Rozwój idei otwartej nauki na przykładzie ośrodków uniwersyteckich w Polsce

Urszula Poślada

Streszczenie w języku polskim


Streszczenie: Artykuł dotyczy rozwoju otwartych zasobów naukowych w Polsce w kontekście inicjatyw Unii Europejskiej w zakresie otwartego dostępu do publikacji naukowych i danych badawczych. W części pierwszej tekstu omówiono znaczenie terminu „repozytorium” oraz przedstawiono kryteria przyjętej typologii repozytoriów i modele funkcjonowania. Sporządzono wykaz repozytoriów działających w 20 uniwersytetach w Polsce i dokonano analizy ich zawartości. Na podstawie zgromadzonych danych oraz wykorzystanego w artykule piśmiennictwa podjęto próbę oceny realizacji polityki otwartości w nauce na polskich uczelniach.


Słowa kluczowe


otwarta nauka, otwarty dostęp, otwarte zasoby naukowe, otwarte dane badawcze, repozytoria, biblioteki uniwersyteckie w Polsce

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Adamiec A., Rejestracja dorobku naukowego w instytucjonalnych systemach repozytoryjnych polskich uniwersytetów, „Zagadnienia Informacji Naukowej – Studia Informacyjne” 2019, vol. 57, nr 1 (113), s. 70–84. DOI: https://doi.org/10.36702/zin.496.

Babik W., Informacja naukowa jako przedmiot zarządzania, [w:] Zarządzanie informacją w nauce, red. D. Pietruch-Reizes, Wyd. Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2008, s. 33–49.

Bednarek-Michalska B., Rola bibliotek naukowych we wdrażaniu rozwiązań Otwartych. Repozytorium Open Access – model dla uczelni, [w:] Otwarte zasoby wiedzy: nowe zadania uczelni i bibliotek w rozwoju komunikacji naukowej. Materiały konferencyjne Kraków–Zakopane,

–17 czerwca 2011, red. M. Górski, M. Marcinek, Wydawnictwo PK , Kraków 2011, s. 45–59, [online], https://suw.biblos.pk.edu.pl/resources/i5/i7/i8/i0/r5780/BednarekMichalskaB_RolaBibliotek.pdf (dostęp: 30.01.2021).

Declaration on Access to Research OECD Legal Instruments Data from Public Funding, 2004, [online], https://legalinstruments.oecd.org/public/doc/157/157.en.pdf [dostęp: 30.01.2021].

Encyklopedia zarządzania, [online], https://mfiles.pl/pl/index.php/Repozytorium#cite_note-1 [dostęp: 30.01.2021].

Gowin J., Dotyczy: otwartego dostępu do publikacji naukowych, Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Warszawa 2017, [online], https://www.gov.pl/web/edukacja-i-nauka/list-ministra-nauki-i-szkolnictwa-wyzszego-w-sprawie-otwartego-dostepu [dostęp: 30.01.2021].

H2020 Programme Guidelines to the Rules on Open Access to Scientific Publications and Open Access to Research Data in Horizon 2020, Version 3.2 21 March 2017, [online], https://ec.europa.eu/research/participants/data/ref/h2020/grants_manual/hi/oa_pilot/h2020-hi-oa-pilot-guide_en.pdf [dostęp: 30.01.2021].

Hofmokl J., Tarkowski A., Bednarek-Michalska B., Siewicz K., Szprot J., Przewodnik po otwartej nauce, Interdyscyplinarne Centrum Modelowania Matematycznego i Komputerowego Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2009, [online], https://repin.pjwstk.edu.pl/files/Przewodnik_po_otwartej_nauce.pdf [dostęp: 30.01.2021].

Karwasińska E., Rychlik M., Model i etapy tworzenia repozytorium instytucjonalnego na podstawie badań własnych i doświadczeń bibliotek zagranicznych, [w:] Informacja dla nauki a świat zasobów cyfrowych, red. H. Ganińska, Biblioteka Główna Politechniki Poznańskiej, Poznań 2008, s. 10–20, [online], https://library.put.poznan.pl/konf_idn/art/1_2.pdf [dostęp: 30.01.2021].

Kierunki rozwoju otwartego dostępu do publikacji i wyników badań naukowych w Polsce, [online], https://www.gov.pl/web/edukacja-i-nauka/dokumenty-na-temat-otwartego-dostepu [dostęp: 30.01.2021].

Komisja Europejska, Dane naukowe: otwarty dostęp do wyników badań przyczyni się do zwiększenia potencjału innowacyjnego Europy: komunikat prasowy, Bruksela, 17 lipca 2012 r., [online], https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/pl/IP_12_790 [dostęp: 30.01.2021].

Materska K., Aktualność koncepcji zarządzania informacją w dobie big data – perspektywa informatologa, [w:] Inspiracje i innowacje: zarządzanie informacją w perspektywie bibliologii i informatologii, red. S. Cisek, Biblioteka Jagiellońska, Kraków 2016, s. 47–59.

Otwarty dostęp do treści naukowych: apel do instytucji finansujących naukę o wprowadzenie otwartego dostępu do treści naukowych w Polsce, [online], http://otwartymandat.pl [dostęp: 30.01.2021].

Plan S. Zasady i implementacja (tłumaczenie na język polski), [online], https://otwartanauka.pl/plan-s/tlumaczenie/ [dostęp: 30.01.2021].

Podręczny słownik bibliotekarza, oprac. G. Czapnik, Z. Gruszka, współpr. H. Tadeusiewicz, Wydawnictwo Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich, Warszawa 2011.

Prezydium Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich i Prezydium Polskiej Akademii Nauk w dniu 5 lipca 2013 r. wydało bardzo ważne stanowisko w sprawie zasad otwartego dostępu do treści publikacji naukowych i edukacyjnych, [online], https://koed.org.pl/?p=10267〈=pl [dostęp: 30.01.2021].

Raport nt. realizacji polityki otwartego dostępu do publikacji naukowych w latach 2015–2017, [online], https://www.gov.pl/attachment/39be7405-7ba5-460e-9a66-56487dd05fe2 [dostęp: 30.01.2021].

Rychlik M., Theus M., Otwarty dostęp do piśmiennictwa naukowego. Przegląd funkcjonujących form – legalnych i nielegalnych, „Biblioteka” 2018, nr 22 (31). DOI: https://doi.org/10.14746/b.2018.22.9.

Sapa R. Konflikty w obszarze pośredniczenia w komunikacji naukowej: interesy i ideologia, [w:] Otwarte zasoby wiedzy: nowe zadania uczelni i bibliotek w rozwoju komunikacji naukowej. Materiały konferencyjne Kraków–Zakopane 15–17 czerwca 2011, red. M. Górski, M. Marcinek, Wydawnictwo PK , Kraków 2011, s. 17–30.

Siewicz K., Otwarty dostęp do publikacji naukowych: kwestie prawne, Wyd. Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2012, [online], https://depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/335/K_Siewicz_Otwarty_dostep_do_publikacji_naukowych.pdf?sequence=4&isAllowed=y [dostęp: 30.01.2021].

Welcome to ROARMAP – ROARMAP, [online], https://roarmap.eprints.org [dostęp 30.01.2021].

Zalecenie Komisji (UE) 2018/790 z dnia 25 kwietnia 2018 r. w sprawie dostępu do informacji naukowej oraz jej ochrony, [online], https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32018H0790 [dostęp: 30.01.2021].




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/fb.2020.62.45-69
Data publikacji: 2021-06-15 14:26:53
Data złożenia artykułu: 2021-02-13 22:00:48


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1997
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2021 Urszula Poślada

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.