Ethical aspects of the mediatisation of religious life - comments for discussion

Rafał Leśniczak

Abstract


The aim of the article is to reflect on the more important ethical aspects of the mediatisation of religious life, which include: the presence of the sacred in profane space; truth as a reference point for media interpretations of the doctrinal basis of religion; and the determinants of religious life in media space. The article is of an overview nature. The method of analysis and synthesis was used. It is shown that the correspondence definition of truth is an important point of reference in the question of the reliability of reporting on religion. Religious issues of a doctrinal nature demand fidelity of reporting from the media, while other religious issues allow more freedom of interpretation. The basic determinants of religious life (identity and the consequent self-declaration of faith, a person's formal religious affiliation, individual and communal religious practices) require from broadcasters not only knowledge in the field of communication sciences, but also relevant religious knowledge. Indeed, the mediatisation processes concerning religious life have certain limits of usefulness and applicability.


Keywords


ethics; mediatisation; profane; religion; sacred

Full Text:

PDF

References


Bachura, J. (2011). O sytuacji komunikacyjnej współczesnego słuchowiska – wybrane zagadnienia. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica, 13, 88–95.

Bartel, T. (2007). Metafizyczna interpretacja definicji: veritas est adaequatio rei et intellectus u Tomasza z Akwinu. Przegląd Filozoficzny – Nowa Seria, 1, 111–122.

Bartocha, W. (2019). Liturgia „zmediatyzowana” w świetle Dyrektorium Konferencji Episkopatu Polski w sprawie celebracji Mszy świętej transmitowanej przez telewizję. Łódzkie Studia Teologiczne, 4, 55–69.

Bąkowicz, K. (2019). Wprowadzenie do definicji i klasyfikacji zjawiska fake newsa. Studia Medioznawcze, 20(3), 280–289.

BBC News. (2020). Coronavirus: Iraq reports fist two confimed deaths as fears rise. Pobrane z: www.bbc.com/news/world-middle-east-51751952

Bulska, P. (2014). Medialne reprezentacje islamu na łamach wybranych tygodników opinii: "Gościa Niedzielnego" i "Newsweek Polska". W: I. Adamczyk, T. Barańska, M. Kłagisz, & M. Kurcwald (red.), Percepcja cywilizacji islamu w kulturze Zachodu (s. 91–101). Kraków: AT Wydawnictwo.

Burke, D. (2020). The great shutdown 2020: What churches, mosques and temples are doing to fight the spread of coronavirus. Pobrane z: https://edition.cnn.com/2020/03/14/world/churches-mosques-temples-coronavirus-spread/index.html

Chuda, M. (2011). Ubóstwo ekskluzywne. Ethos. Kwartalnik Instytutu Jana Pawła II KUL, 4, 327–329.

Chulov, M. (2020). Saudi Arabia closes two holiest shrines to foreigners as coronavirus fears grow. Pobrane z: https://www.theguardian.com/world/2020/feb/27/saudi-arabia-coronavirus-shrines-pilgrims-hajj-bans

Eliade, M. (1999). Sacrum i profanum: o istocie religijności. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.

Furman, W. (2017). Fake news i post-truth: dwa nowe zjawiska w dziennikarstwie czy tylko dwa nowe terminy? Visnyk Natsional’noho universytetu «L’vivs’ka politekhnika». Seriya: Zhurnalist·s’ki nauky, 883, 57–61.

Gili, G. (2001). Il problema della manipolazione: peccato originale dei media? FrancoAngeli: Milano.

Gili, G., & Maddalena, G. (2018). Post-verità e fake news: radici, significati attuali, inattesi protagonisti e probabili vittime. Media Education Studi, ricerche, buone pratiche, 9, 1–16.

González Gaitano, N. (2010). Public Opinion and the Catholic Church. Otázky žurnalistiky, 53(1–2), 26–40.

González Gaitano, N. (2016). Public Opinion in the Church. A communicative and ecclesiological reflection. Church, Communication and Culture, nr 1(1), 173–205. doi:10.1080/23753234.2016.1238559

Guzek, D. (2013). Reklama w działaniach instytucji religijnych w Polsce. Chorzowskie Studia Polityczne, 6, 311–326.

Guzek, D. (2015). Mediatyzacja religii: analiza pojęcia. W: E. Borkowska, A. Pogorzelska-Kliks, & B. Wojewoda (red.). Przestrzenie komunikacji: technika, język, kultura (s. 69–78). Gliwice: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej.

Guzik, A. (2018). Postmodernizm, postprawda, posteksperci w mediach mainstreamowych. W: T. Grabowski, & M. Lakomy (red.). Postprawda jako zagrożenie dla dyskursu publicznego (s. 143–162). Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Igantianum.

Habermas, J. (2002). Wierzyć i wiedzieć. Znak, 568, 8–21.

Hepp, A., Hjarvard, S., Lundby, K. (2010). Mediatization – Empirical perspectives: An introduction to a special issue. Communications, 35(3), 223–228.

Hjarvard, S. (2011). The mediatisation of religion: Theorising religion, media and social change. Culture and Religion, 12(2), 119–135.

Homoncik, T. (2018). Polskie portale informacyjne o muzułmańskich kobietach w obliczu zwiększonego zainteresowania konwersją na islam. Młoda Humanistyka, 12(2). Pobrane z: http://www.humanistyka.com/index.php/MH/article/view/181

Hoover, S. (2006). Religion in the Media Age. London: Routledge.

Iwanicki, J. (2017). Mediatyzacja treści religijnych w kulturze internetowej i popularnej. Humaniora. Czasopismo Internetowe, 2, 17–28.

Iwaszko, N. (2010). Nowe media i współczesne dziennikarstwo. Zeszyty Gdańskie, 5, 151–163.

Jakubiec, M. (2015). Doktryny religijne a stanowienie prawa w dobie światopoglądowego pluralizmu. Acta Erasmiana, 8, 227–235.

Jarosz, T. (2016). Religijne public relations–zarządzanie siecią eklezjotwórczych relacji i więzi. Studia Medioznawcze, 4, 27–36.

Jęczeń, A. (2011). Profanacja wartości religijnych we współczesnych mediach. Biuletyn Edukacji Medialnej, 1, 118–126.

Jodzio, H. (2009). Społeczny kontekst i historyczne źródła Dekalogu. Teologia praktyczna, 10, 191–208.

Judycki, S. (2001). O klasycznym pojęciu prawdy. Roczniki Filozoficzne, 1, 25–62.

Jureńczyk, Ł. (2010). Znaczenie ahimsy w życiu społecznym Hindusów. W: M. Bednarz, & W. Jurkiewicz (red.). Jeden świat wiele kultur. Refleksje nad kulturowymi aspektami globalizacji (s. 19–32). Bydgoszcz: Wydawnictwo KPSW.

KAI. (2020). Kościół na świecie wobec pandemii koronawirusa. Pobrane z: https://ekai.pl/kosciol-na-swiecie-wobec-pandemii-koronawirusa/

Kamiński, S., & Zdybicka, Z. (1974). Definicja religii a typy nauk o religii. Roczniki Filozoficzne, 22(1), 103–160.

Kopecka-Piech, K. (2011). Koncepcje konwergencji mediów. Studia Medioznawcze, 3, 11–26.

Kopecka-Piech, K. (2015). Wymiary i skutki saturacji medialnej w przestrzeniach otwartych i zamkniętych na przykładzie analiz centrum handlowego Sky Tower i projektu PIWO. Studia Medioznawcze, 4, 51–63. doi:10.33077/uw.24511617.ms.2015.63.509

Kudasiewicz, J. (2009). Jezus Chrystus a dziedzictwo prawne Starego i Nowego Testamentu. Kieleckie Studia Teologiczne, 8, 93–104.

Kurdupski, M. (2020). Duży wzrost oglądalności mszy świętych w telewizji. Pobrane z: https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/duzy-wzrost-ogladalnosci-mszy-swietych-w-telewizji-analiza

Lakomy M., K. Oświecimski K. (2018). Postprawda a filozofia, nauki o mediach i nauka społeczna Kościoła katolickiego. Wprowadzenie. W: T. Grabowski, M. Lakomy, K. Oświecimski, & A. Pohl (red.). Postprawda. Spojrzenie krytyczne (s. 9–24). Kraków: Wydawnictwo Ignatianum.

Leśniczak, R. (2011). Dziennikarz i informacja – integralny model formacji dziennikarskiej. Łódzkie Studia Teologiczne, 1, 181–205.

Leśniczak, R. (2019). Komunikowanie polityczne Franciszka na temat wartości nienegocjowalnych. Analiza orędzi papieskich na Światowy Dzień Migranta i Uchodźcy (2014–2018) oraz ich zmediatyzowany przekaz na portalu wpolityce.pl. Łódzkie Studia Teologiczne, 1, 97–113.

Leźnicki, M. (2013). Wartość życia u podstaw (bio)etyki. Studia Ecologiae et Bioethicae, 3, 51–70.

Lisowska-Magdziarz, M. (2006). Analiza tekstu w dyskursie medialnym. Przewodnik dla studentów. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Löhr, G. (1993). Rudolf Otto und das Heilige. Zeitschrift für Religions-und Geistesgeschichte, 2, 113–135.

Lövheim, M., & Hjarvard, S. (2019). The mediatized conditions of contemporary religion: Critical status and future directions. Journal of Religion, Media and Digital Culture, 8(2), 206–225.

Lubiński, P. (2018). Prawo do życia a ataki samobójcze w islamie i prawie międzynarodowym. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Securitate, 8, 54–64.

Motak, D. (2010). Religia – religijność – duchowość. Przemiany zjawiska i ewolucja pojęcia. Studia Religiologica. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego, 43, 201–218.

Nasrullah, H. (2020). Mosques suspend congregational activities in the fight against coronavirus. Pobrane z: http://muslimnews.co.uk/newspaper/home-news/37556-2/

Otto, R. (2004). Das Heilige: über das Irrationale in der Idee des Göttlichen und sein Verhältnis zum Rationalen. München: CH. Beck.

Pisarek, W. (2006). Mediatyzacja. W: W. Pisarek (red.), Słownik terminologii medialnej (s. 118). Kraków: Universitas.

Przyczyna, W., & Załazińska, A. (2017). Wpływ mediów na recepcję wątków społecznych zawartych w przemówieniach papieża Franciszka podczas Światowych Dni Młodzieży w Krakowie. Poznańskie Spotkania Językoznawcze, 3, 91–104.

Ptaszek, G. (2014). Pomiar indywidualnych kompetencji medialnych. Pytania i problemy. Kultura Popularna, 3, 6–17.

Rogińska, M. (2014). Sacrum ponowoczesne. Nauka i nowa duchowość w poszukiwaniu całości. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Sociologica, 1(6), 51–68.

Selsky, A. (2020). Houses of worship gain audience by going online during virus. Pobrane z: https://abcnews.go.com/Health/wireStory/houses-worship-gain-audience-online-virus-70721892

Singh, P. (2020). Shruti and Smriti (śruti and smrti). W: R.B. Nair, P.R. de Souza (Eds.). Keywords for Indias. A Conceptual Lexicon for the 21st Century (s. 332–333). London: Bloomsbury Academic.

Soler, J.P. (2018). Chi dobbiamo incolpare per la crisi delle fake news? Tre fattori in gioco sulla verità online. Metodologia Didattica e Innovazione Clinica–Nuova Serie, 26(1), 19–26.

Stępniak, K. (2018a). Motywy religijne w komercyjnym przekazie reklamowym a sacrum w przekazie religijnym. Studia Medioznawcze, 2, 85–97.

Stępniak, K. (2018b). Reklama religijna jako odrębny rodzaj reklamy. Zeszyty Prasoznawcze, 61(2), 327–341.

Szahaj, A. (2004). Postmodernizm. W: B. Szlachta (red.), Słownik społeczny (s. 935–936). Kraków: Wydawnictwo WAM.

Tokarczyk, R. (2012). Prawa narodzin, życia i śmierci. Podstawy biojurysprudencji. Warszawa: Wolters Kluwer.

Vahland, J. (2001). Max Webers entzauberte Welt. Würzburg: Königshausen & Neumann.

Vatican News. (2020). Celebrating a unique Easter with Pope Francis during Covid-19. Pobrane z: www.vaticannews.va/en/vatican-city/news/2020-04/celebrating-a-unique-easter-with-popefrancis-during-covid-19.html

Wieczorkowski M. (2018). Postprawda jako skutek kryzysu oświeceniowego Rozumu. W: T. Grabowski, M. Lakomy, K. Oświecimski, & A. Pohl (red.). Postprawda. Spojrzenie krytyczne (s. 253–278). Kraków: Wydawnictwo Ignatianum.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/ms.2020.4.57-70
Date of publication: 2021-04-21 14:07:06
Date of submission: 2020-06-21 22:18:44


Statistics


Total abstract view - 1483
Downloads (from 2020-06-17) - PDF - 0

Indicators



Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2021 Rafał Leśniczak

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.