Wymiar formalnoprawny infrastruktury krytycznej na poziomie krajowym i europejskim

Wojciech Ziętara

Streszczenie w języku polskim


Po rozpoczęciu przez Federację Rosyjską agresji na Ukrainę w 2022 r. zaatakowano ukraiński system infrastruktury krytycznej w celu jego całkowitego lub częściowego zniszczenia. W odpowiedzi na te ataki władze ukraińskie zapowiedziały odbudowę systemu ochrony infrastruktury na podstawie rozwiązań prawnych Unii europejskiej. W artykule omówiono zagadnienia infrastruktury krytycznej, zarówno na płaszczyźnie europejskiej, jak i polskiej. W polskim systemie prawnym obowiązują przepisy z 2007 r., natomiast w europejskim – dyrektywa z 2008 r., niemniej jednak w 2022 r. dokonano zmiany przepisów prawnych, które zostaną implementowane do krajowych systemów prawnych w 2024 r. W tekście jako cel przyjęto dokonanie analizy treści przepisów aktów prawnych w zakresie infrastruktury krytycznej w Polsce oraz w Unii europejskiej. Analizie towarzyszą pytania badawcze dotyczące sposobu definiowania podstawowych pojęć i terminów w obu systemach prawnych oraz wzajemnych relacji obu systemów. Nawiązano do metody badania dokumentów pozwalającej na dokonanie analizy aktów prawnych oraz przeprowadzenie analizy porównawczej. Państwa członkowskie uzyskały pozycję nadrzędną wobec organów europejskich, jednak rosnące zagrożenia naturalne i antropologiczne oraz proces pogłębiania europejskiej integracji politycznej wpłynęły na stopniową zmianę sposobu myślenia o infrastrukturze krytycznej. Pozycja organów Unii europejskiej na podstawie dyrektywy z 2022 r. została zdecydowanie wzmocniona wobec państw członkowskich.


Słowa kluczowe


Poland, European Union, security, critical infrastructure, critical infrastructure systems

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Długosz, t. 2015, Ochrona infrastruktury krytycznej w sektorach energetyki sieciowej, Warszawa.

Dyrektywa Parlamentu europejskiego i rady (UE) 2017/541 z dnia 15 marca 2017 roku w sprawie zwalczania terroryzmu i zastępująca decyzję ramową rady 2002/475/WSiSW oraz zmieniająca decyzję

rady 2005/671/WSiSW, Dz. Urz. Ue L 88/13 z 31.3.2017.

Dyrektywa Parlamentu europejskiego i rady (UE) 2022/2555 z dnia 14 grudnia 2022 roku w sprawie środków na rzecz wysokiego poziomu cyberbezpieczeństwa na terytorium Unii, Dz. Urz. Ue L 333/80 z 27.12.2022.

Dyrektywa Parlamentu europejskiego i Rady (UE) 2022/2557 z dnia 14 grudnia 2022 roku w sprawie odporności podmiotów krytycznych i uchylająca dyrektywę Rady 2008/114/We, Dz. Urz. Ue L 333/164 z 27.12.2022.

Dyrektywa Rady Unii europejskiej 2008/114/We z dnia 8 grudnia 2008 roku w sprawie rozpoznawania i wyznaczania europejskiej infrastruktury krytycznej oraz oceny potrzeb w zakresie poprawy jej

ochrony, Dz. Urz. Ue L 345/75 z 23.12.2008.

jakubiak, e. 2018. Ochrona infrastruktury krytycznej w Polsce, „Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Straży Pożarniczej”, nr 66.

Lazari, A. 2014. European Critical Infrastructure Protection, Springer International Publishing.

Molendowska, M., Ostrowska, M., Górski, P. 2021. Infrastruktura krytyczna jako element bezpieczeństwa. Wymiar europejski i krajowy, Toruń.

Narodowy Program Ochrony Infrastruktury Krytycznej, Rządowe Centrum Bezpieczeństwa, 2013.

Narodowy Program Ochrony Infrastruktury Krytycznej, Rządowe Centrum Bezpieczeństwa, 2015.

Narodowy Program Ochrony Infrastruktury Krytycznej, Rządowe Centrum Bezpieczeństwa, 2018.

Narodowy Program Ochrony Infrastruktury Krytycznej, Rządowe Centrum Bezpieczeństwa, 2020.

Narodowy Program Ochrony Infrastruktury Krytycznej, Rządowe Centrum Bezpieczeństwa, 2023.

Radziejewski, r. 2014. Ochrona infrastruktury krytycznej. Teoria a praktyka, Warszawa.

Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 26 kwietnia 2021 roku w sprawie pełnomocnika do spraw ochrony infrastruktury krytycznej, Dz. U. 2021 Poz. 793.

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 kwietnia 2010 roku w sprawie planów ochrony infrastruktury krytycznej, Dz. U. 2010 Nr 83 Poz. 542.

Setola, R., Luiijf, E., Theocharidou, M. 2017. Critical Infrastrucures, Protection and Resilience, [w:] Managing the Complexity of Critical Infrastructures. A Modelling and Simulation Approach, R. Setola,

V. Z. Rosato, E. Kyriakides, E. Rome (eds.), Springer International Publishing.

Sobolewski, G., Michailiuk, B., Denysiuk, I. 2019. Ochrona infrastruktury bezpieczeństwa państwa, Warszawa.

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 roku o zarządzaniu kryzysowym, Dz. U. 2007, Nr 89, poz. 590 z późniejszymi zmianami.

Ustawa z dnia 4 września 1997 roku o działach administracji publicznej, Dz. U. 1997 Nr 141 poz. 943 z późniejszymi zmianami.

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 21 kwietnia 2009 roku sygn. akt K 50/07, Dz. U. 2009, Nr 65, poz. 553.

Żuber, M., Smolarek, M. 2016. Ochrona infrastruktury krytycznej. Dobre praktyki, Wrocław.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/k.2023.30.2.85-106
Data publikacji: 2024-02-20 11:26:59
Data złożenia artykułu: 2023-09-20 18:03:35


Statystyki


Widoczność abstraktów - 328
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 166

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2024 Wojciech Ziętara

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.