Wyślij tekst przez e-mail 
Fundamentalizm muzułmański w ujęciu papieża Franciszka
Streszczenie w języku polskim
Fundamentalizmy religijne są zjawiskami szeroko rozpowszechnionymi w religiach monoteistycznych. Zjawiska te odzwierciedlają współczesną przemoc w sferze religii i stanowią zagrożenie dla pokoju. Papież Franciszek nie przestaje podkreślać, że przemoc nie jest dobrą ani dalekowzroczną metodą rozwiązywania problemów na świecie, zaś najlepszym sposobem uniknięcia konfliktów między wyznawcami różnych religii jest dialog międzyreligijny. Celem artykułu jest prezentacja nauczania papieża Franciszka w zakresie fundamentalizmu muzułmańskiego w kontekście politologii religii. Autorka dokonała analizy różnych dokumentów papieskich, przemówień i wypowiedzi. W strukturze niniejszego artykułu można wyróżnić pięć głównych części (Zjawisko fundamentalizmu religijnego, Dokumenty papieskie, Przemówienia i homilie, Podróże apostolskie, Rozważania papieskie i inne teksty). Przeprowadzone badania pozwoliły sformułować następujące wnioski końcowe: fundamentalizm religijny występuje w obrębie każdej religii, traktuje religię instrumentalnie; fundamentalizm muzułmański mieści się w kontekście politologii religii; dialog i polityka non-violence to jedyne możliwe odpowiedzi na przemoc; dialog międzykulturowy oraz międzyreligijny mogą wyeliminować wszelkie formy fundamentalizmu, a ich znaczenie wzrasta we współczesnym świecie; oba rodzaje dialogu mogą być alternatywą, aby znaleźć drogę do pokoju i współpracy dla dobra wspólnego.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Allen, J.L. 2013. Syrian Christians say no to Western attack, „National Catholic Reporter”, vol. 49, nr 24.
Ambrogetti, Z.F., Rubin, S. 2013. Jezuita. Papież Franciszek. Wywiad rzeka z Jorge Bergoglio, A. Fijałkowska-Żydok (tłum.), Dom Wydawniczy Rafael, Kraków.
Bergoglio, J.M., Skórka, A. 2013. W niebie i na ziemi, M. Szafrańska-Brandt (tłum.), Wydawnictwo Znak, Kraków.
Craughwell, T.J. 2013. Papież z dalekiego kraju. Biografia papieża Franciszka, A. Wojtasik, L. Wierzbowska, E. Stępkowska (tłum.), Wydawnictwo Esprit, Kraków.
Franciszek. 2013a. Encyklika Lumen fidei do biskupów, prezbiterów i diakonów, do osób konsekrowanych i do wszystkich świeckich o wierze, Wydawnictwo WAM, Kraków.
Franciszek. 2013b. „Migranci i uchodźcy: ku lepszemu światu”, „L’Osservatore Romano”, nr 11, s. 4–6.
Franciszek. 2013c. Adhortacja apostolska Evangelii gaudium. O głoszeniu Ewangelii we współczesnym świecie, Wydawnictwo M, Kraków.
Franciszek. 2013d. Działajcie na rzecz budowania pokoju, „L’Osservatore Romano”, nr 5, s. 25–27.
Franciszek. 2013e. Modlitwa papieża Franciszka o pokój w Syrii i na całym świecie, „L’Osservatore Romano”, nr 10, s. 4.
Franciszek. 2013f. Niech umilknie zgiełk oręża!, „L’Osservatore Romano”, nr 10, s 7–8.
Franciszek. 2013g. Wizyta papieża Franciszka w Asyżu 4 października 2013 r., „L’Osservatore Romano”, nr 11, s. 7.
Franciszek. 2013h. Franciszku, naucz nas miłości i pokoju, „L’Osservatore Romano”, nr 11, s. 11–13.
Franciszek. 2013i. Nigdy więcej wojny! Chcemy żyć w pokoju!, „L’Osservatore Romano”, nr 10, s. 5.
Franciszek. 2014a. Niech nikt nie traktuje instrumentalnie imienia Boga, „L’Osservatore Romano”, nr 6, s. 20–21.
Franciszek. 2014b. Budowanie pokoju wymaga poszanowania wolności i godności wszystkich, „L’Osservatore Romano”, nr 6, s. 23–24.
Franciszek. 2014c. Wierzący zjednoczeni przeciwko fanatyzmowi i fundamentalizmowi, „L’Osservatore Romano”, nr 12, s. 23.
Franciszek. 2014d. Trzeba powiedzieć „nie” przemocy w imię religii, „L’Osservatore Romano”, nr 12, s. 24.
Franciszek. 2015a. Misericordiae Vultus. Bulla ogłaszająca Nadzwyczajny Jubileusz Miłosierdzia, „L’Osservatore Romano”, nr 5, s. 4–15.
Franciszek. 2015b. Papież po zamachu w Paryżu, „L’Osservatore Romano”, nr 1, s. 66.
Franciszek. 2015c. Szopka mówi o pokoju i odrzuceniu, „L’Osservatore Romano”, nr 2, s. 45–46.
Franciszek. 2015d. Trzeba sprzeciwiać się wszelkim przejawom antysemityzmu, „L’Osservatore Romano”, nr 5, s. 36–37.
Franciszek. 2015e. Postawmy na nadzieję, „L’Osservatore Romano”, nr 6, s. 9–10.
Franciszek. 2015f. Aby przemieniła nas miłość Chrystusa, „L’Osservatore Romano”, nr 3–4, s. 48–49.
Franciszek. 2015g. Chrześcijanie są zalążkiem innej ludzkości, „L’Osservatore Romano”, nr 5, s. 27–28.
Franciszek. 2015h. Troszczmy się o siebie nawzajem i o świat stworzony, „L’Osservatore Romano”, nr 11, s. 37–39.
Franciszek. 2016a. Miłosierdzie to imię Boga. Rozmowa z Andreą Torniellim, J. Gandis (tłum.), Wydawnictwo Znak, Kraków.
Franciszek. 2016b. Przezwycięż obojętność i zyskaj pokój, „L’Osservatore Romano”, nr 1, s. 4–10.
Franciszek. 2016c. Wyrzeczenie się przemocy: styl polityki na rzecz pokoju, „L’Osservatore Romano”, nr 12, s. 15–18.
Franciszek. 2016d. Osoba w centrum polityki migracyjnej, „L’Osservatore Romano”, nr 2, s. 12–17.
Franciszek. 2016e. Staliśmy się przyjaciółmi i braćmi, „L’Osservatore Romano”, nr 2, s. 20.
Franciszek. 2016f. Krzyże ludzkości, „L’Osservatore Romano”, nr 3–4, s. 9.
Franciszek. 2016g. Zabijanie w imię Boga jest szataństwem, „L’Osservatore Romano”, nr 10, s. 43–44.
Franciszek. 2016h. Nie wolno ulegać pokusie odpowiadania przemocą na przemoc, „L’Osservatore Romano”, nr 10, s. 53–54.
Franciszek. 2016i. Kościół powszechny wyraża wam swoje uznanie i wdzięczność, „L’Osservatore Romano”, nr 10, s. 54–55.
Franciszek. 2016j. Terroryzm i przemoc znieważają imię Boga, „L’Osservatore Romano”, nr 12, s. 41–43.
Franciszek. 2016k. Spotkanie Papieża Franciszka z Patriarchą Cyrylem w Hawanie, „L’Osservatore Romano”, nr 3–4, s. 15.
Franciszek. 2016l. Wspólna deklaracja Papieża Franciszka i Patriarchy Cyryla, „L’Osservatore Romano”, nr 3–4, s. 16–19.
Franciszek. 2016m. Wizyta papieża Franciszka na Lesbos 16 kwietnia 2016 r., „L’Osservatore Romano”, nr 5, s. 7.
Franciszek. 2016n. Wspólna deklaracja Papieża Franciszka, Patriarchy Bartłomieja, Arcybiskupa Hieronima, „L’Osservatore Romano”, nr 5, s. 10–11.
Franciszek. 2016o. Gdzie jest Bóg?, „L’Osservatore Romano”, nr 7–8, s. 20–21.
Franciszek. 2016p. Nic nie usprawiedliwia przelewu własnej krwi, „L’Osservatore Romano”, nr 7–8, s. 25–28.
Franciszek. 2016q. Niesłuszne jest utożsamianie islamu z przemocą, „L’Osservatore Romano”, nr 9, s. 44–47.
Franciszek. 2016r. Ogarnięci miłosierdziem, „L’Osservatore Romano”, nr 3–4, s. 53–55.
Franciszek. 2016s. Papież Franciszek w Asyżu z okazji XXX Światowego Dnia Modlitwy o Pokój, 20 września 2016 r., „L’Osservatore Romano”, nr 10, s. 36.
Franciszek. 2016t. Hańba wojny, „L’Osservatore Romano”, nr 10, s. 37.
Franciszek. 2016u. Pokój jest imieniem Boga, „L’Osservatore Romano”, nr 10, s. 38.
Franciszek. 2016w. Nienawiść i fundamentalizm znieważają imię Boga, „L’Osservatore Romano”, nr 10, s. 26–28.
Franciszek. 2016x. Na wierze Piotra i Pawła opiera się Kościół Rzymu, „L’Osservatore Romano”, nr 7–8, s. 55–56.
Franciszek. 2016y. Poświęćmy więcej czasu na słuchanie, „L’Osservatore Romano”, nr 7–8, s. 58–59.
Franciszek. 2016z. W modlitwie jesteśmy razem: Bóg i ja, „L’Osservatore Romano”, nr 7–8, s. 59–60.
Franciszek. 2017a. Encyklika Laudato si’ Ojca Świętego Franciszka poświęcona trosce o wspólny dom, http://w2.vatican.va/content/dam/francesco/pdf/encyclicals/documents/papa-francesco_20150524_enciclica-laudato-si_pl.pdf (dostęp: 20.04.2017).
Franciszek. 2017b. Posynodalna adhortacja apostolska Amoris laetitia Ojca Świętego Franciszka do biskupów, do kapłanów, do diakonów, do osób konsekrowanych, do małżonków chrześcijańskich i do wszystkich wiernych świeckich o miłości w rodzinie, http://w2.vatican.va/content/dam/francesco/pdf/apost_exhortations/documents/papa-francesco_esortazione-ap_20160319_amoris-laetitia_pl.pdf (dostęp: 20.04.2017).
Gierycz, M. 2014. Fundamentalizm [w:] Religia i polityka. Zarys problematyki, P. Burgoński, M. Gierycz (red.), Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa, s. 483–507.
Górzna, S. 2013. The political dimension of interreligious trialogue during the pontificate of John Paul II, „Społeczeństwo i Polityka”, nr 4, s. 143–155.
Górzna, S. 2015. Polityczny oddźwięk Deklaracji o stosunku Kościoła do religii niechrześcijańskich, „Środkowoeuropejskie Studia Polityczne”, nr 1, s. 191–203, DOI: http://doi.org/ DOI 10.14746/ssp.2015.1.11.
Górzna, S. 2016. Państwo Islamskie. Zagrożenie dla świata, „Misyjne Drogi” (lipiec–sierpień), s. 51–53.
Gulczyński, M. 2004. Panorama systemów politycznych świata, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa.
Ivereigh, A. 2015. Prorok. Biografia Franciszka, papieża radykalnego, M. Masny (tłum.), Wydawnictwo Niecałe, Bytom.
Ivereigh, A. 2016. Strategia papieża wobec islamistów, M. Macińska (tłum.), „Więź”, nr 3, s. 144–149.
Jansen, J.J.G. 2005. Podwójna natura fundamentalizmu, A. Łojek-Magdziarz (tłum.), Wydawnictwo Libron, Kraków.
Lowney, Ch. 2014. Lider Papież Franciszek, M. Chojnacki (tłum.), Wydawnictwo WAM, Kraków.
Marczewska-Rytko, M. 2010. Religia i polityka w globalizującym się świecie, Wydawnictwo UMCS, Lublin.
Mrozek-Dumanowska, A. 1999. Obrona praw człowieka czy jego zniewolenie? Ruch odnowy islamu a demokracja, [w:] Islam a demokracja, A. Mrozek-Dumanowska (red.), Wydawnictwo Askon, Warszawa.
Nęcek, R. 2014. Od kapłaństwa do społeczeństwa. Wybrane kwestie z nauki społecznej papieża Franciszka, Wydawnictwo Salwator, Kraków.
Rabiej, S. 2017. Krytyka „kultury wykluczenia” w nauczaniu papieża Franciszka, [w:] Między ekskluzją a inkluzją w edukacji religijnej, M. Humeniuk, I. Paszenda (red.), Instytut Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
Romejko, A. 2017. Kwestia przemocy i terroryzmu w nauczaniu papieża Franciszka, „Studia Ełckie”, vol. 19, nr 4, s. 471–485.
Szubart, K. 2016. Francja i Niemcy na celowniku dżihadystów, http://fae.pl/biuletynopiniefaerfn-i-francja-na-celowniku-dzihadystow.pdf (dostęp: 12.04.2016).
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/k.2018.25.1.51
Data publikacji: 2018-08-29 07:49:45
Data złożenia artykułu: 2017-07-13 13:41:58
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2018 Sylwia Górzna
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.