Poezja po 1989 roku i jej konteksty w edukacji polonistycznej

Elżbieta Mazur

Streszczenie w języku polskim


Artykuł poświęcony jest miejscu poezji współczesnej w edukacji polonistycznej szkół średnich. Zwrócono w nim uwagę na konteksty kulturowe w liryce tworzonej po 1989 roku z perspektywy nauczania integrującego, poddając analizie podręczniki do języka polskiego i uwzględniając nowe tendencje w poezji polskiej. Na wybranych przykładach omówiono zauważalną w nowej poezji zmianę języka poetyckiego, filiacje i spory z tradycją oraz problemy estetyki. Podkreślono, że w interpretacjach wierszy Marcina Świetlickiego, Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego, Tomasza Różyckiego i innych ważne są konteksty literatury pięknej.


Słowa kluczowe


poezja współczesna; język poetycki; konteksty literatury pięknej; edukacja polonistyczna; nauczanie integrujące

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Bortnowski, S. (1991). Konteksty dzieła literackiego. Warszawa: WSiP.

Burkot, S. (2006). Literatura polska po 1939 roku. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Chemperek, D., Kalbarczyk, A., Trześniowski, D. (2014a). Nowe zrozumieć tekst, zrozumieć człowieka. Dwudziestolecie międzywojenne (awangarda) – powojenna nowoczesność. Klasa 3. Kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym. Podręcznik do języka polskiego dla liceum i technikum. Warszawa: WSiP.

Chemperek, D., Kalbarczyk, A., Trześniowski, D. (2014b). Nowe zrozumieć tekst, zrozumieć człowieka. Modernizm – dwudziestolecie międzywojenne (nurt klasyczny). Klasa 2, część 2. Kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym. Podręcznik do języka polskiego dla liceum i technikum. Warszawa: WSiP.

Chemperek, D., Kalbarczyk, A., Trześniowski, D. (2014c). Nowe zrozumieć tekst, zrozumieć człowieka. Romantyzm – pozytywizm. Klasa 2, część 1. Kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym. Podręcznik do języka polskiego dla liceum i technikum. Warszawa: WSiP.

Chemperek, D., Kalbarczyk, A. (2018). Nowe zrozumieć tekst, zrozumieć człowieka. Renesans – preromantyzm. Klasa 1, część 2. Kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym. Podręcznik do języka polskiego dla liceum i technikum. Warszawa: WSiP.

Chmiel, M., Mirkowska-Treugutt, E., Równy, A. (2017). Ponad słowami. Klasa 2 część 2. Zakres podstawowy i rozszerzony. Podręcznik do języka polskiego dla liceum ogólnokształcącego i technikum. Warszawa: Nowa Era.

Cieślak, T., Pietrych, K. (red.). (2009). Nowa poezja polska. Twórcy – tematy – motywy. Kraków: Księgarnia Akademicka.

Dunaj, E., Zagórska, B. (2014). Język polski. Podręcznik dla szkół ponadgimnazjalnych. Kształcenie kulturowo-literackie i językowe. Zakres podstawowy i rozszerzony. Literatura XX wieku i współczesna. Gdynia: Wydawnictwo Pedagogiczne Operon.

Hejda, D., Mazur, E. (2012). Z teorii i praktyki nauczania integrującego. W: E. Mazur, D. Hejda (red.), Problemy integracji i zagadnienia aksjologiczne w edukacji polonistycznej (s. 13–28). Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.

Janus-Sitarz, A. (2009). Przyjemność i odpowiedzialność w lekturze. O praktykach czytania literatury w szkole. Konstatacje, oceny, propozycje. Kraków: Universitas.

Kałuża, A. (2009). Genealogia i przeszłość. Na przykładzie „Dziejów rodzin polskich” Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego. W: T. Cieślak, K. Pietrych (red.), Nowa poezja polska. Twórcy – tematy – motywy (s. 369–377). Kraków: Księgarnia Akademicka.

Kopeć, U. (red.). (2017). Literatura współczesna w edukacji polonistycznej. T. 2: Interpretacje – wartości – konteksty. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.

Kowalikowa, J. (2001). Polonista zintegrowany. W: B. Kedzia-Klebeko (red.), Wczoraj i dziś edukacji polonistycznej (s. 141–151). Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.

Krynicki, R. (1989). Niepodlegli nicości. Wybrane wiersze i przekłady. Kraków: Wydawnictwo Znak.

Krynicki, R. (2005). Kamień, szron. Kraków: Wydawnictwo a5.

Kurczab, H. (1979). Nauczanie integrujące języka polskiego w szkole ogólnokształcącej. Rzeszów: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Pedagogicznej.

Kurczab, H. (2001). Pogranicza sztuk i konteksty literatury pięknej. Rzeszów: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej.

Mazur, E. (2020). Literackie podróże, czyli o przestrzeni i miejscu w literaturze polskiej przełomu XX i XXI wieku (na przykładzie poezji Adama Zagajewskiego i prozy Andrzeja Stasiuka). Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica, nr 1(56), 311–330, DOI: https://doi.org/10.18778/1505-9057.56.16.

Mazur, E. (red.). (2017). Literatura współczesna w edukacji polonistycznej. T. 1: Analizy i (re)interpretacje. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.

Myrdzik, B. (2006). Zrozumieć siebie i świat. Szkice i studia o edukacji polonistycznej. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Orska, J. (2006). Liryczne narracje. Nowe tendencje w poezji polskiej 1989–2006. Kraków: Universitas.

Pilch, A. (2003). Kierunki interpretacji tekstu poetyckiego. Literaturoznawstwo i dydaktyka. Kraków: Księgarnia Akademicka.

Różycki, T. (2016). Litery. Kraków: Wydawnictwo a5.

Sobolczyk, P. (2009). W stronę krainy łagodności (i na marginesach). Poezja polska po 2000 roku. W: T. Cieślak, K. Pietrych (red.), Nowa poezja polska. Twórcy – tematy – motywy (s. 565–603). Kraków: Księgarnia Akademicka.

Synowiec, H., Kowalikowa, J. (2012). Wiązanie treści językowych z literacko-kulturowymi. Przesłanki i dylematy. W: E. Mazur, D. Hejda (red.), Problemy integracji i zagadnienia aksjologiczne w edukacji polonistycznej (s. 29–38). Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.

Świetlicki, M. (1998). Pieśni profana. Czarne: Wydawnictwo Czarne.

Świetlicki, M. (2015). Delta Dietla. Wiersze 2013–2015. Kraków: Wydawnictwo EMG.

Świetlicki, M. (2016). Drobna zmiana. Kraków: Wydawnictwo a5.

Tkaczyszyn-Dycki, E. (2010). Oddam wiersze w dobre ręce (1988–2010). Wrocław: Biuro Literackie.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/en.2021.6.303-316
Data publikacji: 2021-09-22 09:55:41
Data złożenia artykułu: 2020-08-05 18:15:53


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1332
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2021 Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.