Spirituality of Slavs from the Noetic Psychology Perspective

Andrzej Pankalla, Konrad Kośnik

Abstract


Slavic spirituality, that arouses interest of researchers since the Romantic era, is experiencing today its revival within organizations and groups located within the framework of Rodnovery (Slavic heathenism). A proper understanding of this modern form of spirituality requires a comparison with the original spiritual manifestations of early-Slavic culture and modern folk culture of Central-Eastern Europe. Comparative approach enables the identification of direct sources of Rodnovery spirituality and allows one to define its specificity determined by postmodern temporal perspective. This paper presents former and modern Slavic spirituality in its cognitive aspect. Revelation of Slavic noetic cognition value is possible through the psychological analysis and interpretation of Slavic myths and rituals. Arrangements concerning Slavic heathens’ spirituality against the comparison group in empirical terms are also featured. Presented research perspective refers to assumptions of psychological branches like cultural-historical psychology or real psychology.


Keywords


spirituality; noetic psychology; Slavs; Rodnovery (Slavic heathenism); real psychology

Full Text:

PDF (Język Polski)

References


Antosik G. (2008), Obraz neopogaństwa słowiańskiego na łamach polskiej prasy na początku XXI w., „Państwo i Społeczeństwo”, t. 8, nr 4.

Antosik G. (2009), Rodzimowiercy a media na przykładzie polskiej prasy w 2008 roku, „Państwo i Społeczeństwo”, t. 9, nr 4.

Bardy G. (1955), Święty Augustyn, Warszawa: PAX.

Brysbaert M., Rastle K. (2012), Historical and Conceptual Issues in Psychology, Harlow: Pearson Prentice Hall.

Burris C.T. (1999), The Mysticism Scale: Research Form D (M Scale), [w:] P.C. Hill, R.W. Hood Jr. (eds.), Measures of Religiosity, Birmingham: Religious Education Press.

Cloninger C.R. (2004), Feeling Good. The Science of Well-Being, Oxford: Oxford University Press.

Dymkowski M. (2003), Wprowadzenie do psychologii historycznej, Gdańsk: GWP.

Fal M. (2013), Rodzimy Kościół Polski: Jako Słowianie jesteśmy u siebie, a traktuje się nas jak obywateli drugiej kategorii, http://natemat.pl/70973,rodzimy-kosciol-polski-choc-jako-slowianie-jestesmy-ze-swoja-wiara-u-siebie-traktuje-sie-nas-jak-obywateli-drugiej-kategorii (dostęp: 05.02.2016).

Filip M. (2015), Native Faith (not) only for Men: Gendering Extreme Right-Wing Slavic Neopaganism in Poland, “Pantheon: Religionistický Časopis. Journal for the Study of Religions”, Vol. 10(1).

Gierlach B. (1980), Sanktuaria słowiańskie, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo „Iskry”.

Gieysztor A. (2006), Mitologia Słowian, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.

Gilson E. (1953), Wprowadzenie do nauki świętego Augustyna, Warszawa: PAX.

Hillman J. (2016), Re-wizja psychologii, Warszawa: Laurum.

Hood R.W. Jr. (1975), The construction and preliminary validation of a measure of reported mystical experience, “Journal for the Scientific Study of Religion”, No. 14, DOI: http://10.2307/1384454.

Hood R.W. Jr., Chen Z. (2013), Mystical, spiritual, and religious experiences, [w:] R.F. Paloutzian, C.L. Park (eds.), Handbook of the Psychology of Religion and Spirituality, New York–London: The Guilford Press.

Hood R.W. Jr., Hill P.C., Spilka B. (2009), The Psychology of Religion. An Empirical Approach, New York–London: The Guilford Press.

Hornowska E. (2003), Temperamentalne uwarunkowania zachowania. Badania z wykorzystaniem kwestionariusza TCI R.C. Cloningera, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe.

James W. (2012), Doświadczenie religijne, Warszawa: HACHETTE.

Kośnik K. (2014), Religia jako system poznawczy. Eksplanacyjna rola religii Słowian, „Humaniora. Czasopismo Internetowe”, nr 3.

Kośnik K. (2015a), Pomiędzy wiccą a druidyzmem. Psychologiczne studium przypadku neopoganki, [w:] R. Kordonski, O. Struk, J. Ruciński (red.), Rozwój społeczności międzynarodowej: przeszłość oraz nowe wyzwania, Lwów–Olsztyn: PAIS.

Kośnik K. (2015b), Tożsamość współczesnych rodzimowierców słowiańskich. Studium psychologiczne aktywności internetowej rodzimowierców w Polsce, „Przegląd Religioznawczy” nr 3(257).

Kośnik K. (2016), W poszukiwaniu duchowości. Studium psychologiczne współczesnych rodzimowierców słowiańskich w Polsce, Poznań: Instytut Psychologii UAM (niepublikowana praca magisterska).

McNamara P., Butler P.M. (2013), The neuropsychology of religious experience, [w:] R.F. Paloutzian, C.L. Park (eds.), Handbook of the Psychology of Religion and Spirituality. New York–London: The Guilford Press.

Merski R. (2013), Moje słowiańskie przebudzenie, Wrocław: Wspólnota Rodzimowierców Watra.

Michalski M. (2013), Dawni Słowianie w tradycji polskiej I połowy XIX w. W poszukiwaniu tożsamości wspólnotowej, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.

Moszyński K. (2010), Kultura ludowa Słowian. Część II. Kultura duchowa, Warszawa: Zeta Ars.

Oman D. (2013), Defining religion and spirituality, [w:] R.F. Paloutzian, C.L. Park (eds.), Handbook of the Psychology of Religion and Spirituality, New York–London: The Guilford Press.

Pankalla A. (2000), Psychologia mitu. Kultury tradycyjne a współczesność, Warszawa: Eneteia.

Pankalla A. (2014), Kultura psychologów. Wprowadzenie do psychologii (historyczno-kulturowej), Katowice: ALTERMED.

Pankalla A. (2015), (Trans?)religijna tożsamość naszych czasów z perspektywy psychologii realnej, [w:] A. Pankalla (red.), Homo religiosus a psychologia, Poznań: Kunke Poligrafia.

Pankalla A. i in. (w przygotowaniu), Psychological anthropology of the early Slavs. Re-construction of the Slavic (indigenous) psychological conception of human development founded on rites of passage in a life cycle.

Pełka L.J. (1987), Polska demonologia ludowa, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo „Iskry”.

Stachowski R. (2010), Historia współczesnej myśli psychologicznej. Od Wundta do czasów najnowszych, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe „Scholar”.

Strutyński M. (2014), Neopogaństwo, Kraków: WAM.

Strzelczyk J. (1998), Mity, podania i wierzenia dawnych Słowian, Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.

Szafrański W. (1981), Religia Słowian, [w:] C. Kunderewicz (red.), Religie Bliskiego Wschodu i dawnej Europy. Zarys dziejów, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo „Iskry”.

Szyjewski A. (2010), Religia Słowian, Kraków: WAM.

Tomicka J., Tomicki R. (1985), Drzewo życia. Ludowa wizja świata i człowieka, Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.

Vedfelt O. (2001), Poziomy świadomości. Poznaj potencjał swojego umysłu, Warszawa: Eneteia.

Voytovych V. (2002), Ukrayins’ka mifolohiya, Kyyiv: Lybid.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2017.30.1.39
Date of publication: 2017-07-11 21:56:14
Date of submission: 2016-04-30 19:18:21


Statistics


Total abstract view - 2190
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 1154

Indicators



Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2017 Andrzej Pankalla, Konrad Kośnik

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.