“It Was a Mastodon” – Mieczysław Szczuka’s Search for Utilitarian Beauty

Aleksandra Więcek-Gigla

Abstract


The article is an attempt at outlining the biography of Mieczysław Szczuka, a Polish graphic artist of the interwar period. His short-lived artistic activity is important because of his fascination with Soviet constructivism, pioneering Polish photomanipulation, theoretical work and combining artistic ideas with the communist pursuit of social and political revolution. Szczuka co-created the art and literary magazines (Blok [The Bloc], Dźwignia [The Lever]) and was involved in avant-garde publishing. The programme statements brought up in this paper were part of the artistic and literary discussions of the interwar period.


Keywords


Mieczysław Szczuka; constructivism; revolution; Blok; Dźwignia

Full Text:

PDF

References


References

Baranowicz, Zofia. (1979). Polska awangarda artystyczna 1918–1939. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe.

Berlewi, Henryk. (1965). Konstruktywista. In: Mieczysław Berman, Anatol Stern (eds.), Mieczysław Szczuka (pp. 138–140). Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe.

Berman, Mieczysław, Stern, Anatol (eds.). (1965). Mieczysław Szczuka. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe.

Broniewski, Władysław. (2015). Mieczysław Szczuka. In: Maciej Tramer (eds.), Publicystyka (pp. 186–188). Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.

Czekalski, Stanisław. (2000). Awangarda i mit racjonalizacji. Fotomontaż polski okresu dwudziestolecia międzywojennego. Poznań: Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.

Czekalski, Stanisław. (1998). Międzynarodówka salonów automobilowych i hagiografia rewolucji. Mieczysław Szczuka na rozdrożach nowej sztuki. Artium Quaestiones, IX, pp. 75–109.

Daranowska-Łukaszewska, Joanna. (2020). Mieczysław Szczuka. In: Polski słownik biograficzny, T. XLVII. Downloaded from: https://www.ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/mieczyslaw-szczuka (access: 22.05.2020).

Fine, Bernard D., Moore, Burnes E. (eds.). (1996). Słownik psychoanalizy. Warszawa: Wydawnictwo Jacek Santorski & Co. Wydawca.

Gentil-Tippenhauer, Wanda. (1965). Człowiek i artysta. In: Mieczysław Berman, Anatol Stern (eds.), Mieczysław Szczuka (pp. 128–138). Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe.

Golus, Jan. (1965). Szczuka jakiego pamiętam. In: Mieczysław Berman, Anatol Stern (eds.), Mieczysław Szczuka (pp. 120–128). Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe.

Graf, Paweł. (2019). Automobil w pędzie. Studia o futuryzmie i futurystach. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza.

Janion, Maria. (1971). „Cześć i dynamit”. Literatura a rewolucja. In: Maria Janion (ed.), Literatura polska wobec rewolucji (pp. 5–40). Warszawa: PIW.

Jasieński, Bruno, Stern Anatol. (1987). Ziemia na lewo. Kraków: Wydawnictwo Literackie.

Kossowska, Irena. (2002). Mieczysław Szczuka. Downloaded from: https://culture.pl/pl/tworca/mieczyslaw-szczuka (access: 25.04.2020).

Krzywicka, Irena. (1965). Wspomnienie o Szczuce. In: Mieczysław Berman, Anatol Stern (eds.), Mieczysław Szczuka (pp. 140–145). Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe.

Kwiatkowski, Jerzy. (2000) Futuryści. In: Barbara Gomulicka, Janina Zondek (red.), Dwudziestolecie międzywojenne (pp. 86–92). Warszawa: PWN.

Minorski, Jan. (1965). Miejsce Mieczysława Szczuki w architekturze. In: Mieczysław Berman, Anatol Stern (eds.), Mieczysław Szczuka (pp. 57–67). Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe.

Misiak, Marian, Szydłowska, Agata. (2015). Paneuropa, Kometa, Hel. Szkice z projektowania liter w Polsce. Kraków: Karakter.

Monkiewicz, Dorota. (2018). Anarchiści, komuniści, patrioci. Stosunek artystów awangardy do państwa w okresie II Rzeczypospolitej i PRL-u. In: Awangarda i Państwo (album wystawy) (pp. 25–140). Łódź: Muzeum Sztuki w Łodzi.

Mostowicz A. (1973). Artysta zawsze wierny sobie. Ty i Ja, 10, pp. 3–5.

Muszyński, Andrzej. (2015). Szczuka. Znak, 10(275). Downloaded from: https://www.miesiecznik.znak.com.pl/szczuka/ (access: 25.04.20).

Nałęcz-Lipka, Jan. (1922). Wystawa Szczuki, Stażewskiego, Millera. Lucifer, 2–4, p. 36.

Naylor, Gillian. (1977). Bauhaus. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe.

Olszewski, Andrzej K. (1962). Mieczysław Szczuka. Życie i Myśl, 12, pp. 193–196.

Rawicz, Jerzy. (1974). Do pierwszej krwi. Warszawa: Czytelnik.

Rawiński, Marian. (1967). O model literatury zaangażowanej: w kręgu literackich polemik lat 1918–1932. Pamiętnik Literacki, 3, pp. 31–78.

Rypson, Piotr. (2017a). Czerwony Monter. Mieczysław Berman: grafik, który zaprojektował polski komunizm. Kraków: Karakter.

Rypson, Piotr. (2017b). Mieczysław Berman. In: Jacek Mrowczyk (ed.), Piękni XX-wieczni. Polscy projektanci graficy (pp. 126–133). Kraków: 2+3 D.

Rypson, Piotr. (2011). Nie gęsi. Polskie projektowanie graficzne 1919–1949. Kraków: Karakter.

Słonimski, Antoni. (1975). Alfabet wspomnień. Warszawa: PIW.

Słonimski, Antoni. (1924). Mechano-bzdura. Wiadomości Literackie, 13.

Stawar, Andrzej. (1957). Idee i działalność Mieczysława Szczuki. In: Andrzej Stawar, Szkice literackie (pp. 609–670). Warszawa: PIW.

Stażewski, Henryk. (1968). O swojej twórczości. Odra, 2, pp. 63–66.

Stern, Anatol. (1961). Legenda Mieczysława Szczuki. Stolica, 50, p. 13.

Stern, Anatol. (1966). Mieczysław Szczuka – artysta walczący. Stolica, 20, p. 16.

Stern, Anatol. (1969). Legenda Mieczysława Szczuki. In: Anatol Stern, Legendy naszych dni (pp. 72–86). Kraków: Wydawnictwo Literackie.

Straus, Jan. (2014). Cięcie. Fotomontaż na okładkach w międzywojennej Polsce. Warszawa: 40000 Malarzy.

Stróżek, Przemysław. (2020). Mieczysław Szczuka – fotomontaże. Downloaded from: https://culture.pl/pl/dzielo/mieczyslaw-szczuka-fotomontaze (access: 07.04.2020).

Strzemiński, Władysław. (1923). O sztuce rosyjskiej (notatki). Zwrotnica, 4, pp. 110–114.

Strzemiński, Władysław. (1923). Wystawa Nowej Sztuki w Wilnie. Zwrotnica, 6, p. 193.

Szczuka, Mieczysław. (1982). Fotomontaż… Obscura, 7, pp. 38–40.

Szczuka, Mieczysław. (1924). Próba wyjaśnienia nieporozumień. Blok, 2.

Szczuka, Mieczysław. (1923). Reakcja otoczenia... Zwrotnica, 4, pp. 104–106.

Szczuka, Mieczysław. (1927). Sztuka a rzeczywistość. Dźwignia, 4, pp. 12–18.

Turowski, Andrzej. (1966). Geneza i program teoretyczny grupy artystów „Blok” 1924–1926. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Poznańskiego, 62, pp. 9–27.

Turowski, Andrzej. (1979). W kręgu konstruktywizmu. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe.

Turowski, Andrzej. (1981). Konstruktywizm polski. Próba rekonstrukcji nurtu (1921–1934). Wrocław: Ossolineum.

Turowski, Andrzej. (2000). Budowniczowie świata. Z dziejów radykalnego modernizmu w sztuce polskiej. Kraków: Universitas.

Turowski, Andrzej. (2014). Historia nieopowiedziana. In: Milada Ślizińska, Andrzej Turowski (ed.), Teresa Żarnowerówna (1897–1949). Artystka końca utopii (pp. 19–38). Łódź: Wydawnictwo Muzeum Sztuki w Łodzi.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/ff.2020.38.1.113-128
Date of publication: 2020-12-21 11:38:59
Date of submission: 2020-06-30 13:23:36


Statistics


Total abstract view - 1097
Downloads (from 2020-06-17) - PDF - 574

Indicators



Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2020 Aleksandra Więcek-Gigla

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.