Wyślij tekst przez e-mail 
Ukryj
Pokaż wszystkie
Dziewiętnastowieczne katalogi wystaw artystycznych jako źródło bibliologiczne
Streszczenie w języku polskim
Celem artykułu była analiza bibliologiczna ponad trzydziestu katalogów wystaw artystycznych wydawanych w XIX wieku na potrzeby instytucji publicznych związanych ze sztuką. Istotne było doprecyzowanie, czym są katalogi wystaw ze zwróceniem uwagi na ich funkcje promocyjne i użytkowe. Starano się odpowiedzieć na pytanie o cel wydawania oraz formę (typologię) tego rodzaju druków ulotnych. Analiza bibliologiczna katalogów wystaw obejmowała przemiany, m.in. w zawartości treściowej, topografii ośrodków wydawniczych, w których repertuarze pojawiają się tego typu druki, jak również w architekturze katalogów, czyli budowie zewnętrznej (format, papier, oprawa) i wewnętrznej (czcionki, kompozycja tekstu głównego i materiałów pomocniczych, rama wydawnicza). Istotne badania przeprowadzono w obrębie tytulatury, zwracając uwagę na adresata/czytelnika katalogów, jak również w estetyce (czytelność pisma i techniki graficzne) katalogów wystaw artystycznych.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Źródła
Dzieła sztuk pięknych wystawione na widok publiczny w salach królewskiego-warszawskiego uniwersytetu dnia 15 września 1923, Druk. N. Glücksberga, Warszawa 1923.
Dzieła sztuk pięknych wystawione na widok publiczny w salach królewskiego uniwersytetu w Warszawie dnia 28 października 1825, Druk. J. Węckiego, Warszawa 1825.
Dzieła sztuk pięknych wystawione na widok publiczny w salach królewskiego-warszawskiego uniwersytetu dnia 20 września 1819, Druk. N. Glücksberga, Warszawa 1819.
Dzieła sztuk pięknych wystawione na widok publiczny w salach królewskiego uniwersytetu w Warszawie dnia 24 maja 1828, Druk. J. Węckiego, Warszawa 1828.
Estreicher K., Bibliografia Polska XIX stulecia, wyd. 2, t. 15: Katalogi, Kraków 1991.
Grubenthal Friedhuber L. D., Mała encyklopedia kupiecka, zawierająca: geografię i historię handlową naukę o wekslach i papierach wartościowych, monety i wagi rożnych krajów, rachunkowość, korespondencję, buchalterię, terminologię kupiecka oraz zasady pięknego pisania, podług niemieckiego ułożona przez…, Warszawa 1848, s. 85–140.
Grzeszczuk S., Hombek D., Książka polska w ogłoszeniach prasowych XVIII w. Źródła, t. 4: Od „Nowin Polskich” do „Wiadomości Warszawskich” 1729–1773, cz. 2: „Wiadomości Warszawskie” 1765–1773. Aneks 2 1774–1795, red. Z. Goliński, Kraków 2000.
Kasprzycki W., Widok Wystawy Sztuk Pięknych w Warszawie 1828, 1828 r., (obraz) olej na płótnie 94,5 x 111 cm. Muzeum Narodowe w Warszawie.
Katalog dzieł sztuk pięknych wystawionych na widok publiczny w Sali Pałacu Kazimierzowskiego w miesiącu listopadzie 1836 r. na dochód Instytutu moralnie zaniedbanych dzieci, Druk. J. Węckiego, Warszawa 1836.
Katalog dzieł sztuk pięknych złożonych na wystawę publiczną w czerwcu roku 1838, Druk. M. Chmielewskiego, Warszawa 1838.
Katalog dzieł sztuk pięknych złożonych na wystawę publiczną w czerwcu roku 1838, Druk. Maxymiliana Chmielowskiego, przy ulicy senatorskiej nro 463, Warszawa 1838.
Katalog galeryi obrazów sławnych mistrzów z różnych szkół zebranych przez ś.p. Michała Hieronima Księcia Radziwiłła wojew. Wil. teraz w Królikarni pod Warszawą wystawionych, ułożony i spisany w 1835 roku przez Antoniego Blanka, profesora malarstwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1835.
Katalog II-ej Wystawy Towarzystwa Artystów Polskich „Sztuka”, Warszawa 1899.
Katalog ilustrowany I wielkiej wystawy sztuki polskiej w Krakowie we wrześniu 1887, Nakład Księgarni K. Bartoszewicza, Kraków 1887.
Katalog ilustrowany I wielkiej wystawy sztuki polskiej w Krakowie 1887, Nakład Księgarni K. Bartoszewicza we wrześniu 1887, Wystawa Krajowa Rolniczo-Przemysłowa, Kraków 1887.
Katalog ilustrowany wystawy sztuki współczesnej we Lwowie 1894, wyd. 1, Nakład Dyrekcji Powszechnej Wystawy Krajowej, Lwów 1894.
Katalog ilustrowany wystawy sztuki współczesnej we Lwowie 1894, wyd. 1, Druk. E. Winiarz, Lwów 1894.
Katalog licytacji bibliofilskiej dnia 7 marca 1931 roku […] w salonie Cz. Garlińskiego, Towarzystwo Bibliofilów Polskich w Warszawie, Warszawa 1931.
Katalog obrazów Aleksandra Lessera, Warszawa 1885.
Katalog obrazów nowoczesnych polskich malarzy, których wystawa urządzona została w resursie Kupieckiej (Własność Aleksandra Krywulta), Druk. Jana Cotty, Warszawa 1880.
Katalog obrazów olejno malowanych, wystawę składających, Druk. J. Kaczanowskiego, Warszawa 1845.
Katalog obrazów starożytnych znajdujących się na wystawie urządzonej w Pałacu Brühlowskim na korzyść szkoły dla biednych dziewcząt pod wezwaniem ś-tej Elżbiety przy ulicy Hożej pod Nr. 23 znajdującej, Druk. J. Ungra, Warszawa 1880.
Katalog obrazów wystawionych w Salonie Sztuk pięknych Józefa Ungra w Warszawie przy ulicy Niecałej No. 1 w domu Hr. Krasińskiego na 1-szem Piętrze. Grudzień, Druk. Władysława Szulca i Sp., Warszawa 1879.
Katalog obrazów wystawionych w Salonie Sztuk pięknych Józefa Ungra w Warszawie przy ulicy Niecałej No. 1 w domu Hr. Krasińskiego na 1-szem Piętrze. Kwiecień, Druk. Józefa Ungra, Warszawa 1880.
Katalog obrazów zbioru p. Cypryana Lachnickiego, Druk. Józefa Ungra, Warszawa 1865.
Katalog pierwszej wielkiej wystawy sztuki polskiej w Krakowie we wrześniu 1887, Nakład księgarni K. Bartoszewicz, Kraków 1887.
Katalog wystawy Jana Styki, druk S. Krakowa, Paryż 1888.
Katalog wystawy dziel Artura Grottgera w roku 1885 w Krakowie, Druk. „Czasu” Fr. Kluczyckiego i Spółki, pod zarządem Józefa Łakocińskiego, Kraków 1885.
Katalog wystawy dzieł Jana Matejki, Druk. E. Winiarza, Lwów 1894.
Katalog wystawy obrazów i szkiców z wojny bułgarsko-serbskiej, Druk. A. Koziańskiego, Kraków 1887.
Katalog wystawy obrazów Jana Styki, Druk. S. Krakowa, Paryż 1888.
Katalog wystawy pośmiertnej obrazów ś.p. Józefa Simmlera, Druk. J. Ungra, Warszawa 1868.
Katalog wystawy retrospektywnej nieżyjących malarzy polskich w Salonach Redutowych w Warszawie, Druk. Policyjna, Warszawa 1898.
Leśniewski P., Wychowaniec dziewiętnastego wieku czyli przepisy przystojności i dobrego tonu, Warszawa 1843.
Polska Bibliografia Sztuki 1801–1944, t. 1–3, Wrocław 1975–1986.
Salon sztuk Pięknych Aleksandra Krywulta (Hotel Europejski), Warszawa 1899.
Spis dzieł sztuk pięknych na wystawę publiczną w warszawie roku 1845 wystawionych, Druk. Stanisława Strąbskiego, Warszawa 1845.
Opracowania
Antczak M., Metoda bibliograficzna, statystyczna, porównawcza w badaniach bibliologicznych na przykładzie badan własnych, [w:] Bibliologia. Problemy badawcze nauk humanistycznych, red. D. Kuźmina, Wydawnictwo SBP, Warszawa 2007, s. 25–45.
Ausstellungskatalog, [w:] Lexikon der Kunst, Band I: A-Cim, (Ltg.) Harald Olbrich et al., Leipzig 1987.
Bednarska-Ruszajowa K., Uczyć, bawić, wychowywać. Książka i jej funkcja społeczna w Polsce w okresie oświecenia, Wyd. Impuls, Kraków 2004.
Buchwald-Pelcowa P., Cenzura w dawnej Polsce. Między prasą drukarską a stosem, Warszawa 1997.
Cisowska J., Elementy reklamowe w XIX-wiecznych polskich prospektach książki religijnej, „Roczniki Biblioteczne” 2003, R. 47, s. 44–64.
Delaissé L. M. J., Toward a History of the Medieval Book, „Divinitas” 1967, t. 11, s. 425–435 (przedruk w: “Codicologica”, I, s. 75–83).
Dokumenty życia społecznego w bibliotece. Materiały konferencyjne, Wrocław 2001.
Dokumenty życia społecznego w bibliotece. Materiały z ogólnopolskiej konferencji zorganizowanej przez Bibliotekę Ossolineum w dniach 2–3.06.1969 r., red. J. Albin, Wrocław 1970.
Dunin J., Okładka i obwoluta jako komunikat. Wprowadzenie do problematyki, [w:] Sztuka książki. Historia, teoria, praktyka, red. M. Komza, Wyd. UWr, Wrocław 2003, s. 81–90.
Dylewski A., Historia pieniądza na ziemiach polskich, Wyd. Carta Blanca, Warszawa 2012.
Dymmel P., Nauki pomocnicze bibliologii (zarys problematyki), „Roczniki Biblioteczne” 1984, R. 28, z. 1–2, s. 277–293.
Firlej-Buzon A., Dokumenty życia społecznego, Wydawnictwo SBP, Warszawa 2002.
Głombiowski K., Książka w procesie komunikacji społecznej, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1980.
Gruca A., Metoda biograficzna w badaniach nad dziejami książki w okresie zaborów, [w:] Bibliologia. Problemy badawcze nauk humanistycznych, red. D. Kuźmina, Wydawnictwo SBP, Warszawa 2007, s. 71–84.
Jazdon A., Wieniawski H., Katalog tematyczny dzieł, Towarzystwo Muzyczne im. Henryka Wieniawskiego, Poznań 2009.
Juda M., Inkunabuł jako źródło historyczne, [w:] Tekst źródła. Krytyka. Interpretacja, red. B. Trelińska, Wyd. DiG, Warszawa 2005, s. 179–186.
Juda M., Karta tytułowa staropolskiej książki drukowanej, „Odrodzenie i Reformacja w Polsce” 2002, R. 46, s. 73.
Juda M., Karta tytułowa staropolskiej książki drukowanej, „Odrodzenie i Reformacja w Polsce” 2002, R. 46, s. 67–78.
Juda M., Karta tytułowa staropolskiej książki drukowanej, „Odrodzenie i Reformacja w Polsce” 2002, R. 46, s. 67–77.
Juda M., Pismo drukowane w Polsce XV–XVIII wieku, Wyd. UMCS, Lublin 2001.
Kamińska-Czubałowa B., Analiza semiotyczna w badaniach nad księgozbiorami historycznymi, [w:] Z problemów metodologii i dydaktyki bibliotekarstwa i informacji naukowej, red. M. Kocójowa, Wyd. UJ, Kraków 1990, s. 109–122.
Kida A., Identyfikowanie odbiorcy w katalogach wystaw plakatu, [w:] Homo legens, red. A. Has-Tokarz, R. Malesa, Wyd. UMCS, Lublin 2014, s. 61–69.
Kida A., Pragmatyczny aspekt katalogów wystaw (próba uszczegółowienia pojęć), [w:] T-G-D Tekst–gatunek–dyskurs na przełomie XX i XXI wieku, t. 5: Humanista wobec tradycji i współczesności, red. J. Szadura, Wyd. Polihymnia, Lublin 2012, s. 111–120.
Kida A., Rejakowa B., Wiedza językowa i pozajęzykowa w odbiorze katalogów wystaw plakatów, [w:] W poszukiwaniu odpowiedniej formy, Rola wydawcy, typografa, artysty i technologii w pracy nad książką, red. M. Komza, przy współudz. E. Jabłońska-Stefanowicz, E. Repucho, Wyd. UWr., Wrocław 2012, s. 125–135.
Kocowski B., Zadania i metody badań proweniencyjnych w zakresie starych druków, „Przegląd Biblioteczny” 1951, R. 19, s. 72–84.
Kocójowa M., Metoda topograficzna w badaniach nad książką i biblioteką, [w:] Studia bibliograficzno-bibliologiczne. Praca zbiorowa dla uczczenia 45-lecia pracy naukowej Profesora Wiesława Bieńkowskiego, red. M. Kocójowa, Wyd. UJ, Kraków 1995, s. 165–174.
Lechowski P., Polskie katalogi wystaw XIX i XX wieku. Propozycja badawcza, [w:] Studia bibliograficzno-bibliologiczne. Praca zbiorowa dla uczczenia 45-lecia pracy naukowej Profesora Wiesława Bieńkowskiego, red. M. Kocójowa, Wyd. UJ, Kraków 1995, s. 185–194.
Łabocha J., Tekst, wypowiedź, dyskurs w procesie komunikacji językowej, Wyd. UJ, Kraków 2008.
Marcjanik M., Etykieta językowa, [w:] Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Wyd. UMCS, Lublin 2000.
Masai F., La paléographie gréco-latine, ses tchem, ses méthodes, „Scriptorium” 1956, t. 10, s. 281–302 (przedruk w: “Codicologica”, I, s. 34–53), DOI: https://doi.org/10.3406/scrip.1956.2717.
Masai F., Paléographie et codicologie, „Scriptorium” 1950, t. 4, s. 279–293, DOI: https://doi.org/10.3406/scrip.1950.2308.
Matczuk A., Polskie bibliografie nauk humanistycznych i społecznych do roku 1989. Historia i metodyka, Wyd. UMCS, Lublin 2014.
Mazurkowa M., Literacka rama wydawnicza dzieł Franciszka Dionizego Kniaźnina: na tle porównawczym, Wyd. UŚ, Katowice 1993.
Michałowska H., Salony artystyczno-literackie w Warszawie 1832–1860, Wyd. PWN, Warszawa 1974.
Migoń K., Bibliologia – nauka o kulturze książki, „Nauka” 2005, nr 2, s. 49–57.
Miziołek J., Bialiszewski M., EDUCATIO ET ARS Zbiory artystyczne pierwszego Uniwersytetu Warszawskiego i ich rola w muzeologii warszawskiej, [w:] 200 lat muzealnictwa warszawskiego: dzieje i perspektywy: materiały sesji naukowej, Zamek Królewski w Warszawie, 16–17 listopada 2005 roku, red. A. Rottermund, A. Sołtan, M. Wrede,
Arx Regia Ośrodek Wydawniczy Zamku Królewskiego, Warszawa 2006, s. 123–140.
Mlekicka M., Wydawcy książek w Warszawie w okresie zaborów, Wyd. PWN, Warszawa 1987.
Ocieczek R., Dawne aprobacje cenzorskie – ich znaczenie dla badań dziejów książki, [w:] Szkice o dawnej książce i literaturze, red. R. Ocieczek, Wyd. UŚ, Katowice 1989, s. 101–122.
Osińska B., Sztuka i czas, Wyd. Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1997.
Piechota G., Publication advertising of school books in the Old Polish period (Reklama wydawnicza książek szkolnych epoki staropolskiej), [w:] Around the Book the Library and Information: the present state-challenges-prospects. Studies and Essays, red. M. Juda, A. Has-Tokarz, R. Malesa, Wyd. UMCS, Lublin 2014, s. 23–46.
Pomian K., Zbieracze i osobliwości Paryż–Wenecja XVI–XVIII wiek, tłum. A. Pieńkoś, Wyd. słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2012.
Potkowski E., Książka rękopiśmienna w kulturze Polski średniowiecznej, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1984.
Ramotowska F., Sto lat „cenzury rządowej” pod zaborem rosyjskim (1815–1915) – postawy normatywne, instrumenty wykonawcze, [w:] Piśmiennictwo – systemy kontroli – obiegi alternatywne, t. 1, red. J. Kostecki, A. Brodzka, Biblioteka Narodowa, Warszawa 1992, s. 151–152.
Różycki E., Dawne katalogi księgarskie jako źródło do dziejów książki, „Rocznik Biblioteki Narodowej” 1971, R. 7, s. 377–393.
Rudnicka J., Bibliografia katalogów księgarskich wydanych w Polsce do końca wieku XVIII, Biblioteka Narodowa, Warszawa 1975.
Siniarska-Czaplicka J., Papier narzędziem badań księgoznawczych, „Studia o Książce” 1970, t. 1, s. 77–93.
Sipayłło M., O metodzie badań proweniencyjnych starych druków, [w:] Z badań nad polskimi księgozbiorami historycznymi, z. 1, Wyd. UW, Warszawa 1975, s. 9–30.
Sitkowa A., Literacka rama wydawnicza druków z przełomu XVI i XVII wieku jako miejsce sporów o autorstwo, „Sarmackie Theatrum” 2012, t. 5, s. 101–114.
Słodkowska E., Wydawnictwa dziewiętnastowieczne jako przedmiot badań księgoznawczych, „Przegląd Biblioteczny” 1971, t. 39, s. 112–127.
Sowiński J., Polskie drukarstwo. Historia drukowania typograficznego i sztuki typograficznej w Polsce w latach 1473–1939, wyd. 2, Wyd. Tart, Wrocław 1996.
Staniszewski Z., Estetyka polskiego druku książkowego XVIII w. Zarys problematyki, „Ze Skarbca Kultury” 1960, t. 8, s. 126–164.
Staniszewski Z., Szczepaniec J., Ogłoszenia prasowe jako źródło wiedzy o książce w Polsce XVIII w., „Ze Skarbca Kultury” 1960, z. 1, s. 165–186.
Stawiak-Ososińska M., Ponętna, uległa, akuratna. Ideał i wizerunek kobiety polskiej pierwszej połowy XIX w. (w świetle ówczesnych poradników), Wyd. Impuls, Kraków 2009.
Steinborn B., Katalog zbiorów muzealnych, [w:] Słownik terminologiczny sztuk pięknych, red. K. Kubalska-Sulkiewicz, M. Bielska-Łach, A. Manteuffel-Szarota, wyd. 5, Wyd. PWN, Warszawa 2007, szp. 181.
Szafran P., Katalog aukcyjny i aukcja biblioteki Fryderyka Fabriciusa w 1727 roku na tle aukcji bibliofilskich w Gdańsku do końca XVIII wieku, „Librii Gedanenses” 1967, R. 1, s. 55–106.
Szanto T., Pismo i styl, wyd. 2 uzup., Wyd. Ossolineum, Wrocław 1986.
Szwagrzyk J. A., Pieniądz na ziemiach polskich X–XX wiek, Wyd. Ossolineum, Wrocław 1990.
Szymański J., Nauki pomocnicze historii, wyd. 6, Wyd. PWN, Warszawa 2004.
Wallis M., O tytułach dzieł sztuki, „Rocznik Historii Sztuki” 1974, t. 10, s. 7–27.
Wojtak M., Wielostylowość w tekście użytkowym na przykładzie XIX wiecznego kalendarza, [w:] Studia z historii języka polskiego i stylistyki historycznej ofiarowane profesor Wiśniewskiej na 50-lecie jej pracy naukowo-dydaktycznej, red. Cz. Kosyl, Wyd. UMCS, Lublin 2001, s. 241–256.
Współczesne polskie introligatorstwo i papiernictwo. Mały słownik encyklopedyczny, Wyd. Ossolineum, Wrocław 1986.
Współczesne polskie księgarstwo. Mały słownik encyklopedyczny, Wyd. Ossolineum, Wrocław 1981.
Zieliński A., Początek wieku. Przemiany kultury narodowej w latach 1807–1831, Wydawnictwo Łódzkie, Łódź 1973.
Zych A., Wartości bibliologiczne katalogów księgarskich XVIII wieku, [w:] Rynek książki. Badania, teorie, wizje, Warszawa 2001, nr 10 (28).
Zyska B., Pietraszek E., Trwałość dziewiętnastowiecznych papierów drukowych na Śląsku, „Roczniki Biblioteczne” 1988, R. 32, z. 1, s. 293–306.
Żurkowa R., Zasób typograficzny i graficzny oficyny drukarza krakowskiego Macieja Jędrzejowczyka, „Rocznik Biblioteki Polskiej Akademii Nauk w Krakowie” 1997, R. 42, s. 7–20.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/fb.2017.59.251
Data publikacji: 2018-07-18 10:24:41
Data złożenia artykułu: 2017-11-05 20:01:20
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2018 Grażyna Piechota, Agnieszka Kida-Bosek
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.