Hide
Show all
Email this article 
Jewish Industrialists in the Kielce Voivodeship in 1919–1939: An Attempt to Characterize the Community
Abstract
The article consists of two parts. The first one presents the size of the analyzed group, territorial distribution and the preferred type of activity. The profiles of selected entrepreneurs were also characterized and presented against the background of their families. The second part focuses on the professional activity of industrialists. Particular attention was paid to the time when the enterprises were established and the way they operated, the amount of employment, problems disrupting the stable development of the institutions, additional investments and the activity of industrialists in economic organizations. Examples of cooperation and competition between entrepreneurs were also presented.
Keywords
Full Text:
PDF (Język Polski)References
Archiwa
Archiwum Państwowe w Kielcach:
– Fabryka Odlewów Żelaznych „Neptun” w Końskich, sygn. 12,
– Urząd Wojewódzki Kielecki 1919–1939, sygn.: 12108, 12138, 12217, 12228, 12234, 12616, 12782, 12783, 13339, 13421, 13423, 13458, 13462, 14009, 14028, 14031, 14049, 14086, 14109, 14130, 14180, 14184, 14220,
– Wydział Powiatowy w Busku Zdroju (1921–1939), sygn.: 128, 129, 301.
Źródła drukowane
Księga adresowa obywateli ziemskich Rzeczypospolitej Polskiej oraz spis kółek rolniczych, syndykatów, stowarzyszeń i kooperatyw z działem handlowo-przemysłowym b. Kongresówki i kresów 1922/1923, Warszawa [b.r.w.].
Rocznik III Polskiego Związku Przemysłowców Metalowych oraz źródła zakupu wyrobu fabryk zrzeszonych z P.Z.P.M., red. S.J. Okolski, Warszawa 1924.
Rocznik Informacyjny o spółkach akcyjnych w Polsce 1930 roku, oprac. T. Szober, Warszawa [b.r.w.], nr 642.
Statystyka Polski, seria C, z. 86. Drugi powszechny spis ludności z dn. 9 grudnia 1931 roku. Mieszkania i gospodarstwa domowe. Ludność, stosunki zawodowe, Warszawa 1938.
Żydowskie przedsiębiorstwa przemysłowe w Polsce według ankiety z 1921 r., t. 4: Województwo kieleckie i lubelskie, red. E. Heller, Warszawa 1923.
Literatura
Dymarska G., Żydzi koneccy, [w:] Końskie – zarys dziejów, red. M. Wykiera, Końskie 1998.
Eckert M., Przemysł rolno-spożywczy w Polsce 1918–1939, Poznań 1974.
Gawlik M., Początki przemysłu garbarskiego w Radomiu, [w:] Radom. Szkice z dziejów miasta, red. J. Jędrzejewicz, Warszawa 1961.
Jerzmanowski J., W starych Kielcach, Łódź 1984.
Kurska A., Stanisław Starke – próba portretu, [w:] Z tradycji i dorobku inteligencji kieleckiej w XIX i XX w., red. M. Meducka, Kielce 2005.
Leszczyńska C., Gospodarka, [w:] Metamorfozy społeczne, t. 22: Wokół nowej syntezy dziejów Drugiej Rzeczypospolitej, red. W. Mędrzecki, Warszawa 2019.
Majcher E., Działalność społeczno-gospodarcza rodzin Ehrlichów i Zagajskich, [w:] Kielce i kielczanie w XIX i XX wieku, red. U. Oettingen, Kielce 2005.
Majcher E., Przemysł mineralny w województwie kieleckim w dwudziestoleciu międzywojennym, „Studia Kieleckie” 2006.
Majcher-Ociesa E., Aktywność gospodarcza ludności żydowskiej w województwie kieleckim w latach 1918–1939, Kielce 2013.
Majcher-Ociesa E., Geislerowie z Wyczerp Dolnych – przemysłowcy czy ziemianie?, „Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX wieku” 2010, t. 8.
Majcher-Ociesa E., Majątki ziemskie w posiadaniu Żydów w województwie kieleckim w latach 1918–1939, [w:] Rola Żydów w rozwoju gospodarczym ziem polskich, red. J. Skodlarski, A. Pieczewski, Łódź 2014.
Majcher-Ociesa E., Przemysł drzewny w Kielcach w latach 1918–1939, „Studia Muzealno-Historyczne” 2013, t. 5.
Majcher-Ociesa E., Przemysł województwa kieleckiego na początku Drugiej Rzeczypospolitej (1918–1926). Wybrane zagadnienia, [w:] „Zanim zbudowano Gdynię…”. Wpływ odrodzenia państwa w 1918 roku na procesy modernizacyjne ziem polskich, red. Z. Giżyński, J. Kłaczkow, T. Łaszkiewicz, P. Olstowski, Toruń 2020.
Majcher-Ociesa E., Przemysłowcy i zakłady przemysłowe w dokumentacji policyjnej w województwie kieleckim w latach 1919–1939, [w:] 225 lat policji w Polsce, red. P. Majer, M. Seroka, t. 1, Olsztyn 2017.
Majcher-Ociesa E., Relacje między przemysłowcami a administracją państwową w województwie kieleckim w latach 1919–1939, [w:] Metamorfozy społeczne, t. 8: Państwo i społeczeństwo Drugiej Rzeczypospolitej, red. J. Żarnowski, Warszawa 2014.
Majcher-Ociesa E., Z dziejów Fabryki Odlewów Żelaznych „Neptun” I. Mintz w Końskich, Końskie 2011.
Markowski M.B., Międzywojenne (1918–1939) Kielce na szlaku przemysłu zbrojeniowego, [w:] Kielce i kielczanie w XIX i XX wieku, red. U. Oettingen, Kielce 2005.
Markowski M.B., Sfery przemysłowe i ziemiaństwo w województwie kieleckim 1918–1939, Kielce 1990.
Markowski M.B., Sfery przemysłowo-ziemiańskie między Pilicą a Wisłą, [w:] Image przedsiębiorcy gospodarczego w Polsce w XIX i XX wieku, red. R. Kołodziejczyk, Warszawa 1993.
Markowski M.B., Właściciele zakładów przemysłowych w województwie kieleckim w dwudziestoleciu międzywojennym (liczebność i rozmieszczenie terytorialne), [w:] Dzieje burżuazji w Polsce. Studia i materiały, red. R. Kołodziejczyk, Wrocław 1974.
Markowski M. B., Wojewódzki Doradczy Komitet Przemysłowo-Handlowy w Kielcach (1925–1928), „Zeszyty Naukowe Politechniki Świętokrzyskiej. Nauki Społeczno-Ekonomiczne” 1988, nr 18.
Markowski M.B., Źródła do dziejów przemysłu województwa kieleckiego w okresie Drugiej Rzeczypospolitej, [w:] Dzieje Kielecczyzny w historiografii Polski Ludowej, red. Z. Guldon, M.B. Markowski, cz. 2, Kielce 1987.
M[ieczysław] G., Struktura zawodowa Żydów w Polsce a kwestia produktywizacji, „Sprawy Narodowościowe” 1929, nr 1.
Mark B., Proletariat żydowski w przededniu rewolucji 1905 r., „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego” 1955, nr 13–14.
Myśliński K., Żydowski dom modlitwy Herszla Zagajskiego, „Źródła do dziejów Kielc” 2014, z. 6.
Nasi sąsiedzi Żydzi. Z dziejów relacji polsko-żydowskich na Kielecczyźnie w XX wieku, red. A. Dziarmaga, D. Koczwańska-Kalita, E. Majcher-Ociesa, Warszawa 2018.
Powiat radomski, red. J. Boniecki, S. Ośko, S. Witkowski, Radom 1976.
Słabińska E., Prawo pracy w przemyśle województwa kieleckiego w ocenie Inspekcji Pracy w latach 1918–1939, [w:] Województwo kieleckie i świętokrzyskie w latach 1919–2009. Bilans sukcesów i niepowodzeń, red. E. Słabińska, Kielce 2010.
Urbański K., Leksykon dziejów ludności żydowskiej Kielc 1789–2000, Kraków 2002.
Urbański K., Blumenfeld R., Słownik historii kieleckich Żydów, Kielce 1995.
Urbański K., Główka J., Drobne żydowskie zakłady przemysłowe i handel żelazem w staropolskim zagłębiu przemysłowym 1918–1939, [w:] Społeczności małomiasteczkowe w regionie świętokrzyskim (XIX–XX w.), Kielce 1999.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/f.2021.76.277-299
Date of publication: 2021-12-31 14:52:50
Date of submission: 2021-07-22 19:42:34
Statistics
Indicators
Refbacks
- There are currently no refbacks.
Copyright (c) 2021 Edyta Majcher-Ociesa
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.