Envoyer cet article par courriel Człowieczeństwo w oczach androidów. Kilka refleksji o książce Kazuo Ishiguro „Klara i słońce”
Résumé
Powieść Klara i słońce Kazuo Ishiguro wprowadza czytelnika w świat zanurzony w technologiach informacyjnych. W artykule autorka przedstawia refleksje dotyczące współistnienia ludzi i humanoidów. Po zaprezentowaniu tytułowej robotki i jej drogi dojrzewania do własnej tożsamości, prowadzone są rozważania na temat technologicznego „ulepszania” człowieka (inżynieria genetyczna) oraz ludzkich dążeń do uniknięcia śmierci (immortalizm). W końcowej części znajdują się rekomendacje dydaktyczne – określono kilka wybranych kierunków rozważań, które warto podjąć ze studentami jako przyszłymi nauczycielami.
Mots-clés
Texte intégral :
PDF (Język Polski)Références
Asimov, I. (2000). Magia i złoto. Eseje. Warszawa: Wydawnictwo Rebis.
Balawajder, K. (1994). Umiejętności interpersonalne w pracy menedżera. W: B. Kożusznik (red.), Psychologia w pracy menedżera (s. 76–119). Katowice: Wydawnictwo UŚ.
Bauman, Z. (2000). Ponowoczesność jako źródło cierpień. Warszawa: Wydawnictwo Sic!
Bostrom, N. (2005a). Transhumanist Values. W: F. Adams (Ed.), Ethical Issues for the Twenty-First Century (s. 3–14). Charlottesville: Philosophy Documentation Center. DOI: 10.5840/jpr_2005_26
Bostrom, N. (2005b). A History of Transhumanist Thought. Journal of Evolution and Technology, 14(1), 1–25.
Drąg, W. (2014). Revisiting Loss: Memory, Trauma and Nostalgia in the Novels of Kazuo Ishiguro. Newcastle upon Tyne: Cambridge Scholars Publishing.
Fergusson, M. (2018). How Does It Really Feel to Be Lonely? Pobrane z: https://www.1843magazine.com/features/how-does-it-really-feel-to-be-lonely
FM-2030 (Esfandijary, F.M.). (1989). Are You a Transhuman? Monitoring and Stimulating Your Personal Rate of Growth in a Rapidly Changing World. New York: Warner Books.
Fox, J., Gambino, A. (2021). Relationship Development with Humanoid Social Robots: Applying Interpersonal Theories to Human–Robot Interaction. Cyberpsychology, Behavior and Social Networking, 24(5), 294–299. DOI: 10.1089/cyber.2020.0181294
Handy, C. (1996). Wiek paradoksu. W poszukiwaniu sensu przyszłości. Warszawa: Dom Wydawniczy ABC.
Harrari, Y.N. (2008). Homo des. Krótka historia jutra. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Harrington, A. (1969). The Immoralist: How Science Could Give Humanity Eternal Live. Millbrae: Random House.
Ishiguro, K. (2022). Klara i słońce. Warszawa: Albatros.
Ishiguro, H., Nishio, S. (2007). Humanoid Robots. New York: Springer.
Ishiguro, K., Stano, S. (2021). Stary pisarz o nowym świecie – rozmowa z Kazuo Ishiguro, laureatem Nagrody Nobla. Pobrane z: https://przekroj.pl/kultura/rozmowa-z-kazuo-ishiguro-laureatem-nagrody-nobla-sylwia-stano
Kasprolewicz, A. (2021). Raport o książkach. Pobrane z: https://raportostanieswiata.pl/odcinki/raport-o-ksiazkach-12-lipca-2021
Kasprolewicz, A. (2022). Raport z przyszłości (odc. 10: Maszyny – 8 lutego 2022, współpraca S. Kulczycki). Pobrane z: https://www.youtube.com/watch?v=pgdCK22lTog
Kozielecki, J. (2007). Cywilizacja strachu i kultura nadziei. Nauka, (2), 7–18.
Kucharski, J. (2018). W stronę aksjologicznie neutralnego pojęcia Human Enchacment. W: G. Hołub, P. Duchliński (red.), Ulepszanie człowieka. Perspektywa filozoficzna (s. 127–142). Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum.
Kurzweil, R. (2013). Nadchodzi osobliwość. Kiedy człowiek przekroczy granice biologii. Warszawa: Kurhaus Publishing.
Latour, B. (2009). Polityka natury. Nauki wkraczają do demokracji. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Latour, B. (2010). Splatając na nowo to, co społeczne. Wprowadzenie do teorii aktora-sieci. Kraków: Universitas.
Majchrzak, K. (2023). Uczenie maszynowe: Jak sztuczna inteligencja rozwija swój umysł? Pobrane z: https://coderslab.pl/pl/blog/uczenie-maszynowe-jak-sztuczna-inteligencja-rozwija-swoj-umysl
Małek, M. (2012). Problem udoskonalania człowieka w świetle osiągnięć nauk medycznych i technicznych. Studia Philosophica Wratislaviensia, 7(4), 149–160.
Małek-Orłowska, M. (2015). Technologie human enhancement: zakres zastosowania i metody oceny. W: E. Bińczyk, A. Derra, J. Grygieńć (red.), Horyzonty konstruktywizmu. Inspiracje, perspektywy, przyszłość (s. 401–422). Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
Mayer-Schönberger, V., Cukier, K. (2014). Big Data. Rewolucja, która zmieni nasze myślenie, pracę i życie. Warszawa: Wydawnictwo MT Biznes.
Mellibruda, J. (2003). Ja – Ty – My. Psychologiczne możliwości ulepszania kontaktów międzyludzkich. Warszawa: Instytut Psychologii Zdrowia.
Metzl, J. (2023). Hakowanie Darwina. Kiedy genetyczna przyszłość stanie się naszą codziennością. Kraków: Wydawnictwo Otwarte.
Mittelstraß, J. (1992). Leonardo-Welt. Über Wissenschaft, Forschung und Verantwortung. Frankfurt am Main: Suhrkamp.
Mori, M. (1970). The Uncanny Valley. Energy, (7), 33–35.
Musiał, M. (2019). Enchanting Robots: Intimacy, Magic and Technology (Social and Cultural Studies of Robots and AI). London: Palgrave Macmillan. DOI: 10.1007/978-3-030-12579-0
Myoo, S. (2012). Lepiej chodźmy zapytać robota… (wstęp do technoantropologii). Przegląd Filozoficzny – Nowa Seria, (2), 363–376. DOI: 10.2478/v10271-012-0046-x
Napiórkowski, M. (2022). Naprawić przyszłość. Dlaczego potrzebujemy lepszych opowieści, żeby naprawić świat. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Nowaczyk-Basińska, K. (2015). Nieśmiertelność – nowy performans kulturowy? Didaskalia. Gazeta Teatralna, (130), 42–48.
Osiński, G. (2018). Transhumanizm. Retorius contra secutor. Umysł. T. 1. Toruń: Wydawnictwo SKSiM.
Pariser, E. (2012). The Filter Bubble: What the Internet Is Hiding from You. London: Penguin Books.
Polskie Radio (2009). MyLifeBits – cyfryzacja prywatnej rzeczywistości. Pobrane z: https://www.polskieradio.pl/23/266/artykul/178996,mylifebits-cyfryzacja-prywatnej-rzeczywistosci
Sandel, M.J. (2020). Przeciwko udoskonaleniu człowieka. Etyka w czasach inżynierii genetycznej. Warszawa: PWN.
Stock, G. (2003). Redesigning Humans: Choosing Our Genes, Changing Our Future. Boston–New York: Mariner Books.
Szpunar, M. (2016). Humanistyka cyfrowa a socjologia. Nowy Paradygmat Badań Naukowych, Zarządzanie w Kulturze, (4), 355–369.
Szpunar, M. (2019). Kultura algorytmów. Kraków: Wydawnictwo ToC.
Sztuczna Inteligencja (2023). Jak maszyna się uczy. Pobrane z: https://www.sztucznainteligencja.org.pl/kurs/sztuczna-inteligencja-dla-poczatkujacych/jak-maszyna-sie-uczy
Tegmark, M. (2019). Życie 3.0. Człowiek w epoce sztucznej inteligencji. Wydawnictwo: Prószyński Media.
Turkle, S. (2012). Nadejście kultury robotycznej. Nowy rodzaj związków. Sztuka i Filozofia, (41), 108–126.
Waytz, A., Heafner, J., Epley, N. (2014). The Mind in the Machine: Anthropomorphism Increases Trust in an Autonomous Vehicle. Journal of Experimental Social Psychology, 52, 113–117. DOI: 10.1016/j.jesp.2014.01.005
www1: Eterni.me. Pobrane z: http://eterni.me
www2: Kazuo Ishiguro. Pobrane z: https://pl.wikipedia.org/wiki/Kazuo_Ishiguro
www3: MyLifeBits. Pobrane z: http://research.microsoft.com/en-us/projects/mylifebits/default.aspx
www4: Sophia (robot). Pobrane z: https://pl.wikipedia.org/wiki/Sophia_(robot)
Ziemski, M. (2017). Osoba elektroniczna posiadająca osobowość elektroniczną. Pobrane z: https://ingremio.org/felieton/osoba-elektroniczna-posiadajaca-osobowosc-elektroniczna
Zwierzchowski, M. (2021). Sztuczna Przyjaciółka. Pobrane z: https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kultura/ksiazki/2108415,1,recenzja-ksiazki-kazuo-ishiguro-klara-i-slonce.read
Zwoliński, A. (2019). Transhumanizm. Kraków: Znak.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/en.2024.9.107-123
Date of publication: 2024-10-24 23:37:42
Date of submission: 2023-09-27 14:10:37
Statistiques
Indicateurs
Renvois
- Il n'y a présentement aucun renvoi.
Droit d'auteur (c) 2024, Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova
Ce(tte) œuvre est mise à disposition selon les termes de la Licence Creative Commons Attribution 4.0 International.