Pedagogical Studies and Preparation for the Teaching Profession. Qualitative Research Report: Perspective of Male Preschool Teachers

Paulina Koperna

Abstract


Working as a teacher requires obtaining appropriate qualifications and acquiring knowledge and competences during university studies. Although the importance of teacher education quality is emphasized, many problems related to this process are pointed out. The objectives of the qualitative research were to recognize and understand the male preschool teachers’ experiences during pedagogical studies and recognize their assessment of the quality of preparation for the teaching profession from the perspective of time, and thus to answer the questions: How do male preschool teachers perceive and evaluate studying in pedagogy? How do they evaluate their own situation during studies? What are their proposals of changes in teacher education? Research using narrative interviews was conducted in 2019 and 2020 among 18 male preschool teachers from Poland. Based on the analysis and interpretation of the research material, the categories describing male perception and evaluation of pedagogical studies as well as evaluation of male situation during studies and proposals of changes were distinguished. The research results indicate that male teachers severely evaluate pedagogical studies and make demands to improve their quality. The narratives were referred to the social constructivism and the interpretive paradigm. It was indicated that male teachers, by reflecting on the quality of pedagogical studies and proposing solutions, fit into the model of a reflective practitioner.


Keywords


pedagogical studies; teacher education quality; reflective practitioner; male preschool teachers’ experiences

Full Text:

PDF (Język Polski)

References


Cudowska, A. (2017). Rola nauczyciela w zmianie oświatowej. W: J. Madalińska-Michalak, N.G. Pikuła, K. Białożyt (red.), Edukacja i praca nauczyciela. Ciągłość, zmiana, konteksty. Kraków: Wydawnictwo Scriptum.

Czaja-Chudyba, I., Drwal, B., Włoch, M. (2017). Mężczyzna jako nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej. Pedagogika Przedszkolna i Wczesnoszkolna, 5(2), 19–33.

Czerepaniak-Walczak, M. (1994). Kompetencje nauczyciela w kontekście założeń pedagogiki emancypacyjnej. W: M. Dudzikowa, A.A. Kotusiewicz (red.), Z pogranicza idei i praktyki edukacji nauczycielskiej. Białystok: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.

Czerepaniak-Walczak, M. (1995). Między dostosowaniem a zmianą. Elementy emancypacyjnej teorii edukacji. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.

Denek, K. (2011). Nauczyciel – jego tożsamość, role i kompetencje. Wychowanie Fizyczne i Zdrowotne, (3), 4–10.

Dudak, A. (2022). Postrzeganie mężczyzn wykonujących zawód nauczyciela przez studentów studiów nauczycielskich. Lubelski Rocznik Pedagogiczny, 41(4), 39–51. DOI: 10.17951/lrp.2022.41.4.39-51

Dudzikowa, M. (1993). Kompetencje autokreacyjne – możliwość ich nabywania w toku studiów pedagogicznych. Edukacja, Studia, Badania, Innowacje, (4), 14–28.

Dylak, S. (1995). Wizualizacja w kształceniu nauczycieli. Poznań: Wydawnictwo UAM.

Fuszara, M. (2008). Dobrze jest być rodzynkiem, czyli mężczyźni w zawodach sfeminizowanych. W: M. Fuszara (red.), Nowi mężczyźni? Zmieniające się modele męskości we współczesnej Polsce (s. 329–360). Warszawa: Wydawnictwo Trio.

Giddens, A. (2004). Socjologia. Warszawa: PWN.

Gołębniak, B.D. (1998). Zmiany edukacji nauczycieli. Wiedza, biegłość, refleksyjność. Toruń–Poznań: Wydawnictwo Edytor.

Gołębniak, B.D. (2009). Aplikacje konstruktywizmu do poradoznawstwa. Inspiracje pedentologiczne. W: A. Kargulowa (red.), Poradoznawstwo – kontynuacja dyskursu. Warszawa: PWN.

Gołębniak, B.D., Zamorska, B. (2014). Nowy profesjonalizm nauczycieli. Podejścia, praktyka, przestrzeń rozwoju. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.

Gromkowska-Melosik, A. (2013). Feminizacja zawodu nauczycielskiego – „różowe kołnierzyki” i paradoksy rynku pracy. Studia Edukacyjne, (25), 85–100.

Jankowska, K. (2008). Mężczyźni – nauczyciele gimnazjalni i licealni. W: M. Fuszara (red.), Nowi mężczyźni? Zmieniające się modele męskości we współczesnej Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Trio.

Jelonek, M., Kocór, M., Worek, B. (2017). Kandydaci do zawodu nauczyciela – kompetencje i zaangażowanie w ich rozwój. W: J. Madalińska-Michalak (red.), O nową jakość edukacji nauczycieli. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.

Klus-Stańska, D. (2018). Paradygmaty pedagogiki. Myśleć teorią o praktyce. Warszawa: PWN.

Klus-Stańska, D., Nowicka, M. (2005). Sensy i bezsensy edukacji wczesnoszkolnej. Warszawa: WSiP.

Komisja Europejska (2010). Europa 2020. Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu. Bruksela.

Koperna, P. (2022). Mężczyzna nauczyciel edukacji przedszkolnej – kategoria nieobecna w dyskursie akademickim w Polsce. W: K. Jagielska (red.), Ważne obszary badawcze w pedagogice. Kraków: Wydawnictwo Scriptum.

Krause, A., Muchacka, B., Przybyliński, S. (2017). Kształcenie nauczycieli – analiza na podstawie eksperckich doświadczeń z ocen programowych i instytucjonalnych Polskiej Komisji Akredytacyjnej. Rocznik Pedagogiczny, 40, 89–103.

Kubinowski, D. (2011). Jakościowe badania pedagogiczne. Filozofia, metodyka, ewaluacja. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Kurzępa, J. (2006). Feminizacja zawodu nauczycielskiego i jej konsekwencje socjalizacyjne. W: R. Fudali, M. Kowalski (red.), Kobieta i mężczyzna w zawodzie nauczycielskim. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Kwaśnica, R. (1993). Rozumienie dokształcania. W: R. Kwaśnica (red.), Pytanie o nauczyciela. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

Kwaśnica, R. (1994). Wprowadzenie do myślenia o wspomaganiu nauczycieli w rozwoju. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.

Kwaśnica, R. (2004). Wprowadzenie do myślenia o nauczycielu. W: Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki (T. 2). Warszawa: PWN.

Kwiatkowski, S.T. (2016). Innowacyjne kształcenie nauczycieli na przykładzie modelu singapurskiego. Studia z Teorii Wychowania, 7(4), 117–155.

Kwiatkowski, S.T. (2018). Uwarunkowania skuteczności zawodowej kandydatów na nauczycieli wczesnej edukacji. Studium teoretyczno-empiryczne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe ChAT.

Lewartowska-Zychowicz, M. (2009). Nauczyciel (wczesnej edukacji) w relacjach wolności i przymusu. W: D. Klus-Stańska, M. Szczepska-Pustkowska (red.), Pedagogika wczesnoszkolna – dyskursy, problemy, rozwiązania. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.

Lewowicki, T. (1994). Problemy teorii i praktyki pedagogiki wczesnoszkolnej. W: S. Palka (red.), Teoretyczne odniesienia i praktyczne rozwiązania w pedagogice wczesnoszkolnej. Katowice: Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”.

Lewowicki, T. (2021). O kształceniu nauczycieli – esej ponownie przypominający słabości i zawierający sugestie dróg poprawy. W: S.M. Kwiatkowski (red.), Współczesne problemy pedagogiki. W kierunku integracji teorii z praktyką. Warszawa: Wydawnictwo APS.

Madalińska-Michalak, J. (2017). Filary pracy a kompetencje nauczyciela. W: J. Madalińska-Michalak, N.G. Pikuła, K. Białożyt (red.), Edukacja i praca nauczyciela. Ciągłość, zmiana, konteksty. Kraków: Wydawnictwo Scriptum.

Marzec, B., Borda, M. (2018). Rola praktyk studenckich w kształceniu nauczycieli. Pedagogika Szkoły Wyższej, (23), 87–101. DOI: 10.18276/psw.2018.1-07

Milerski, B., Śliwerski, B. (red.). (2000). Pedagogika. Leksykon PWN. Warszawa: PWN.

Muchacka, B., Czaja-Chudyba, I. (2018). Bariery i ograniczenia w refleksyjnym rozwoju nauczycieli wczesnej edukacji. Forum Pedagogiczne, 8(2), 17–32. DOI: 10.21697/fp.2018.2.02

Najwyższa Izba Kontroli (NIK). (2017). Przygotowanie do wykonywania zawodu nauczyciela. Pobrane z: https://www.nik.gov.pl/kontrole/P/16/021

Nowak-Dziemianowicz, M. (2001). Oblicza nauczyciela, oblicza szkoły. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.

Okoń, W. (1992). Słownik pedagogiczny. Warszawa: PWN.

Ostrach, Z., Skałbania, B. (2018). Proces stawania się nauczycielem w koncepcji kształcenia ustawicznego. Polish Journal of Continuing Education, (4), 108–113.

Pienkiewicz, M., Jakubowicz-Bryx, A. (2004). Kompetencje dydaktyczne nauczycieli wczesnej edukacji. W: A. Jakubowicz-Bryx (red.), Edukacja wczesnoszkolna i przedszkolna w warunkach przemian początku XXI wieku. Bydgoszcz: Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego.

Piotrowski, E. (2009). Kompetencje nauczyciela jako warunek adaptacji do pełnienia ról zawodowych. W: J. Szempruch, M. Blachnik-Gęsiarz (red.), Adaptacja zawodowa nauczyciela. Częstochowa: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Lingwistycznej.

Piróg, D., Wiejaczka, D. (2020). Fazy feminizacji profesji nauczycielskiej: przykłady z Polski i wybranych krajów. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica, 14, 132–146. DOI: 10.24917/20845456.14.9

Prucha, J. (2006). Pedeutologia. W: B. Śliwerski (red.), Pedagogika. T. 2: Pedagogika wobec edukacji, polityki oświatowej i badań naukowych. Gdańsk: GPW.

Rozporządzenie (2018). Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 26 lipca 2018 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli (Dz.U. 2018 poz. 1574 ze zm.).

Rozporządzenie (2019). Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 25 lipca 2019 r. w sprawie standardu kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela (Dz.U. 2021 poz. 890).

Schön, D. (1987). The Reflective Practitioner: How Professionals Think in Action. New York: Basic Books.

Smak, M., Walczak, D. (2015). Pozycja społeczno-zawodowa nauczycieli. Raport z badania jakościowego. Pobrane z: https://produkty.ibe.edu.pl/docs/raporty/ibe-ee-raport-pozycja-spleczno-zawodowa-naucz-bj.pdf

Strykowski, W., Strykowska, J., Pielachowski, J. (2003). Kompetencje nauczyciela szkoły współczesnej. Poznań: Wydawnictwo eMPi2.

Szacki, J. (2004). Historia myśli socjologicznej. Warszawa: PWN.

Szempruch, J. (2012). Nauczyciel w warunkach zmiany społecznej i edukacyjnej. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Szempruch, J. (2013). Pedeutologia. Studium teoretyczno-pragmatyczne. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Szempruch, J. (2022). Problemy kształcenia i doskonalenie nauczycieli w Polsce – w kierunku profesjonalizacji zawodu. Studia BAS, (2), 27–47. DOI: 10.31268/StudiaBAS.2022.11

Szott, M. (2017). Nauczyciel w kontekście przemian w systemie kształcenia: stan obecny i oczekiwane kierunki zmian. Studia Edukacyjne, (44), 399–415. DOI: 10.14746/se.2017.44.25

Walczak, D. (2016). Prestiż zawodu nauczyciela w percepcji różnych aktorów życia szkoły. Studia z Teorii Wychowania, 7(4), 93–115.

Wendland, M. (2011). Perspektywa konstruktywistyczna jako filozoficzna podstawa rozważań nad komunikacją. Kultura i Edukacja, (4), 30–47.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2023.36.4.37-75
Date of publication: 2024-03-14 10:37:06
Date of submission: 2023-04-27 04:03:21


Statistics


Total abstract view - 175
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 68

Indicators



Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2024 Paulina Koperna

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.