno w czasie lekcji, jak i w trakcie rozmów na przerwach międzylekcyjnych. Spostrzeżenia o agresji językowej w komunikacji dydaktycznej omówiono na tle przemian zachodzących w języku.
Mots-clés
Texte intégral :
PDF (Język Polski)Références
Ablewicz, K. (2019). Cechy pedagogicznego dialogu oraz etapy ich ucznia się. Odniesienie do relacji nauczyciel–uczeń. Przegląd Pedagogiczny, nr 2, 33–48.
Aronson, E. (2009). Człowiek istota społeczna. Warszawa: PWN.
Badyda, E. (2010). Oaza wartości? O języku młodzieży skupionej w katolickim Ruchu Światło-Życie. Język – Szkoła – Religia, nr 5, 21–31.
Bocheńska, K. (2006). Szach-mat, czyli o komunikacji w rzeczywistości szkolnej. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Bogdanowska-Jakubowska, E. (2014). Językowe akty agresji a kultura polityczna. W: A. Łyda, M. Będkowska-Obłąk, J.J. Ziębka (red.), Językowe aspekty agresji (s. 9–34). Katowice: Wyższa Szkoła Zarządzania Marketingowego i Języków Obcych w Katowicach.
Bralczyk, J. (2007). Brutalizacja języka publicznego. W: J. Bartmiński, S. Niebrzegowska-Bartmińska, M. Nowosad-Bakalarczyk, J. Puzynina (red.), Etyka słowa. Wybór opracowań (T. 1; s. 269–276). Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Bralczyk, J. (2008). Brutalizacja języka publicznego. W: G. Dąbkowski (red.), Reverendissimae Halinae Satkiewicz cum magna aestimatione (s. 59–66). Warszawa: Plejada.
Cegieła, A. (2014). Słowa i ludzie. Wprowadzenie do etyki słowa. Warszawa: Dom Wydawniczy „Elipsa”.
Chodkowski, Z. (2018). Wyznaczniki agresji i metody jej przeciwdziałania. Kultura – Przemiany – Edukacja, vol. 6, 211–227, DOI: https://doi.org/10.15584/kpe.2018.6.16.
Cierniak, J. (1978). Człowiek sprzymierzeńcem czy wrogiem? Warszawa: Wiedza Powszechna.
Cyrek, B. (2018). Czarny humor i odwrażliwienie – postawy internautów wobec kultury nadmiaru i fake newsów. Media – Kultura – Komunikacja Społeczna, vol. 4, no. 14, 25–35, DOI: https://doi.org/10.31648/mkks.2959.
Dyszak, A.S. (2012). Nazwy mężczyzn homoseksualnych we współczesnym języku polskim. Studia Językoznawcze, nr 11, 55–80.
Gajda, S. (2002). Agresja językowa w stosunkach międzyludzkich. W: W. Gruszczyński (red.), Język narzędziem myślenia i działania. Materiały z konferencji zorganizowanej z okazji 100-lecia „Poradnika Językowego” (Warszawa, 10–11 maja 2001 r.) (s. 59–66). Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Gałczyńska, A. (2012). Agresja werbalna w tekstach kierowanych do dzieci. Język a Kultura, nr 23, 323–334.
Godlewski, G. (2003). Wstęp. Słowo o antropologii słowa. W: G. Godlewski, A. Mencwel, R. Sulima (red.), Antropologia słowa. Zagadnienia i wybór tekstów (s. 7–17). Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Gordon, T. (2001). Wychowanie bez porażek. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
Grochowski, M. (1995). Słownik polskich przekleństw i wulgaryzmów. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Iżykowska, M. (2015). „Nieprzyjemne wyrazy publicznie czynił”. Agresja językowa w dialekcie śląskim w XIX i XX w. W: M. Iżykowska, A. Starczewska-Wojnar, „Ty bestya! Ty kamelo!”. Agresja językowa w polszczyźnie śląskiej (1845–1938). Wypisy źródłowe z akt sądów rozjemczych powiatu strzeleckiego przechowywanych w Archiwum Państwowym w Opolu (s. 35–60). Opole: Archiwum Państwowe w Opolu.
Jasik, A. (2005). Wyzwiska, obelgi, pogróżki w gwarze uczniowskiej (próba typologii gatunkowej). Język a Kultura, nr 17, 259–271.
Karwatowska, M. (2010). Uczeń w świecie wartości. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Karwatowska, M. (2021). Etyka komunikacji jako podstawa budowania relacji międzyludzkich (na przykładzie interakcji nauczyciel–uczeń). W: A. Myszka, E. Oronowicz-Kida, R. Słabczyński (red.), Silva rerum. Rzecz o współczesnej i dawnej polszczyźnie. Księga jubileuszowa dedykowana profesorowi Kazimierzowi Ożogowi (T. 2; s. 414–422). Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Kępiński, A. (1972). Psychopatologia nerwic. Warszawa: Wydawnictwo Literackie.
Korpysz, T. (2014). O agresji w języku. Pobrane z: http://www.idziemy.pl/porady/jezyk/o-agresji-w-jezyku [dostęp: 12.04.2020].
Kowalski, S. (2001). O sejmowej antyetykiecie. W: J. Bralczyk, K. Mosiołek-Kłosińska (red.), Zmiany w publicznych zwyczajach językowych (s. 85–91). Warszawa: Rada Języka Polskiego przy Prezydium PAN.
Krakowiak, K. (2012). Dar języka. Podręcznik metodyki wychowania językowego dzieci i młodzieży z uszkodzeniami narządu słuchu. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Laskowska, E. (2012). Język ideologii a język agresji w wypowiedziach politycznych. Środkowoeuropejskie Studia Polityczne, nr 2, 137–146, DOI: https://doi.org/10.14746/ssp.2012.2.09.
Laskowska, E. (2018). Niegrzecznie czy nieetycznie. Kilka refleksji na temat wybranych reguł zachowań językowych. Conversatoria Linguistica, nr 12, 139–150.
Markowski, A. (2007). Kultura języka polskiego. Teoria, zagadnienia leksykalne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Mazurkiewicz, G. (2014). Nauczyciele – odpowiedzialni obywatele. Poradnik pozytywnego myślenia. W: G. Mazurkiewicz (red.), Edukacja jako odpowiedź. Odpowiedzialni nauczyciele w zmieniającym się świecie (s. 15–28). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Moroń, M. (2016). Rozumienie emocji a agresywność i wrogość. Mediacyjna rola empatii, aleksytymii i makiawelizmu. Psychologia Społeczna, nr 11, 321–338.
Ożóg, K. (2011). Polszczyzna przełomu XX i XXI wieku. Wybrane zagadnienia. Rzeszów: Biblioteka Frazy.
Ożóg, K. (2020). Wśród nowych i dawnych znaków i struktur – fundamentalna rola języka w edukacji. W: A. Piotrowicz, M. Witaszek-Samborska, K. Skibski (red.), Kultura komunikacji w dydaktyce (s. 167–177). Poznań: Wydawnictwo Nauka i Innowacje.
Peisert, M. (2004). Formy i funkcje agresji werbalnej. Próba typologii. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Polański, E. (red.). (2016). Wielki słownik ortograficzny PWN. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Połowniak-Wawrzonek, D. (2008). Związki frazeologiczne współczesnego języka polskiego motywowane sytuacją walki (zbrojnej). Kielce: Wydawnictwo Akademii Świętokrzyskiej.
Połowniak-Wawrzonek, D. (2012). Frazeologizmy współczesnej polszczyzny motywowane sytuacją walki (zbrojnej). Problemy Frazeologii Europejskiej, vol. 9, 89–124.
Rada Języka Polskiego. (2001). Opinia językowa na temat przymiotnika zajebisty. Pobrane z: http://www.rjp.pan.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=331:zajebisty&catid=44&Itemid=145 [dostęp: 15.04.2020].
Reykowski, J., Kochańska, G. (1980). Szkice z teorii osobowości. Warszawa: Wiedza Powszechna.
Szymczak, M. (red.). (1978). Słownik języka polskiego. T. 3. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Tannen, D. (2003). Cywilizacja kłótni. Poznań: Zysk i S-ka.
Tempczyk-Nagórka, Ż. (2017). Między odrzuceniem a akceptacją – w stronę komunikacji inkluzyjnej. Forum Pedagogiczne, vol. 7, no. 1, 121–135, DOI: https://doi.org/10.21697/fp.2017.1.09.
Welskop, W. (2013). Komunikacja w relacji nauczyciel–uczeń a występowanie sytuacji kryzysowych w szkole. W: P. Potejko (red.), Komunikacja w sytuacjach kryzysowych IV (s. 166–173). Gliwice–Katowice: Wydawnictwa i Szkolenia Opcjon.
Wierzbicka, A. (1999). Język – umysł – kultura. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Wojtak, M., Brus, B. (2005). Przejawy agresji w wypowiedziach nauczycieli. Język a Kultura, nr 17, 195–202.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/en.2022.7.195-209
Date of publication: 2022-12-28 15:44:06
Date of submission: 2021-06-30 23:47:50
Statistiques
Indicateurs
Renvois
- Il n'y a présentement aucun renvoi.
Droit d'auteur (c) 2022, Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova
Ce(tte) œuvre est mise à disposition selon les termes de la Licence Creative Commons Attribution 4.0 International.