Innowacje demokratyczne i partycypacja polityczna. Przypadek Zgromadzenia Obywateli Estonii (Rahvakogu)

Dorota Maj

Streszczenie w języku polskim


Celem artykułu jest zbadanie wpływu Zgromadzenia Obywateli Estonii, zwołanego w 2013 r. na ewolucję partycypacji politycznej w tym państwie. Jest to ważne zagadnienie, szczególnie zważywszy na fakt, że Estonia oferuje stosunkowo niewiele możliwości partycypacji między wyborami parlamentarnymi. W artykule przedstawiono weryfikację hipotezy zakładającej, że Zgromadzenie Obywateli Estonii nie doprowadziło do znaczących zmian w obowiązującym ustawodawstwie estońskim, w szczególności w zakresie rozszerzenia katalogu partycypacji obywatelskiej, zarówno w perspektywie krótko-, jak i długofalowej. Przedstawione w artykule badania zostały przeprowadzone przy zastosowaniu metody decyzyjnej oraz analizy aktów prawnych. Artykuł jest podzielony na trzy części: w pierwszej przeanalizowano główne zagadnienia dotyczące innowacji demokratycznych, w tym kwestie definicyjne i proces ich rozwoju; w drugiej przedstawiono główne okoliczności zwołania Zgromadzenia, przede wszystkim w kontekście kryzysu estońskiej demokracji przedstawicielskiej wywołanego skandalem „Silvergate”. Przedstawiono również procedurę i etapy organizacji Zgromadzenia Obywateli Estonii. Trzecia część poświęcona została osiągniętym rezultatom i ich wpływowi na partycypację polityczną w Estonii. Wyniki badań pozwalają stwierdzić, że Zgromadzenie Obywateli Estonii można zaliczyć do katalogu demokratycznych innowacji. Wynika to z faktu, że było ono instrumentem nadającym obywatelom nową rolę w procesie współrządzenia, tworząc tym samym nowe możliwości partycypacji politycznej, podejmowania decyzji i wpływania na demokrację przedstawicielską. Nie można natomiast twierdzić, że Zgromadzenie Obywateli Estonii wywarło głęboki wpływ na system prawny, zwłaszcza w kontekście wprowadzania nowych instrumentów partycypacyjnych.


Słowa kluczowe


innowacje demokratyczne, demokracja deliberatywna, demokracja przedstawicielska, partycypacja polityczna w Estonii, system polityczny Estonii, Rahvakogu

Pełny tekst:

PDF (English)

Bibliografia


Abramowicz, B. 2012. Jürgena Habermasa koncepcja polityki deliberacyjnej jako zastosowanie jego teorii działania komunikacyjnego do projektu obywatelskiego samo-rządzenia, “Studia Politologiczne”, vol. 25, pp. 31–47.

Adler, R.P., Goggin, J. 2005. What Do We Mean by “Civic Engagement”?, “Journal of Transformative Education”, vol. 3(3), pp. 236–253.

Anderson, J. 2021. Thinking about Deliberative Democracy with Rawls and Talisse, “Idaho Law Review”, vol. 5(1), pp. 134–161.

Baiocchi, G., Ganuza, E. 2017. Popular Democracy. The Paradox of Participation, Stanford University Press, Stanford.

Berger, B. 2009. Political Theory, Political Science, and the End of Civic Engagement, “Perspectives on Politics”, vol. 7(2), pp. 335–350.

Brady, H. 1999. Political Participation, [in:] Measures of Political Attitudes, J.P. Robinson, P.R. Shaver, L.S. Wrightsman (eds.), Academic Press, San Diego, pp. 737–801.

Cavegn, D. 2016. ‘Silvergate’: The Reform Party’s 2012 financing scandal, 16.12, https://news.err.ee/120087/silvergate-the-reform-party-s-2012-financing-scandal (access: 22.07.2024).

Deveaux, M. 2003. A Deliberative Approach to Conflicts of Culture, “Political Theory”, vol. 31(6), pp. 780–807. DOI: https://doi.org/10.1177/0090591703256685.

Dryzek, J.S. 2009. Democratization as Deliberative Capacity Building, “Comparative Political Studies”, vol. 42(11), pp. 1379–1402. DOI: https://doi.org/10.1177/0010414009332129.

Eestii Koostöö Kogu. 2014. People’s Assembly, https://kogu.ee/en/activity/peoples-assembly/ (access: 31.08.2024).

Ekman, J., Amnå, E. 2012. Political Participation and Civic Engagement: Towards a New Typology, “Human Affairs”, vol. 22, pp. 283–300. DOI: https://doi.org/10.2478/s13374-012-0024-1.

EKRE 2023. Aasta Riigikogu valimiste programm, https://rk.ekre.ee/programm (access: 08.08.2024).

EKRE programm 2019. Aasta Riigikogu valimisteks, 5.01, https://www.ekre.ee/ekre-programm-riigikogu-valimisteks-2019/ (access: 08.08.2024).

Elstub, S., Ercan, S., Mendonça, R.F. 2016. Editorial Introduction: The Fourth Generation of Deliberative Democracy, “Critical Policy Studies”, vol. 10(2), pp. 139–151. DOI: https://doi.org/10.1080/19460171.2016.1175956.

Elstub, S., Escobar, O. 2019. Defining and Typologising Democratic Innovations, [in:] Handbook of Democratic Innovation and Governance, S. Elstub, O. Escobar (eds.), Edward Elgar Publishing Limited, Cheltenham – Northampton, pp. 11–31.

Estonia Citizens’ Assembly, Restoring Political Legitimacy, 18.09.2019, https://www.centreforpublicimpact.org/case-study/estonia-citizens-assembly-restoring-political-legitimacy (access: 05.08.2024).

Flesher Fominaya, C. 2022. Reconceptualizing Democratic Innovation “Democratic Innovation Repertoires” and Their Impact Within and Beyond Social Movements, “Democratic Theory”, vol. 9(2), pp. 78–100. DOI: https://doi.org/10.3167/dt.2022.090205.

Geissel, B. 2013. On the Evaluation of Participatory Innovations – a Preliminary Framework, [in:] Participatory Democratic Innovations in Europe: Improving the Quality of Democracy?, B. Geissel, M. Joas (eds.), Barbara Budrich Publishers, Berlin – Toronto, pp. 8–31.

Grygieńć, J. 2022. Innowacje demokratyczne – między deliberacją i partycypacją obywatelską, “Sensus Historiae”, vol. XLVI, pp. 169–184.

Habermas, J. 1996. The Sociological Translation of the Concept of Deliberative Politics, [in:] J. Habermas, Between Facts and Norms: Contributions to a Discourse Theory of Law and Democracy, W. Rehg (trans.), Polity, Cambridge, pp. 315–328.

Habermas, J. 2005. Concluding Comments on Empirical Approaches to Deliberative Politics, “Acta Politica”, vol. 40(3), pp. 384–392.

Harta 12, 14.11.2012, https://petitsioon.ee/harta12 (access: 25.07.2024).

Hänni: rahvaalgatuse kehtestamine võib ohustada riigikorralduse stabiilsust, 02.04.2019, https://www.err.ee/925906/hanni-rahvaalgatuse-kehtestamine-voib-ohustada-riigikorralduse-stabiilsust (access: 06.08.2024).

Hõbemägi, P. 2013. Priit Hõbemägi: Aitab! Ei mingeid Jääkeldreid enam!, 23.11, https://www.delfi.ee/artikkel/67142722/priit-hobemagi-aitab-ei-mingeid-jaakeldreid-enam (access: 01.08.2024).

Jaak Valge: otsedemokraatia kriitikute hirmudest, 20.05.2019, https://www.err.ee/941513/jaak-valge-otsedemokraatia-kriitikute-hirmudest (access: 06.08.2024).

Jäske, M., Setälä, M. 2020. A Functionalist Approach to Democratic Innovations, “Representation”, vol. 56(4), pp. 467–483. DOI: https://doi.org/10.1080/00344893.2019.1691639.

Juhtkiri: jääkeldri protsess, 23.11.2012, https://arvamus.postimees.ee/1049456/juhtkiri-jaakeldri-protsess (access: 28.07.2024).

Kilp, A. 2023. Rahvakogu ja probleemitaju, 05.03.2013, https://web.archive.org/web/20130331083741/http://www.ajakiri.ut.ee/1180885 (access: 15.08.2024).

Loonet, T. 2012. EKK: presidendi ümarlaua otsuseid hakatakse elluviima järgmisel nädalal, 23.11, https://www.postimees.ee/1051764/ekk-presidendi-umarlaua-otsuseid-hakatakse-ellu-viima-jargmisel-nadalal (access: 28.07.2024).

NGOs Launch Crowd-Sourcing Project to Repair Democracy, 07.01.2013, https://news.err.ee/106124/ngos-launch-crowd-sourcing-project-to-repair-democracy (access: 03.08.2024).

Norris, P. (ed.). 1999. Critical Citizens. Global Support for Democratic Governance, Oxford University Press, Oxford.

Olson, K. 2011. “Deliberative Democracy”. In Jürgen Habermas: Key Concepts, B. Fultner (ed.), Acumen Publishing, pp. 140–155.

People’s Assembly Results: Lower Election Threshold, But ‘No’ to Direct Presidential Elections, 06.04.2013, https://news.err.ee/106943/people-s-assembly-results-lower-election-threshold-but-no-to-direct-presidential-elections (access: 05.08.2024).

People’s Assembly Seeks 500 to Debate Proposals, 21.01.2013, https://news.err.ee/106254/people-s-assembly-seeks-500-to-debate-proposals (access: 03.08.2013).

Praxis Centre for Policy Research. 2014. People’s Assembly in Estonia – crowdsourcing solutions for problems in political legitimacy. Case description of deliberative process 2014, https://kogu.ee/wp-content/uploads/2013/01/Peoples-assembly_summary-by-Praxis_2014-1.pdf (access: 01.08.2024).

President Toomas Hendrik Ilvese poliitiline avaldus Riigikogus 9. aprillil 2013, https://president.ee/et/ametitegevus/avaldused/40116-president-toomas-hendrik-ilvese-poliitiline-avaldus-riigikogus-9-aprillil-2013 (access: 26.07.2024).

Putnam, R.D. 1995. Bowling Alone: America’s Declining Social Capital, “Journal of Democracy”, vol. 6(1), pp. 65–78.

Putnam, R.D. 1997. Bowling Alone: Democracy in America at Century’s End, [in:] Democracy’s Victory and Crises, A. Hadenius (ed.), Cambridge University Press, Cambridge, pp. 27–70.

Putnam, R.D. 2000. Bowling Alone: The Collapse and Revival of American Community, Simon & Schuster, New York.

Rawls, J. 1997a. The Idea of Public Reason, [in:] Deliberative Democracy. Essays on Reason and Politics, J. Bohman, W. Rehg (eds.), The MIT Press, Cambridge – Massachusetts – London, pp. 93–141.

Rawls, J. 1997b. The Idea of Public Reason Revisited, “The University of Chicago Law Review”, vol. 64(3), pp. 765–807.

Smith, G. 2009. Democratic Innovations. Designing Institutions for Citizens Participation, Cambridge University Press, Cambridge.

Sotsiaalteadlaste avalik pöördumine, 22.04.2001, https://arvamus.postimees.ee/1863213/kirjad (access: 22.07.2024).

Stewart, J. 1996. Innovation in Democratic Practice in Local Government, “Policy and Politics”, vol. 24(1), pp. 29–41.

Susen, S. 2018. Jürgen Habermas: Between Democratic Deliberation and Deliberative Democracy, [in:] The Routledge Handbook of Language and Politics, R. Wodak, B. Forchtner (eds.), Routledge, Abington, pp. 43–66.

The Constitution of the Republic of Estonia, passed 28.06.1992, “Riigi Teataja” 1992, 26, 349.

van Deth, J.W. 2001. Studying Political Participation: Towards a Theory of Everything? Paper presented at the Joint Sessions of Workshops of the European Consortium for Political Research, Grenoble, 6–11 April 2001.

Verba, S., Nie, N.H. 1972. Participation in America: Political Democracy and Social Equality, Harper & Row, New York.

Verba, S., Nie, N.H., Kim, J.-O. 1978. Participation and Political Equality: A Seven-Nation Comparison, University Press Chicago, Chicago.

Verba, S., Schlozman, K.L., Brady, H.E. 1995. Voice and Equality. Civic Voluntarism in American Politics, Harvard University Press, Cambridge.

Young, I.M. 1996. Communication and the Other: Beyond Deliberative Democracy, [in:] Democracy and Difference: Contesting the Boundaries of the Political, S. Bebhabib (ed.), Princeton University Press, Princeton, pp. 120–135.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/k.2024.31.1.37-51
Data publikacji: 2024-11-20 16:07:18
Data złożenia artykułu: 2024-09-28 22:57:28


Statystyki


Widoczność abstraktów - 73
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 28

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2024 Dorota Maj

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.