Minsk Regional Parliaments (Sejmiks) in the Years 1778–1786 – Between Domestic Problems and External World

Dariusz Rolnik

Abstract


The text presents the course of the Minsk sejmiks, discusses the parliamentary elections and the content of the parliamentary instructions. On this basis, the attitude of the Minsk nobility to the most important problems of that period, afflicting the Republic as the common state and the common homeland was analyzed. The analyses show there were no stormy parliamentary elections: the election process was rather calm, with no signs of disputes by drawing up parliamentary instructions. In general, they did not arouse controversy, did not refer to ideological or national issues but touched upon the everyday problems of the voivodeship and therefore they were usually accepted. The content of the instructions went beyond the borders of the Minsk voivodeship, but the impassable border was Lithuania and the issues or troubles of its citizens, usually those with the highest status. A pragmatic approach to life and everyday reality prevails in the decisions of the parliamentary assemblies in the analysed period. Ideologically, they certainly did not cement the Republic. Thinking that a member of parliament represents the place from which he was elected and not the Polish-Lithuanian state, at least symbolically dominated in Minsk until 1788.


Keywords


Minsk regional parliaments (sejmiks); Adam Chmara; provincial elites; Antoni Tyzenhauz; small homelands

Full Text:

PDF (Język Polski)

References


Printes sources (Źródła drukowane)

Anishchanka Ya., Abyvatsyeli pravitsyi. Insmruktsyi shlyakhyetskikh syeymikaw byelaruskikh zyemlyaw VKL (Litowskay pravintsyi) kantsa XVIII st. Zbornik dakumyentaw, Minsk 2009. [Aнішчанкa Я., Aбывaцелі прaвіцыі. Iнсmрукцыі шляхецкіх сеймікаў беларускіх земляў ВКЛ (Літоўскай правінцыі) канца XVIII ст. Зборнік дакументаў, Мiнск 2009.]

Ostrowski T., Poufne wieści oświeconej Warszawy. Gazetki pisane z roku 1782, oprac. R. Kaleta, Wrocław 1972.

Studies (Opracowania)

Adolphowa K., Szlachta litewska wobec zbioru praw Andrzeja Zamoyskiego w świetle litewskich instrukcji poselskich z lat 1776, 1778, 1780 i 1782, w: Księga pamiątkowa Koła Historyków słuchaczy USB w Wilnie, Wilno 1933.

Danilczyk A., W kręgu afery Dogrumowej. Sejm 1786 roku, Warszawa 2000.

Deputaci Trybunału Głównego Wielkiego Księstwa Litewskiego 1697–1794. Spisy, red. A. Rachuba, Warszawa 2004.

Filipczak W., Sejm 1778 roku, Warszawa 2000.

Filipczak W., Uwagi o funkcjonowaniu „wolnych” sejmów okresu Rady Nieustającej (1778–1786), w: Parlamentaryzm w Polsce we współczesnej historiografii, red. J. Bardach, W. Sudnik, Warszawa 1995.

Filipczak W., Życie sejmikowe prowincji wielkopolskiej w latach 1780–1786, Łódź 2012.

Jusupowć M., Prowincjonalna elita litewska w XVIII wieku. Działalność polityczna rodziny Zabiełłów w latach 1733–1795, Warszawa 2014.

Kalenkiewiczówna A., Rozkład partji Tyzenhauza na tle sejmików litewskich, w: Księga pamiątkowa Koła Historyków słuchaczy USB w Wilnie, Wilno 1933.

Kościałkowski S., Antoni Tyzenhauz. Podskarbi nadworny litewski, t. 1, Londyn 1970.

Kościałkowski S., Antoni Tyzenhauz. Podskarbi nadworny litewski, t. 2, Londyn 1971.

Machynia M., Rakutis V., Srzednicki C., Oficerowie wojska Wielkiego Księstwa Litewskiego 1777–1794. Spisy, Kraków 1999.

Michalski J., Andrzej Zamoyski, „Szkice Legnickie” 1974, 8.

Michalski J., Wokół powrotu Karola Radziwiłła z emigracji pobarskiej, „Kwartalnik Historyczny” 1999, 106, 4.

Michalski J., Zmierzch prokonsulatu Stackelberga, w: J. Michalski, Studia historyczne z XVIII i XIX wieku, t. 1, Polityka i społeczeństwo, Warszawa 2007.

Mościcki H., Chmara Adam, w: Polski Słownik Biograficzny, t. 3, Kraków 1937.

Rolnik D., An Attempt to Assess Moral and Ethical Attitudes of Polish Political Elites in the Times of the Fall of the Polish Commonwealth, The Public Activity of Chancellor Andrzej Zamoyski (1717–1792), „Sarmatia Europaea. Polish Review of Early Modern History” 2010, 1.

Rolnik D., Leonarda Marcina Świeykowskiego (1721–1793) ostatniego wojewody podolskiego życie codzienne i publiczne oraz jego myśli o Rzeczypospolitej, Katowice 2016.

Rolnik D., „W życiu Jedyny najukochańszy mężulku”. O żonach parlamentarzystów czasów stanisławowskich i ich rola – Maria z Orańskich Chmarowa ostatnia wojewodzina mińska, w: Najjaśniejsza Rzeczypospolita. Studia ofiarowane Profesorowi Andrzejowi Stroynowskiemu, red. M. Durbas, Częstochowa 2019.

Rolnik D., Województwo mińskie i Jeleńscy w życiu publicznym Rzeczypospolitej w latach 1764–1795 w świetle ich korespondencji, Katowice 2018.

Stroynowski A., Opozycja sejmowa w dobie rządów Rady Nieustającej. Studium z dziejów kultury politycznej, Łódź 2005.

Stroynowski A., Pierwszy „wolny” sejm stanisławowski 1778 (główne problemy obrad), „Folia Historica” 1990, 37.

Stroynowski A., Problem odrębności litewskiej na sejmach 1778–1786, w: A. Stroynowski, „Wieczory sejmowe”. Studia nad dziejami parlamentaryzmu w epoce stanisławowskiej, Częstochowa 2013.

Stroynowski A., Przyczyny odrzucenia kodeksu Zamoyskiego, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 1984, 36.

Zielińska Z., Sejmy polskie z lat 1764–1786, w: Parlamentaryzm w Polsce we współczesnej historiografii, red. J. Bardach, W. Sudnik, Warszawa 1995.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/rh.2021.51.313-338
Date of publication: 2021-06-30 10:49:06
Date of submission: 2020-04-17 10:24:23


Statistics


Total abstract view - 864
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 563

Indicators



Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2021 Dariusz Rolnik

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.