Edukacja przez sztuki wizualne w procesie przygotowania dziecka w okresie średniego i późnego dzieciństwa do stawania się kompetentnym wizualnie
Streszczenie w języku polskim
W artykule podjęto próbę swoistego powrotu (zapewne niepełnego i ograniczonego) do unikalnej, ze względu na potencjał jej treści i form, edukacji dziecka przez sztuki wizualne (optical arts, visual arts), pozwalającej mu odbierać, rozumieć i kreować otaczającą je ikonosferę, stopniowo zdobywając kompetencje związane z „alfabetyzacją wizualną”. W działaniach sprzyjających takiej aktywności dziecka nie rezygnuje się z tradycyjnych założeń „edukacji przez sztukę”, lecz uzupełnia się je o nowe wyzwania i perspektywy. Obszar analiz wskazujący na podstawy teoretyczne oraz przegląd badań sprowadza się w artykule do dyskursu o znaczeniu alfabetyzacji wizualnej, jako jednej z podstawowych kompetencji człowieka oraz możliwości wykorzystania potencjału sztuk wizualnych w procesie przygotowania dzieci, już na poziomie średniego i późnego dzieciństwa, do stawania się w przyszłości osobami kompetentnymi wizualnie.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDF (English)Bibliografia
Bresler L. (1998). “Child Art”, “Fine Art,” and “Art for Children”: The Shaping of School Practice and Implications for Change. Arts Education Policy Review, 100(1), pp. 3–10.
Dembo M.H. (1997). Stosowana psychologia wychowawcza. Warszawa: WSiP.
Dorfles G. (1973). Człowiek zwielokrotniony. Przedm. I. Wojnar. Warszawa: PIW.
Frey N., Fisher D. (2008). Teaching Visual Literacy. Thousand Oaks: Corwin Press.
Gardner H., Davis K. (2013). The App Generation: How Today’s Youth Navigate Identity, Intimacy, and Imagination in a Digital World. New Haven: Yale University Press.
Gurycka A. (1989). Rozwój i kształtowanie zainteresowań. Warszawa: WSiP.
Kabali H.K., Irigoyen M.M., Nunez-Davis R., Budacki J.G., Mohanty S.H., Leister K.P., Bonner R.L. jr. (2015). Exposure and Use of Mobile Media Devices by Young Children. Pediatrics, 136(6), 1044–1050.
Krauze-Sikorska H. (2006). Edukacja przez sztukę. O edukacyjnych wartościach artystycznej twórczości dziecka. Poznań: Wyd. Nauk. UAM.
Krauze-Sikorska H. (2019). Outsider art. Sztuka, która pozwala poznać świat innego. In: B. Kurowska, K. Łapot-Dzierwa (red.), Kultura – Sztuka – Edukacja, t. 3 (pp. 179–193). Kraków: Wyd. Nauk. UP.
Kummerling-Meibauer B., Meibauer J. (2005). First Pictures, Early Concepts: Early Concept Books. The Lion and the Unicorn, 29(3), 324–347.
Leonard P., McLaren P. (2002). Paulo Freire: A Critical Encounter. New York: Routledge.
Mirzoeff. (2012). Prawo do patrzenia. In: I. Kurz, P. Kwiatkowska, Ł. Zaremba (red.), Antropologia kultury wizualnej (pp. 738–746). Warszawa: Wyd. UW.
Osęka A. (1979). Dialog z dzieckiem. Projekt. Sztuka wizualna i projektowa. Warszawa: Wyd. Nauk. PWN.
Patzlaf R. (2008). Zastygłe spojrzenie. Fizjologiczne skutki patrzenia na ekran a rozwój dziecka. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Regulation of the Minister of National Education of February 14, 2017 on the core curriculum for pre-school education and the core curriculum for general education for primary school, including for students with moderate or severe intellectual disabilities, general education for lower secondary vocational school, general education for special preparatory school and general education for post-secondary school (Journal of Laws of 2017, item 356).
Sikorska J. (2021, in press). Digital art – w poszukiwaniu różnych form wyrazu artystycznego w kulturze nowych mediów. Rocznik Lubuski.
Sikorska J., Krauze-Sikorska H. (2021, in press). Children and Adolescents As Creators and Recipients of “New Art”. Significance of Graffiti, Street Art and Net Art.
Wadsworth B.J. (1998). Teoria Piageta – poznawczy i emocjonalny rozwój dziecka. Warszawa: WSiP.
Yenawine P. (2013). Visual Thnking Strategies: Using Art to Deepen Learning across School Disciplines. Cambridge: Harvard Education Press.
Yu L., Nagai Y. (2020). An analysis of Characteristics of Children’s Growth through Practical Art. School of Knowledge Science, Healthcare, 8(109), pp. 1–16.
Zwoliński A. (2003). Słowo w relacjach społecznych. Kraków: Wyd. WAM.
Netography
Bąk A. (2015). Korzystanie z urządzeń mobilnych przez małe dzieci w Polsce. Wyniki badania ilościowego. Fundacja Dzieci Niczyje. Retrieved from: http://www.mamatatatablet.pl/pliki/uploads/2015/11/Korzystanie_z_urzadzen_mobilnych_raport_fial.pdf (access: 16.03.2021).
Caruana V. (2012). Scaffolding Student Learning: Tips for Getting Started. Retrieved from: http://www.facultyfocus.com/articles/instructional-design/scaffolding-student-learning-tips-for-getting-started/ (access: 16.03.2021).
Jumaat N.F., Tasir Z. (2014). Instructional Scaffolding in Online Learning Environment: A Meta-Analysis. Proceedings of the IEEE. Retrieved from: https://www.researchgate.net/publication/269033099_instructional_Scafflding_in_online_Learning_environment_a_Me-
ta-analysis (access: 16.03.2021).
Housen A. (1999). Eye of the Beholder: Research, Theory, and Practice. Retrieved from: https://vtshome.org/wpcontent/uploads/2016/08/5eye-of-the-Beholder.pdf (access: 9.03.2021).
Housen A. (2002). Aesthetic Thought, Critical Thinking and Transfer. Arts and Learning Research Journal, 18(1), pp. 99–132. Retrieved from: https://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.467.3752&rep=rep1&type=pdf (access: 19.03.2021).
McCrindle M., Fell A. (2020). Understanding Generation ALPHA. Retrieved from: https://www.researchgate.net/publication/342803353_unDerSTanDinG_GeneraTion_aLPHa (access: 15.02.2021).
Lesser C. (2016). How to Teach Your Children to Care about Art. Retrieved from: https://www.artsy.net/article/artsy-editorial-how-to-teach-your-children-to-care-about-art (access: 28.06.2021).
Pettersson R. (2000). Literacies in the New Millennium. Conference Media and education. University of Adam Mickiewicz, Poznań, April 8–11. Retrieved from: https://www.researchgate.net/publication/281839555_Literacies_in_the_new_Millennium (access: 15.03.2021).
Williams A. (2015). Meet Alpha: The Next ‘Next Generation’. New York Times. Retrieved from: https://www.nytimes.com/2015/09/19/fashion/meet-alpha-the-next-next-generation.html (access: 19.03.2021).
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/pe.2021.5.215-227
Data publikacji: 2021-11-15 21:31:59
Data złożenia artykułu: 2021-03-31 13:06:00
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2021 Hanna Krauze-Sikorska
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.