Practice of Questioning Minor Witnesses in Criminal Proceedings in Light of Survey Studies
Abstract
A minor may be questioned in a criminal trial as a witness. This issue does not currently raise doubts, and the admissibility of these questioning stems from, among other things, the provisions of the Criminal Procedure Code, as well as from judicial decisions and views presented in the scholarly literature. The questioning of a minor is carried out, depending on the circumstances of the case and the age of the witness, in the ordinary mode or the protective mode. However, in any case, regardless of the mode of questioning, the procedural authority is obliged to ensure that this procedural act is carried out in a way that protects the child from secondary victimisation and allows child’s rights to be exercised. In order to examine whether these standards are complied with, as well as to determine how this procedural act is carried out in practice, a survey was conducted among judges adjudicating in Polish common courts, from 5 to 30 April 2022. This article presents the survey results and their evaluation. The paper takes into account the changes introduced by the Act of 13 January 2023 amending the Act – Civil Procedure Code and certain other acts.
Keywords
Full Text:
PDFReferences
LITERATURE
Błaszczyk M., Problematyka przesłuchania małoletniego w procesie karnym – w świetle nowelizacji art. 185a i 185b Kodeksu postępowania karnego, “Wojskowy Przegląd Prawniczy” 2013, no. 4.
Bossowski J., Ewolucja postępowania dowodowego w procesie karnym, Poznań 1924.
Brulińska D., Dajnowicz D., Dziecko jako świadek w procesie karnym w ujęciu teoretycznym i praktycznym, “Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego” 2015, vol. 35.
Budzyńska A., Jak przesłuchiwać dziecko. Poradnik dla profesjonalistów uczestniczących w przesłuchiwaniu małoletnich świadków, Warszawa 2007.
Budzyńska A., Psychologiczna perspektywa przesłuchania dziecka, [in:] Przesłuchanie małoletniego świadka w postępowaniu karnym. Poradnik dla profesjonalistów, Warszawa 2018.
Budzyńska A., Realizacja przesłuchania dziecka, [in:] Przesłuchanie małoletniego świadka w postępowaniu karnym. Poradnik dla profesjonalistów, Warszawa 2018.
Gadomska A., Przygotowanie do przesłuchania małoletniej ofiary w charakterze świadka, “Prokuratura i Prawo” 2008, no. 7–8.
Gajewska-Kraczkowska H., Przesłuchanie małoletniego w postępowaniu karnym – paternalizm a rzetelność procesu karnego, [in:] Funkcje procesu karnego. Księga jubileuszowa profesora Janusza Tylmana, ed. T. Grzegorczyk, Warszawa 2011.
Gruza E., Psychologia sądowa dla prawników, Warszawa 2009.
Jachimowicz M., Prawo do odmowy składania zeznań przez osobę najbliższą, “Prokurator” 2007, no. 1.
Koper R., Badanie świadka w aspekcie jego ochrony w procesie karnym, Warszawa 2015.
Kornak M., Małoletni jako świadek w procesie karnym, Warszawa 2009.
Kosonoga J., Małoletni jako świadek przestępstwa (wybrane zagadnienia proceduralne), “Państwo i Prawo” 2006, no. 3.
Łakomy K., Minor Victim Representation in Cases of Crimes Committed by Family Members in Polish Law, “Studia Iuridica Lublinensia” 2020, vol. 29(5), DOI: https://doi.org/10.17951/sil.2020.29.5.181-196.
MacFarlane K., Feldmeth J.R., Przesłuchanie i diagnoza małego dziecka, Warszawa 2002.
Makaruk K., Masłowska P., Ochrona małoletniego pokrzywdzonego przed wielokrotnym przesłuchaniem – rozważania w świetle wyników badania jakościowego, “Dziecko Krzywdzone” 2021, vol. 20(1).
Mierzwińska-Lorencka J., Karnoprawna ochrona dziecka przed wykorzystywaniem seksualnym, Warszawa 2012.
Myers J.E.B., Dziecko jako świadek, [in:] Przyjazne przesłuchanie dziecka, ed. M. Sajkowska, Warszawa 2007.
Osiak K., Kryminalistyczno-procesowe aspekty przesłuchania w trybie art. 185a k.p.k., “Prokuratura i Prawo” 2018, no. 6.
Osiak K., Prawa i obowiązki małoletniego pokrzywdzonego, które przysługują mu podczas przesłuchania w trybie art. 185a Kodeksu postępowania karnego, “Dziecko Krzywdzone” 2016, vol. 15(4).
Osiak-Krynicka K., Nowe zasady przesłuchania w trybie art. 185c Kodeksu postępowania karnego osoby pokrzywdzonej przestępstwem z art. 197–199 Kodeksu karnego, “Folia Iuridica Universitatis Wratislaviensis” 2019, vol. 8(2).
Paszek K., Pawelec K., Prawo małoletniego do odmowy złożenia zeznań, “Prokuratura i Prawo” 2008, no. 12.
Podlewska J., Regulacje prawne dotyczące przesłuchiwania dzieci w Polsce, [in:] Przesłuchanie małoletniego świadka w postępowaniu karnym. Poradnik dla profesjonalistów, Warszawa 2018.
Sowiński P.K., Prawo świadka do odmowy zeznań w procesie karnym, Warszawa 2004.
Symber J., Sytuacja dziecka jako świadka w procesie karnym – ochrona prawna dziecka w postępowaniu karnym, “Studia Ełckie” 2019, no. 2.
Wielec M., Horna-Cieślak M., Masłowska P., Przesłuchanie małoletniego pokrzywdzonego po nowelizacji Kodeksu postępowania karnego wprowadzonej ustawą z dnia 13 czerwca 2013 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz ustawy – Kodeks postępowania karnego – wyniki badań aktowych, “Prawo w Działaniu. Sprawy Karne” 2019, no. 39, DOI: https://doi.org/10.32041/PWD.3902.
Wiśniacka R., Psychologia zeznań świadków, “Archiwum Kryminologii” 1933, no. 2.
Zagrodnik J., Chmielniak Ł., Klonowski M., Rychlewska-Hotel A., Komentarz do art. 185a, [in:] J. Zagrodnik, Ł. Chmielniak, M. Klonowski, A. Rychlewska-Hotel, Kodeks postępowania karnego. Komentarz praktyczny do nowelizacji 2019, Warszawa 2020.
Zbrojewska M., Małolepszy A., Dziecko jako świadek w procesie karnym, “Studia Gdańskie” 2011, vol. 28.
ONLINE SOURCES
Dudka K., Opinia do projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw, druk poselski nr 3251, https://www.sejm.gov.pl/Sejm8.nsf/opinieBAS.xsp?nr=3251 (access: 26.8.2025).
Kłak C.P., Opinia do projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw, druk poselski nr 3251, https://www.sejm.gov.pl/Sejm8.nsf/opinieBAS.xsp?nr=3251 (access: 26.8.2025).
LEGAL ACTS
Act of 6 June 1997 – Criminal Procedure Code (consolidated text, Journal of Laws 2025, items 46 and 304).
Act of 13 January 2023 amending the Act – Civil Procedure Code and certain other acts (Journal of Laws 2023, item 289).
Act of 9 June 2022 on the support and rehabilitation of juveniles (consolidated text, Journal of Laws 2024, item 978).
CASE LAW
Decision of the Supreme Court of 6 July 2006, IV KK 226/06, LEX no. 219845.
Decision of the Supreme Court of 15 March 2012, III KK 244/11, LEX no. 1167624.
Decision of the Supreme Court of 20 February 2018, V KK 351/17, Legalis no. 2296454.
Decision of the Supreme Court of 13 February 2020, IV KK 599/18, Legalis no. 2532867.
Judgment of the Supreme Court of 15 January 1980, III KR 428/79, Legalis no. 21859.
Judgment of the Supreme Court of 20 January 1981, I KR 329/80, Legalis no. 22449.
Judgment of the Supreme Court of 20 January 2016, III KK 187/15, LEX no. 1984691.
Resolution of the Supreme Court of 19 February 2003, I KZP 48/02, OSNKW 2003, no. 3–4, item 23.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sil.2025.34.2.249-276
Date of publication: 2025-09-25 23:21:34
Date of submission: 2023-04-22 19:52:44
Statistics
Indicators
Refbacks
- There are currently no refbacks.
Copyright (c) 2025 Katarzyna Osiak-Krynicka

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.