Ukryj
Pokaż wszystkie
Wyślij tekst przez e-mail 
Przemysłowcy wyznania mojżeszowego w województwie kieleckim w latach 1919–1939. Próba charakterystyki środowiska
Streszczenie w języku polskim
Artykuł składa się z dwóch części. W pierwszej przedstawiono liczebność analizowanej grupy, rozmieszczenie terytorialne i preferowany rodzaj działalności. Scharakteryzowano również sylwetki wybranych przedsiębiorców i przedstawiono ich na tle rodzin. W drugiej części skupiono się na działalności zawodowej przemysłowców. Szczególną uwagę zwrócono na czas powstania zakładów i sposób ich funkcjonowania, wysokość zatrudnienia, problemy zaburzające stabilny rozwój placówek, dodatkowe inwestycje i aktywność przemysłowców w organizacjach gospodarczych. Podano też przykłady współpracy i rywalizacji między przedsiębiorcami.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Archiwa
Archiwum Państwowe w Kielcach:
– Fabryka Odlewów Żelaznych „Neptun” w Końskich, sygn. 12,
– Urząd Wojewódzki Kielecki 1919–1939, sygn.: 12108, 12138, 12217, 12228, 12234, 12616, 12782, 12783, 13339, 13421, 13423, 13458, 13462, 14009, 14028, 14031, 14049, 14086, 14109, 14130, 14180, 14184, 14220,
– Wydział Powiatowy w Busku Zdroju (1921–1939), sygn.: 128, 129, 301.
Źródła drukowane
Księga adresowa obywateli ziemskich Rzeczypospolitej Polskiej oraz spis kółek rolniczych, syndykatów, stowarzyszeń i kooperatyw z działem handlowo-przemysłowym b. Kongresówki i kresów 1922/1923, Warszawa [b.r.w.].
Rocznik III Polskiego Związku Przemysłowców Metalowych oraz źródła zakupu wyrobu fabryk zrzeszonych z P.Z.P.M., red. S.J. Okolski, Warszawa 1924.
Rocznik Informacyjny o spółkach akcyjnych w Polsce 1930 roku, oprac. T. Szober, Warszawa [b.r.w.], nr 642.
Statystyka Polski, seria C, z. 86. Drugi powszechny spis ludności z dn. 9 grudnia 1931 roku. Mieszkania i gospodarstwa domowe. Ludność, stosunki zawodowe, Warszawa 1938.
Żydowskie przedsiębiorstwa przemysłowe w Polsce według ankiety z 1921 r., t. 4: Województwo kieleckie i lubelskie, red. E. Heller, Warszawa 1923.
Literatura
Dymarska G., Żydzi koneccy, [w:] Końskie – zarys dziejów, red. M. Wykiera, Końskie 1998.
Eckert M., Przemysł rolno-spożywczy w Polsce 1918–1939, Poznań 1974.
Gawlik M., Początki przemysłu garbarskiego w Radomiu, [w:] Radom. Szkice z dziejów miasta, red. J. Jędrzejewicz, Warszawa 1961.
Jerzmanowski J., W starych Kielcach, Łódź 1984.
Kurska A., Stanisław Starke – próba portretu, [w:] Z tradycji i dorobku inteligencji kieleckiej w XIX i XX w., red. M. Meducka, Kielce 2005.
Leszczyńska C., Gospodarka, [w:] Metamorfozy społeczne, t. 22: Wokół nowej syntezy dziejów Drugiej Rzeczypospolitej, red. W. Mędrzecki, Warszawa 2019.
Majcher E., Działalność społeczno-gospodarcza rodzin Ehrlichów i Zagajskich, [w:] Kielce i kielczanie w XIX i XX wieku, red. U. Oettingen, Kielce 2005.
Majcher E., Przemysł mineralny w województwie kieleckim w dwudziestoleciu międzywojennym, „Studia Kieleckie” 2006.
Majcher-Ociesa E., Aktywność gospodarcza ludności żydowskiej w województwie kieleckim w latach 1918–1939, Kielce 2013.
Majcher-Ociesa E., Geislerowie z Wyczerp Dolnych – przemysłowcy czy ziemianie?, „Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX wieku” 2010, t. 8.
Majcher-Ociesa E., Majątki ziemskie w posiadaniu Żydów w województwie kieleckim w latach 1918–1939, [w:] Rola Żydów w rozwoju gospodarczym ziem polskich, red. J. Skodlarski, A. Pieczewski, Łódź 2014.
Majcher-Ociesa E., Przemysł drzewny w Kielcach w latach 1918–1939, „Studia Muzealno-Historyczne” 2013, t. 5.
Majcher-Ociesa E., Przemysł województwa kieleckiego na początku Drugiej Rzeczypospolitej (1918–1926). Wybrane zagadnienia, [w:] „Zanim zbudowano Gdynię…”. Wpływ odrodzenia państwa w 1918 roku na procesy modernizacyjne ziem polskich, red. Z. Giżyński, J. Kłaczkow, T. Łaszkiewicz, P. Olstowski, Toruń 2020.
Majcher-Ociesa E., Przemysłowcy i zakłady przemysłowe w dokumentacji policyjnej w województwie kieleckim w latach 1919–1939, [w:] 225 lat policji w Polsce, red. P. Majer, M. Seroka, t. 1, Olsztyn 2017.
Majcher-Ociesa E., Relacje między przemysłowcami a administracją państwową w województwie kieleckim w latach 1919–1939, [w:] Metamorfozy społeczne, t. 8: Państwo i społeczeństwo Drugiej Rzeczypospolitej, red. J. Żarnowski, Warszawa 2014.
Majcher-Ociesa E., Z dziejów Fabryki Odlewów Żelaznych „Neptun” I. Mintz w Końskich, Końskie 2011.
Markowski M.B., Międzywojenne (1918–1939) Kielce na szlaku przemysłu zbrojeniowego, [w:] Kielce i kielczanie w XIX i XX wieku, red. U. Oettingen, Kielce 2005.
Markowski M.B., Sfery przemysłowe i ziemiaństwo w województwie kieleckim 1918–1939, Kielce 1990.
Markowski M.B., Sfery przemysłowo-ziemiańskie między Pilicą a Wisłą, [w:] Image przedsiębiorcy gospodarczego w Polsce w XIX i XX wieku, red. R. Kołodziejczyk, Warszawa 1993.
Markowski M.B., Właściciele zakładów przemysłowych w województwie kieleckim w dwudziestoleciu międzywojennym (liczebność i rozmieszczenie terytorialne), [w:] Dzieje burżuazji w Polsce. Studia i materiały, red. R. Kołodziejczyk, Wrocław 1974.
Markowski M. B., Wojewódzki Doradczy Komitet Przemysłowo-Handlowy w Kielcach (1925–1928), „Zeszyty Naukowe Politechniki Świętokrzyskiej. Nauki Społeczno-Ekonomiczne” 1988, nr 18.
Markowski M.B., Źródła do dziejów przemysłu województwa kieleckiego w okresie Drugiej Rzeczypospolitej, [w:] Dzieje Kielecczyzny w historiografii Polski Ludowej, red. Z. Guldon, M.B. Markowski, cz. 2, Kielce 1987.
M[ieczysław] G., Struktura zawodowa Żydów w Polsce a kwestia produktywizacji, „Sprawy Narodowościowe” 1929, nr 1.
Mark B., Proletariat żydowski w przededniu rewolucji 1905 r., „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego” 1955, nr 13–14.
Myśliński K., Żydowski dom modlitwy Herszla Zagajskiego, „Źródła do dziejów Kielc” 2014, z. 6.
Nasi sąsiedzi Żydzi. Z dziejów relacji polsko-żydowskich na Kielecczyźnie w XX wieku, red. A. Dziarmaga, D. Koczwańska-Kalita, E. Majcher-Ociesa, Warszawa 2018.
Powiat radomski, red. J. Boniecki, S. Ośko, S. Witkowski, Radom 1976.
Słabińska E., Prawo pracy w przemyśle województwa kieleckiego w ocenie Inspekcji Pracy w latach 1918–1939, [w:] Województwo kieleckie i świętokrzyskie w latach 1919–2009. Bilans sukcesów i niepowodzeń, red. E. Słabińska, Kielce 2010.
Urbański K., Leksykon dziejów ludności żydowskiej Kielc 1789–2000, Kraków 2002.
Urbański K., Blumenfeld R., Słownik historii kieleckich Żydów, Kielce 1995.
Urbański K., Główka J., Drobne żydowskie zakłady przemysłowe i handel żelazem w staropolskim zagłębiu przemysłowym 1918–1939, [w:] Społeczności małomiasteczkowe w regionie świętokrzyskim (XIX–XX w.), Kielce 1999.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/f.2021.76.277-299
Data publikacji: 2021-12-31 14:52:50
Data złożenia artykułu: 2021-07-22 19:42:34
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2021 Edyta Majcher-Ociesa
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.