Ukryj
Pokaż wszystkie
Wyślij tekst przez e-mail 
Zaangażowanie społeczeństwa II Rzeczypospolitej w obchody rocznic historycznych (na wybranych przykładach)
Streszczenie w języku polskim
Obchody rocznic służyły w II Rzeczypospolitej budowaniu świadomości społeczeństwa jednoczonego po latach niewoli. Uroczystości związane z kalendarzem historycznym przypominały o dokonaniach Polaków, budziły poczucie dumy narodowej i kształtowały postawy patriotyczne. Omówione w artykule rocznice odnoszą się do czasów Polski królewskiej i okresu napoleońskiego. Przypominały one o sukcesach oręża polskiego i miały inspirować do udziału w budowie potęgi państwa.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Źródła
Archiwum Akt Nowych w Warszawie, Materiały Narodowego Związku Robotniczego, sygn. 41/II, k. 13.
Archiwum Akt Nowych w Warszawie, Urząd Wojewódzki Pomorski, Sprawozdanie sytuacyjne, 1928, nr 27, sygn. 273/III-2.
Muzeum Niepodległości w Warszawie.
Prasa
-lecie Odsieczy Wiednia w Płocku, „Głos Mazowiecki. Katolickie Pismo Codzienne” 1933, nr 210.
-lecie wiedeńskiego zwycięstwa w Warszawie, „Kurier Warszawski” 1933, nr 253.
rocznica unii lubelskiej, „Tygodnik Ilustrowany” 1919, nr 26.
-letnia rocznica Unii Lubelskiej, „Głos Lubelski” 1919, nr 56.
„Bogurodzica” w rocznicę zwycięstwa pod Grunwaldem, „Warszawski Dziennik Narodowy” 1939, nr 193B.
Brożek L., Przed pięćdziesięciu laty, „Zaranie Śląskie” 1933, z. 3.
Czem dla duszy narodu Grunwald był, a czem być powinien, „Słowo Pomorskie” 1925, nr 162.
Dębicki Z., Kult Napoleona w Polsce, „Tygodnik Ilustrowany” 1921, nr 18.
Dlaczego czcić mamy 250-letnią rocznicę Odsieczy Wiedeńskiej?, „Orędownik Ostrowski” 1933, nr 73.
Do Obywateli m. Lublina, „Głos Lubelski” 1919, nr 175.
Do Obywateli m. Lublina, „Ziemia Lubelska” 1919, nr 286.
Grunwald – 15 lipca 1410, „Żołnierz Polski” 1921, nr 44.
Grunwald – aktualne rocznica, „Nowa Gazeta Podlaska” 1933, nr 29.
Imponujące obchody w całym kraju, „Orędownik” 1939, nr 163.
Jedyny obchód grunwaldzki w Warszawie zorganizowało Stronnictwo Narodowe, „Warszawski Dziennik Narodowy” 1939, nr 195A.
Kneblewski X.N., Na płowieckich polach, „Tygodnik Ilustrowany” 1931, nr 42.
Kopoczek T., Burzliwe dzieje pamiątkowej tablicy, „Wiadomości Ratuszowe. Informator Urzędu Miejskiego w Cieszynie” 2013, nr 18.
Kozicki S., Rocznica Grunwaldu, „Warszawski Dziennik Narodowy” 1939, nr 179.
Kukiel M., Bitwa pod Grunwaldem, „Wiarus” 1919, nr 28.
Kukiel M., Napoleon a jego żołnierze, „Tygodnik Ilustrowany” 1921, nr 18.
Morawski K.M., Jan Trzeci jako rycerz chrześcijański, „Myśl Narodowa” 1933, nr 40.
Na cześć króla Jana Sobieskiego, „Nowiny” 1933, nr 66.
Na pamiątkę Unii Lubelskiej, „Głos Lubelski” 1919, nr 176.
Obchody grunwaldzkie Stronnictwa Narodowego w Bydgoszczy, Poznaniu i wojew. krakowskim, „Warszawski Dziennik Narodowy” 1939, nr 197B.
Obchody Stronnictwa Narodowego w rocznicę zwycięstwa pod Grunwaldem, „Warszawski Dziennik Narodowy” 1939, nr 198B.
Obchód 250-lecia zwycięstwa pod Wiedniem. W kościele oo. Kapucynów, „Kurier Warszawski” 1933, nr 258.
Obchód 250-lecia zwycięstwa pod Wiedniem. W Wilanowie, „Kurier Warszawski” 1933, nr 258.
Obchód 350-letniej rocznicy Unii Lubelskiej w Lublinie, „Głos Lubelski” 1919, nr 176.
Obchód 350-letniej rocznicy Unii Lubelskiej w Lublinie. Akademia na Uniwersytecie, „Głos Lubelski” 1919, nr 177.
Obchód rocznicy grunwaldzkiej w historycznym klasztorze sulejowskim, „Warszawski Dziennik Narodowy” 1939, nr 194A.
Obchód rocznicy zwycięstwa grunwaldzkiego, „Polska Zbrojna” 1930, nr 190.
Obchód w Horodle, „Tygodnik Ilustrowany” 1924, nr 36.
Odezwa, „Orędownik Powiatu Żnińskiego” 1922, nr 53.
Oppman A., W setną rocznicę śmierci Napoleona, „Tygodnik Ilustrowany” 1921, nr 18.
Pamiętne rocznice 1410–1525–1922, „Piast” 1939, nr 30.
Po objęciu Górnego Śląska, „Nowa Reforma” 1922, nr 154.
Po stu latach, „Tygodnik Ilustrowany” 1921, nr 18.
Polska przed potrzebą grunwaldzką, „Wiarus” 1920, nr 6, 10, 14.
Program obchodu, „Orędownik Ostrowski” 1933, nr 73.
Program obchodu 10-lecia plebiscytu na Warmii, Mazurach i Powiślu oraz 520-tej rocznicy bitwy pod Grunwaldem w dniu 13 lipca 1930 roku w Poznaniu, „Strażnica Zachodnia” 1930, nr 13.
Przebieg uroczystości 350-lecia Unii Lubelskiej, „Ziemia Lubelska” 1919, nr 288.
Rawicz A., Z ostatnich lat Sobieskiego, „Myśl Narodowa” 1933, nr 40.
Smolarski M., Napoleon w poezji polskiej z początku XIX wieku, „Tygodnik Ilustrowany” 1921, nr 18.
Stolica w hołdzie zwycięzcy spod Wiednia, „Goniec Częstochowski” 1933, nr 214.
Sukertowa E., Jeszcze w sprawie Muzeum Grunwaldzkiego, „Tygodnik Ilustrowany” 1926, nr 36.
Sukertowa E., Muzeum Grunwaldzkie w Działdowie, „Ziemia” 1927, nr 2.
Sukertowa E., Muzeum Mazurskie w Działdowie, „Kurier Warszawski” 1927, nr 75.
Szczegóły wczorajszych uroczystości, „Ziemia Lubelska” 1919, nr 289.
„Świat” 1921, nr 19–20.
Święto Śląska i Grunwaldu, „Strażnica Zachodnia” 1922, nr 5–6.
Teatr miejski w 250-lecie bitwy pod Wiedniem, „Głos Narodu” 1933, nr 264.
„Tygodnik Ilustrowany” 1921, nr 15.
„Tygodnik Ilustrowany” 1921, nr 20.
Uroczyste nabożeństwo w rocznicę Grunwaldu, „Warszawski Dziennik Narodowy” 1939, nr 194A.
Uroczystości w Olesku, „Kurier Warszawski” 1933, nr 256.
Uroczystości w parafii Borkowice na Krakowej Górze, „Tygodnik Radomski” 1933, nr 2.
Uroczystość napoleońska w Częstochowie, „Goniec Częstochowski” 1921, nr 102.
W Krakowie, „Warszawski Dziennik Narodowy” 1939, nr 194B.
W Płocku dziś i jutro, „Głos Mazowiecki. Katolickie Pismo Codzienne” 1933, nr 210.
W rocznicę Grunwaldu, „Żołnierz Polski” 1919, nr 3.
W rocznicę Grunwaldu. Manifestacje w Krakowie, „Polska Zachodnia” 1939, nr 195.
W rocznicę odsieczy wiedeńskiej, „Orędownik Ostrowski” 1933, nr 74.
W wiekopomną rocznicę zwycięstwa pod Wiedniem. Cała Polska potężnym akordem uczciła pamięć Króla Wojownika, „Polska Zbrojna” 1933, nr 279.
„Warszawski Dziennik Narodowy” 1939, nr 193B.
Wskrzeszenie związku Litwy z Polską, „Ziemia Lubelska” 1919, nr 282.
Wspaniała manifestacja patriotyczna ludu śląskiego w Piekarach, „Gość Niedzielny” 1937, nr 26.
Z uroczystego obchodu 250-lecia Odsieczy Wiedeńskiej w Częstochowie, „Goniec Częstochowski” 1933, nr 214.
Z uroczystości ku czci Sobieskiego w Krakowie, „Koniczynka. Pismo wydawane przez uczennice Gimnazjum im. Wandy z Posseltów Szachtmajerowej w Warszawie” 1933, nr 4.
Opracowania
Abramowicz A., Płowce – pamięć o pobojowisku, „Ziemia Kujawska” 1994, t. 15.
Arentowicz Z., Kopiec pod Płowcami, Włocławek 1937.
Bartoszewicz K., Księga pamiątkowa obchodu pięćsetnej rocznicy zwycięstwa pod Grunwaldem w dniu 15, 16 i 17 lipca 1910 w Krakowie z dodaniem albumu literacko-artystycznego poświęconego wielkiej rocznicy dziejowej, Kraków 1911.
Bełza W., Dawni królowie tej ziemi, Złoczów 1888.
Bibliografia bitwy pod Grunwaldem i jej tradycji, red. H. Baranowski, I. Czarciński, Toruń 1990.
Bobrowski E., Obchód 500-lecia rocznicy Grunwaldu w Krakowie, „Niepodległość” 1936, t. XIV, z. 1(36).
Dziarmaga A., Odsiecz wiedeńska w regionalnych pamiątkach, „Niedziela. Tygodnik Katolicki” (edycja kielecka) 2013, nr 36.
Grabowski I., Piorun Grunwaldu, Warszawa 1919.
Jasiński J., Z działalności Emilii Sukertowej-Biedrawiny, „Komunikaty Mazursko-Warmińskie” 1971, nr 2–3.
Kieniewicz S., Nauki historyczne i świadomość narodowa – wczoraj, dziś i jutro, [w:] idem, Historyk a świadomość narodowa, Warszawa 1982.
Kliza W., Kopce w Polsce, „Gościniec. Kwartalnik PTTK” 2010–2011, nr 34–38.
Księga Pamiątkowa Obchodu Napoleońskiego w Polsce, red. I. Baliński [et al.], Warszawa 1921.
Linowski Ł., Obchody sześćsetnej rocznicy bitwy pod Płowcami w 1931 roku, „Ziemia Kujawska” 2009, t. 22.
Macyszyn J., Tradycja upamiętniania epoki napoleońskiej w Polsce, [w:] Napoleon i Polacy, red. J. Macyszyn, Warszawa 2005.
Majówka na Krakowej Górze, „Ziemia Przysuska. Informator Samorządowy” 2012, nr 5.
Nieuważny A., Napoleon, Polska, Francja, [w:] Napoleon i Polacy, red. J. Macyszyn, Warszawa 2005.
Odsłonięcie tablicy pamiątkowej ku czci Napoleona, Przemówienie pana ambasadora Leona Noël [z 10 XII 1937 r.], [w:] Napoleon w Warszawie 10 XII 1812. Przemówienia wygłoszone przez pp. Leona Noël, ambasadora Francji, Augusta Zaleskiego, b. ministra spraw zagranicznych i prezesa Stowarzyszenia Polsko-Francuskiego, Stefana Starzyńskiego, prezydenta miasta, Antoniego Bogusławskiego, majora w rezerwie, podczas uroczystości zorganizowanych przez Stowarzyszenie Polsko-Francuskie 14 lipca 1937, w dniu Święta Narodowego Francji i 10 grudnia 1937 przy inauguracji przez pana Edwarda Śmigłego-Rydza, marszałka Polski, tablicy dla upamiętnienia sto dwudziestej piątej rocznicy pobytu Napoleona w Warszawie, przetłumaczył i przygotował do druku S.P. Koczorowski, Warszawa 1938.
Organizacja obchodów, [w:] Rocznice. Wypisy do obchodów rocznic narodowych, oprac. A. Wieczorkiewicz, E. Oppman, Warszawa 1934.
Pachoński H., Krzyżacy, Warszawa 1920.
Pieniążek C., Pod Grunwaldem, Warszawa 1920.
Prokop J., Universum polskie: literatura, wyobraźnia zbiorowa, mity polityczne, Kraków 1993.
Radziwiłowicz D., Tradycja grunwaldzka w świadomości politycznej społeczeństwa polskiego w latach 1910–1945, Olsztyn 2003.
Rocznice. Wypisy do obchodów rocznic narodowych, oprac. A. Wieczorkiewicz, E. Oppman, Warszawa 1934.
Słowo wstępne, [w:] Katalog wystawy napoleońskiej (doby Księstwa Warszawskiego) otwartej w gmachu Muzeum Narodowego i Muzeum Wojska w Warszawie dn. 5 maja 1921, oprac. B.G., Warszawa 1921.
Sokołowska Z., Jakich wielkich wodzów miała Polska, Warszawa 1920.
Stawarz A., Życie kulturalne, [w:] Dzieje Mazowsza lata 1918–1939, red. J. Szczepański, t. 4, Pułtusk 2010.
Sukertowa-Biedrawina E., Odsłonięcie pomnika Władysława Jagiełły w Działdowie w pięćsetną rocznicę jego zgonu, „Komunikaty Warmińsko-Mazurskie” 1969, nr 2.
Szczepański J., Organizacje kombatanckie i paramilitarne na Mazowszu Północnym w okresie międzywojennym, „Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego” 2009, nr 23.
Szot-Wróblewska M., Przeszłość – przyszłość. Ksiądz Jan Wiśniewski 1876–1943, w 70. rocznicę śmierci. Katalog wystawy, Krępa Kościelna 2013.
Uljasz A., 350-lecie unii lubelskiej w 1919 r. Polityczne obchody w Lublinie w świetle zbiorów rękopiśmiennych i prasowych Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Hieronima Łopacińskiego, „Rocznik Bibliologiczno-Prasoznawczy” 2009, t. 1/12.
Wieczorek J., 600-lecie bitwy pod Płowcami i historia klasztoru w Radziejowie Kujawskim, nakładem Komitetu Obchodów 600-lecia zwycięstwa pod Płowcami, Radziejów 1931.
Wajer J., Życie kulturalne miasta, [w:] Włocławek. Dzieje miasta, red. J. Staszewski, t. 2, Włocławek 2001.
Wołoszyn S., Wstęp – pochwała historii i wykształcenia historycznego, [w:] Pedagogika, red. Z. Kwieciński, B. Śliwerski, t. 1, Warszawa 2011.
Ziembicki W., Dział druków na wystawie zabytków z czasów Jana III urządzonej we Lwowie w 250. rocznicę Odsieczy Wiednia 1683–1933, Lwów 1934.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/f.2016.71.181
Data publikacji: 2017-07-19 17:07:12
Data złożenia artykułu: 2017-05-07 18:55:31
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2017 Jolanta Załęczny
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.