Phraseology and historical word formation. The concept of corner in Slavic languages: a comparative analysis

Mariola Jakubowicz

Abstract


This article relates to the work of Nikita I. Tolstoy on the concept of corner in folk beliefs. It covers the intersection of two linguistic fields: phraseology and historical word formation, with elements of etymology. There are two Slavic etymons reconstructed for that concept: *kotъ ‘angle’ and *ogъlъ ‘corner’. In contemporary Slavic languages, continuants of either one or both can be preserved. The concept corner (similarly to others concepts related to elements of the house) is rich in connotations. This study presents an analysis of phraseological units with the components kąt ‘angle’ or węgieł ‘corner’ (and their counterparts in other Slavic languages), as well as an etymological and semantic analysis. The etymological analysis concerns the continuants of the Slavic *kot’a ‘house’, derived from *kotъ ‘angle’. The article points to phraseological and etymological connections between the concepts corner and house.

Keywords


ethnolinguistics; phraseology; word formation; etymology; corner

Full Text:

PDF (Język Polski)

References


Literatura

Bezlaj France, 1977, Etimološki slovar slovenskega jezika, t. 2, Ljubljana.

Jakubowicz Mariola, 2020, Sposoby wykorzystania etnolingwistyki w badaniach etymologicznych, „Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury” 32, s. 8–19.

Ondruš Šimon, 1973, Lingvistický príspevok k dejinám slovanskej architektury, „Jazykovedný časopis”, XXIV, 1, s. 18–26.

Skok Petar, 1972, Etimologijski rječnik ili srpskoga jezika, Zagreb.

Tolstoj Nikita I., 1998. Bez četyrëh uglov izba ne stroitsja. (Zametki po slavjanskomu jazyčestvu) „Studia mythologica Slavica” I, s. 9–21; przedruk [w:] Slavjanskij i balkanskij fol’klor. Narodnaja demonologia, 2000, s. 9–24 i Očerki slavjanskogo jazyčestva, Moskva: Indrik, 2003, s. 269–282.

ESUM – Etymologičnij slovnyk ukrains’koj movy, t. 1–7, Kijiv: Naukova Dumka, 1982–2012.

ESSJa – Ètimologičeskij slovar’ slavjanskih jazykov. Praslavjanski fond, red. Oleg N. Trubačev, Anatolij F. Žuravlev, Žanna Ž. Varbot, t. 1–42, Moskva: Nauka, 1974–.

SD – Slavjanskie drevnosti, red. Nikita I. Tolstoj, Svetlana M. Tolstaja, t. 1–5, Moskva: Meždunarodnye otnošenija, 1995–2012.

SP – Słownik prasłowiański, red. Franciszek Sławski, t. 1–8, Wrocław: Ossolineum, 1974–2001.

Źródła

Bălgarska dijalektologija, proučvanija i materiali, t. 1 Sofija 1962; t. 5, Sofija 1970 – skrót BD.

Digitalen rečnik na makedonskijat ezik, http://drmj.eu/

Frazi, săkraščenija i prjakori. Bălgarski on-lajn spravočnik https://frazite.com/

Karta slov i vyraženij russkogo jazyka https://kartaslov.ru

Keber Janez, 2011, Slovar slovenskih frazemov, Ljubljana.

Krzyżanowski Julian 1969–1972, Nowa księga przysłów i wyrażeń przysłowiowych polskich, t. 1–3, Warszawa: PIW.

Lepešau Ivan Ja., 2008, Slovnik frazealagizmau, t. 1–2, Minsk: Belarus.

Małecki Mieczysław, 1936, Dwie gwary macedońskie (Sucha i Wysoka w Soluńskiem), Kraków.

Matešić Josip, 1982, Frazeološki rječnik hrvatskoga ili srpskoga jezika, Zagreb: IRO „Školjska knjiga”.

Menac Antica, Fink-Arsovski Željka, Venturin Radomir, 2003, Frazeološki rječnik, Zagreb: Ljevak.

Orlovský Jozef, 1982, Gemerský nárečový slovník, Bratislava: Osveta.

Rečnik na bălgarskija ezik, https://ibl.bas.bg/rbe/lang/bg/

Slovar’ ruskih narodnyh govorov, red. Fedot P. Filin, Fedor P. Sorokletov, Sergej A. Myznikov, Leningrad – St. Petersburg, 1965.

Slovar slovenskega knjižnega jezika, http://bos.zrc-sazu.si/sskj.html

Slovník česke frazeologie a idiomatiky. Výrazy slovesné, t. 1–2, Praha: Academia. 1994.

Slovnik frazeologizmiv ukrains’koji movy. Red. B.O. Vynnyk, Kyjiv: Naukova dumka 2008.

Skorupka Stanisław, 1967 Słownik frazeologiczny języka polskiego, t. 1–2, Warszawa: Wiedza Powszechna.

Smiešková Elena, 1989, Malý frazeologický slovník, Bratislava: Slovenské Pedagogické Nakladateľstvo.

Wölkowa Sonja, Ivčenko Anatolij, 2004, Hornjoserbski frazeologiski słownik / Obersorbisches phraseologisches Wörterbuch / Verhnelyžickij frazeologičeskij slovar’, Budyšin: Domowina–Verlag.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/et.2023.35.45
Date of publication: 2023-08-31 13:19:42
Date of submission: 2022-10-28 02:07:35


Statistics


Total abstract view - 382
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 183

Indicators



Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2023 Mariola Jakubowicz

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.