Wyślij tekst przez e-mail 
„Czwarta droga”. Radykalizm chrześcijański w Drugiej Rzeczypospolitej
Streszczenie w języku polskim
Artykuł omawia ideologię chrześcijańskiego radykalizmu egzystującego w okresie międzywojennym w Polsce. Do jej zbadania wykorzystano analizę tekstów programowych i publicystycznych tego nurtu w ich kontekście społeczno-politycznym. Cechą charakterystyczną polskiego chrześcijańskiego radykalizmu było połączenie obrony ustroju demokratycznego i postulatu reform społecznych na fundamencie katolicyzmu. Autor stara się odpowiedzieć na pytanie o przyczyny słabości chrześcijańskiego radykalizmu w Polsce. Jak się wydaje, wynikała ona z elitarnego charakteru tego nurtu, który był reprezentowany przede wszystkim przez organizacje akademickie i intelektualne periodyki.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Blüth, R.M. 1936. Kominternowe flirty z katolikami, „Verbum”, z. 4.
Braun, F.M. 1937. Co współczesność przeciwstawia Ewangelii, „Verbum”, z. 4.
Caro, L. 1935. Ekonomika przyszłości, „Verbum”, nr 1.
Chrzanowski, W.J. 1999. „Verbum” – w służbie katolicyzmu dynamicznego, „Inspiracje”, nr 6.
Czerwoni chadecy z Cieszyna, „Polska Zachodnia” 1936, nr 193.
Do katolików czynu i wszystkich Polaków, szukających prawdy!, „Prawda i Czyn” (Jednodniówka) 1937.
Do walki z absurdem marksizmu, „Prawda i Czyn” (Jednodniówka) 1937.
Dwie wolności, 1937, „Verbum”, z. 4.
E.D., Z pod dyktatury złotego Molocha, „Prawda i Czyn” (Jednodniówka) 1937.
F.G., Potrzeba radykalizmu katolickiego, „Prawda i Czyn” (Jednodniówka) 1937.
Gajewski, S. 1987. Katolickie organizacje akademickie w II Rzeczypospolitej [w:] Z dziejów katolicyzmu społecznego, R. Bender, J. Kondziela, S. Gajewski (red.), RW KUL, Lublin.
Hellman, J. 2002. The Communitarian Third Way. Alexander Marc and Ordre Nouveau, 1930–2000, McGill-Queen’s University Press, Montreal–London.
Hymn Związku Katolików Radykalnych i Stowarzyszenia Młodzieży Chrześcijańsko-Społecznej, „Prawda i Czyn” (Jednodniówka) 1937.
Jagiełło, M. 1987. Próba rozmowy, „Przegląd Powszechny”, nr 7–8.
Jakie artykuły gotowe do druku posiada Redakcja?, „Prawda i Czyn” (Jednodniówka) 1937.
Jolivet, R. 1935. Argument sceptyków oparty na błędach rodzaju ludzkiego, „Verbum”, nr 1.
Kakareko, A. 2000. Od „Kaziuka” do Maritain’a, czyli o młodej inteligencji wileńskiej lat trzydziestych i jej stosunku do różnic i odrębności narodowościowych na przykładzie środowisk seniorów „Akademickiego Klubu Włóczęgów” oraz „Porozumienia Akademickich Katolickich Stowarzyszeń” („PAKS”), [w:] Polacy i sąsiedzi – dystanse i przenikanie kultur, cz. I, R. Wapiński (red.), Wydawnictwo Stepan design, Ostaszewo Gdańskie.
Katechizm społeczny Stow. Młodz. Chrześc.-Społ., „Prawda i C zyn” (Jednodniówka) 1937.
Koniński, K.L. 2014. Pisma polityczne, Wydawnictwo Arcana, Kraków.
Krzywobłocka, B. 1974. Chadecja 1918–1937, Książka i W iedza, Warszawa.
Lewis, D.L. 1970. Emmanuel Mounier and the Politics of Moral Revolution: Aspects of Political Crises in French Liberal Catholicism, 1935–1938, “Catholic Historical Review”, nr 2.
List Episkopatu Niemieckiego, 1934, „Verbum”, z. 3.
Łętocha, R. 2008. Władysław Korniłowicz – Ksiądz, słup w sutannie żywego ognia, „Obywatel”, nr 5.
Maritain, J. 1934. Filozofia przyrody, „Verbum”, z. 3.
Mentalność niedorozwoju, „Prawda i C zyn” (Jednodniówka) 1937.
Mikiewicz, A. 1939. Katolicki-socjalizm, bmw.
Morawska, H. 1936. Erazm z Rotterdamu, „Verbum” 1936, z. 4.
My katolicy radykalni, „Prawda i C zyn” (Jednodniówka) 1937.
Myczka, E. bdw. O polską ideę czynu, Poznań.
Niesiołowski, A. 1938. Personalizm i jego perspektywy, „Verbum”, z. 3.
Obóz obłudników!, „Prawda i Czyn” (Jednodniówka) 1937.
Od Wydawnictwa, „Prawda i Czyn” (Jednodniówka) 1937.
Ogłaszamy ankietę, „Prawda i Czyn” 1934, nr 1.
Ogłaszamy ankietę Nr. [!] 1, „Prawda i C zyn” (Jednodniówka) 1937.
Osobiste, „Prawda i Czyn” (Jednodniówka) 1937.
Poganie, „Prawda i Czyn” 1934, nr 4.
Polska państwem mocarstwowem i katolickiem, „Prawda i Czyn” 1934, nr 1.
Polsko, zbudź się!, „Prawda i C zyn” (Jednodniówka) 1937.
P.P.S. Wspomnienia z lat 1918–1939, 1987, Warszawa.
Prawda o socjalizmie i bolszewickim komunizmie, „Prawda i Czyn” 1934, nr 1.
Program Chłopskiego Stronnictwa Radykalnego, 1922, Warszawa.
Program ogólny Związku Katolików Radykalnych, „Prawda i Czyn” (Jednodniówka) 1937.
Program Narodowego Związku Chrześcijańsko-Społecznego, 1919, Kraków.
Proletarjatowi prawdziwą pomoc niosą katolicy, „Prawda i C zyn” 1934, nr 5.
Reforma duszpasterstwa i Akcji Katolickiej, „Prawda i C zyn” (Jednodniówka) 1937.
Rek, T. 1962. Ksiądz Eugeniusz Okoń 1881–1949, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa.
Sałamucha, J. 1936. Z za kulis filozofii chrześcijańskiej, „Verbum”, z. 4.
Sikorski, T. 2018. Ewangelia Zbawienia. Polska lewica chrześcijańska (1832–1914), Wydawnictwo Znak, Warszawa–Radzymin.
Siwecki, J. 1934. W obronie humanizmu, „Verbum”, z. 3.
Siwecki, J. 1938. O postawę katolików wobec komunizmu, „Verbum”, z. 3.
Spiss, T. 1936. Ze wspomnień c. k. urzędnika politycznego, Rzeszów.
Strzeszewski, Cz., Bender, R., Turowski, K. (red.). 1981. Historia katolicyzmu społecznego w Polsce 1832–1939, Ośrodek Dokumentacji Studiów Społecznych, Warszawa.
Teresa, 1935. Mistyka a katolicyzm, „Verbum”, nr 1.
Teresa. 1938. O chrześcijańską odbudowę świata, „Verbum”, z. 3.
Tomasiewicz, J. 2007. We wszystkim – Miłość, „Obywatel”, nr 5.
Tomasiewicz, J. 2018. „Walkę toczyć musimy na trzy fronty…” Robotniczy radykalizm chrześcijański w II Rzeczypospolitej na przykładzie „Zbawcy Ludu”, [w:] Politologia religii, M. Marczewska-Rytko, D. Maj (red.), Wydawnictwo UMCS , Lublin.
Turowski, K. 1987. „Odrodzenie”. Historia Stowarzyszenia Katolickiej Młodzieży Akademickiej, Ośrodek Dokumentacji i Studiów Społecznych, Warszawa.
Uwłaszczenie mas, „Prawda i Czyn” 1934, nr 2.
Walka z radykalizmem młodych, „Sprawy Polityczne” 1934, nr 362.
Włudyka, T. 1994. „Trzecia droga” w myśli gospodarczej II Rzeczypospolitej: koncepcje Adama Doboszyńskiego a program obozu narodowego, Universitas, Kraków.
Wyka, K. 1935. Prądy duchowe wśród młodzieży francuskiej, „Marchołt”, nr 4.
Z tygodnia na tydzień, „Goniec Częstochowski” 1937, nr 234.
Zarys programu Chrześcijańsko-Narodowego Stronnictwa Pracy (Chrześcijańskiej Demokracji), 1922,Warszawa.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/k.2020.27.1.151-169
Data publikacji: 2020-06-30 13:52:56
Data złożenia artykułu: 2018-02-19 13:11:04
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2020 Jarosław Tomasiewicz
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.