Analiza u źródeł poznania teorii polityki i metodologii badań politologicznych w Polsce. Czy można i należy odseparować naukę od ideologii?

Łukasz Młyńczyk

Streszczenie w języku polskim


W artykule przedstawiono analizę pism teoretycznych oraz metodologicznych polskich badaczy humanistycznych i społecznych, odwołujących się w swoich badaniach do założeń metodologii marksistowskiej. Polskie tradycje teoretyczne w nauce z czasów PRL bywają zbiorczo oskarżane o indoktrynację, ponieważ zostały odrzucone po 1989 r. jako spuścizna ideologiczna poprzedniej epoki. Celem artykułu było wykazanie, że marksistowska teoria polityki oraz metodologia badań politologicznych stanowią wciąż interesujący i przydatny zasób wiedzy, ponieważ sama ideologizacja w niewielkim stopniu zmienia wartość tych subdyscyplin politologii.


Słowa kluczowe


marksizm, metodologia nauk politologicznych, teoria polityki, wyjaśnianie naukowe, interpretacja humanistyczna

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Bodnar, A., Cetwiński, O. 1977. Rola teorii wyjaśniającej w nauce o polityce, „Studia Nauk Politycznych”, nr 4.

Bodnar, A., Pianowski, W. 1975. Miejsce nauki o polityce w naukowym komunizmie, [w:] Metodologiczne i teoretyczne problemy nauk politycznych, K. Opałek (red.), Warszawa,

s. 450–467.

Czapnik, S. 2014. Władza, media i pieniądze. Amerykańska ekonomia polityczna komunikowania (wybrane zagadnienia), Opole.

Dilthey, W. 1987. O istocie filozofii, Warszawa.

Grad, J. 2012. Jerzy Kmita (1931–2012) – wspomnienie, „Nauka”, nr 3.

Grobler, A. 2006. Metodologia nauk, Kraków.

House, E. R. 2009. Ewaluacja jakościowa i zmiana polityki społecznej, [w:] Metody badań jakościowych, N.K. Denzin, Y.S. Lincoln (red.), t. 2, Warszawa, s. 601–621.

Hudzik, J.P. 2014. Kwestia interdyscyplinarności politologii, [w:] Przedmiot poznania politologii. Podstawy dyscypliny nauki, R. Skarzyński (red.), Białystok, s. 247–279.

Kaczmarek, B. 2001. Polityka jako proces artykulacji interesów, [w:] Metafory polityki, B. Kaczmarek (red.), Warszawa.

Karwat, M. 1980. Podmiotowość polityczna: humanistyczna interpretacja polityki w marksizmie, Warszawa.

Karwat, M. 1989. Podmiotowość polityczna wielkich grup społecznych, organizacji politycznych i jednostek. Model eksplanacyjny, [w:] Elementy teorii polityki, K. Opałek (red.), Warszawa, s. 64–82.

Karwat, M., Milanowski, W. 1989. Działanie polityczne jako składnik systemu praktyki społecznej, [w:] Elementy teorii polityki, K. Opałek (red.), Warszawa, s. 110–127.

Klementewicz, T. 1989. Systematyzacja racjonalnego wyjaśniania działań politycznych, [w:] Elementy teorii polityki, K. Opałek (red.), Warszawa, s. 128–144.

Klementewicz, T. 2011. Rozumienie polityki: zarys metodologii nauki o polityce, Warszawa.

Klementewicz, T. 2013. Geopolityka trwałego rozwoju: ewolucja cywilizacji i państwa w trakcie dziejotwórczych kryzysów, Warszawa.

Klementewicz, T. 2015. Stawka większa niż rynek. U źródeł stagnacji kapitalizmu bez granic, Warszawa.

Kmita, J. 1973. Wykłady z logiki i metodologii nauk, Warszawa.

Młyńczyk, Ł. 2015. Między kreatywnością a próżnowaniem: polityczność dwóch typów idealnych, Warszawa.

Niżnik, J. 1977. Fenomenologiczny nurt socjologii wiedzy, „Studia Filozoficzne”, nr 2 135), s. 83–97.

Nowak, L. 1977. U podstaw dialektyki marksowskiej, Warszawa.

Nowak, L. 1983a. Mit wiarygodności – ciąg dalszy, [w:] L. Nowak, Liczą się tylko masy, Wrocław.

Nowak, L. 1983b. Nowe związki w niewoli trój-panów, [w:] L. Nowak, Liczą się tylko masy, Wrocław. Nowak, L. 1983c. Trój-władcy panują najchętniej w ciemnościach, [w:] L. Nowak, Liczą się tylko masy, Wrocław.

Nowak, L. 1983d. Mit komunistów, [w:] L. Nowak, Liczą się tylko masy, Wrocław.

Nowak, L. 1991. U podstaw teorii socjalizmu, t. 1: Własność i władza, Poznań.

Opałek, K. 1986. Zagadnienia teorii prawa i teorii polityki, Warszawa.

Pierzchalski, F. 2013. Morfogeneza przywództwa politycznego. Pomiędzy strukturą a podmiotowością sprawczą, Bydgoszcz.

Podoski, K. 1975. Badanie zagadnień polityki społecznej z punktu widzenia przedmiotu i metod ogólnej teorii polityki, [w:] Metodologiczne i teoretyczne problemy nauk politycznych, K. Opałek (red.), Warszawa.

Popper, K.R. 2002. Logika odkrycia naukowego, Warszawa.

Popper, K.R. 2006. Społeczeństwo otwarte i jego wrogowie, t. 2, Warszawa.

Rutkowski, T.P. 2008. Władze PRL i historycy okres gomułkowski 1956–1970) (fragmenty), Biuletyn IPN, nr 3/2008; https://lustronauki.wordpress.com/category/poczet-docentowi-marcowych/ (dostęp: 16.11.2015.

Salamini, L. 1974. Gramsci and Marxist Sociology of Knowledge: an Analysis of Hegemony-Ideology-Knowledge, „The Sociological Quarterly 15”, Summer, s. 359–380.

Skarzyński, R. 2012. Podstawowy dylemat politologii: dyscyplina nauki czy potoczna wiedza o społeczeństwie, Białystok.

Staniszkis, J. 1989. Ontologia socjalizmu, Warszawa.

Szmatka, J. 1978. Miejsce i perspektywy mikrosocjologii w marksizmie, „Studia Socjologiczne”, nr 4.

Taleb, N.N. 2014. Czarny łabędź: o skutkach nieprzewidywalnych zdarzeń, Warszawa.

Topolski, J. 1978. Rozumienie historii, Warszawa.

Woleński, J. 1975. Spór o status metodologiczny nauki o polityce, [w:] Metodologiczne i teoretyczne problemy nauk politycznych, K. Opałek (red.), Warszawa.

Woleński, J. 2005. Epistemologia: poznanie, prawda, wiedza, realizm, Warszawa.

Woleński, J. 2014. Posłowie 2014), [w:] Przedmiot poznania politologii. Podstawy dyscypliny nauki, R. Skarzyński (red.), Białystok, s. 67–74.

Żuradzki, T. 2014. Nowa propozycja kategoryzowania międzynarodowych czasopism filozoficznych, „Nauka”, nr 4.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/k.2015.22.2.85
Data publikacji: 2016-06-30 20:09:01
Data złożenia artykułu: 2015-12-01 21:34:45


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1711
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 1106

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2016 Łukasz Młyńczyk

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.