On the Eve of the Great Change. Selection of the Socio-Economic Model of Poland in Relations of Selected Participants in the Discussion on Economic Changes (Perspective of Autumn 1989). An Outline of the Subject Matter

Przemysław Brzuszczak

Abstract


The paper discusses the subject matter of selecting the socio-economic model of Poland from the perspective of the autumn of 1989, as viewed by selected participants in the discussion on economic changes. In the recent years, on the Polish publishing market a lot of recollective literature (i.a. Władysław Baka, Leszek Balcerowicz, Ryszard Bugaj, Janusz Grzelak, Aleksander Hall, Tadeusz Kowalik, Karol Modzelewski, Janusz Reykowski, Henryk Samsonowicz, Andrzej Wielowieyski) has been published discussing the crucial period following the establishment of T. Mazowiecki’s government, when the so-called Balcerowicz’s plan was being developed, with a significant participation of international economic institutions. Together with memoirs of the actors of past events from the nineties (i.a. Izabella Cywińska, Bronisław Geremek, Waldemar Kuczyński, Jacek Kuroń, Mieczysław F. Rakowski), it presents an interesting panorama of beliefs concerning the direction of economic transformations on the threshold of systemic transformation.

What is a little surprising about these memoirs is openness with which some of the then politicians and opinion leaders admitted that they had been completely unaware of what they had exactly supported and accepted the proposed package of reforms. The insufficient understanding of the contents of free market changes’ projects was often accompanied by idealization thereof that was simply not based on the economic knowledge and was combined with arbitrarily made assessments. The massive discord between declarations made by T. Mazowiecki on the attachment to the idea of social market economy or between undoubtedly mainly working-class nature of the all-nation revolution of 1980 and the intensively free market profile of socio-economic transformations that took place after the bloodless coup in 1989, should be considered a certain paradox.


Keywords


Leszek Balcerowicz; Waldemar Kuczyński; Tadeusz Mazowiecki; socio-economic model; Karol Modzelewski; Balcerowicz Plan; Mieczysław F. Rakowski; Jeffrey D. Sachs

Full Text:

PDF (Język Polski)

References


Baka W., Zmagania o reformę. Z dziennika politycznego 1980–1990, Warszawa 2007.

Balcerowicz L., Stremecka M., Trzeba się bić. Z PiS o Polskę, Warszawa 2016.

Bugaj R., O sobie i innych, Warszawa 2010.

Cywińska I., Nagłe zastępstwo. Z dziennika pani minister, Warszawa 1992.

Dubiński K., Magdalenka. Transakcja epoki. Notatki z poufnych spotkań Kiszczak – Wałęsa, Warszawa 1990.

„Dziennik Ustaw Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej” 1988–1989.

Hall A., Osobista historia III Rzeczypospolitej, Warszawa 2011.

Kuczyński W., Zwierzenia zausznika, Warszawa 1992.

Kuroń J., Rzeczpospolita dla moich wnuków, Warszawa 2004.

Modzelewski K., Dokąd od komunizmu?, Warszawa 1993.

Modzelewski K., Zajeździmy kobyłę historii. Wyznania poobijanego jeźdźca, Warszawa 2013.

Okrągły Stół. Dokumenty i materiały, t. 1–5, red. W. Borodziej, A. Garlicki, Warszawa 2004.

Rakowski M.F., Dzienniki polityczne 1987–1990, Warszawa 2005.

Rakowski M.F., Jak to się stało, Warszawa 1991.

Samsonowicz H., Sowa A., Henryk Samsonowicz. Świadek epoki. Wywiad rzeka, Warszawa 2009.

Wielowieyski A., Losowi na przekór, Warszawa 2015.

„Gazeta Bankowa” 1989.

„Gazeta Wyborcza” 1989.

„New York Times” 1989.

Brus W., Laski K., From Marx to the Market. Socialism in Search of an Economic System, Oxford 1989.

Bugaj R., Plusy dodatnie i ujemne, czyli polski kapitalizm bez solidarności, Warszawa 2015.

Codogni P., Okrągły Stół, czyli polski Rubikon, Warszawa 2009.

Dudek A., Od Mazowieckiego do Suchockiej. Pierwsze rządy wolnej Polski, Kraków 2019.

Friszke A., Okrągły Stół. Geneza i przebieg, w: Polska 1986–1989. Koniec systemu, t. 1: referaty, red. P. Machcewicz, Warszawa 2002.

Friszke A., Kofta M., Grzelak J., Osiatyński W., Reykowski J., Psychologia Okrągłego Stołu, red. M. Kofta, A. Leszczyński, Sopot 2019.

Garlicki A., Karuzela. Rzecz o Okrągłym Stole, Warszawa 2003.

Garlicki A., Memoriały zespołu trzech, w: Polski rok 1989. Sukcesy, zaniechania, porażki, cz. 1, red. M. Jabłonowski, S. Stępka, S. Sulowski, Warszawa 2009.

Garlicki A., Rycerze Okrągłego Stołu, Warszawa 2004.

Gebert K., Mebel, Londyn 1990.

Geremek B., Żakowski J., Rok 1989. Geremek opowiada, Żakowski pyta, Warszawa 2008.

Jarosz Z., System wyborczy do Sejmu i Senatu, „Państwo i Prawo” 1989, 5.

Kieżun W., Patologia transformacji, Warszawa 2012.

Kornai J., Niedobór w gospodarce, tłum. U. Grzelońska, Z. Wiankowska, Warszawa 1985.

Kowalik T., www.polskatransformacja.pl, Warszawa 2009.

Krakowska J., Demokracja. Przedstawienia, Warszawa 2019.

Łaski K., Wykłady z makroekonomii. Gospodarka kapitalistyczna bez bezrobocia, red. J. Osiatyński, Warszawa 2015.

Nierówni i równiejsi. Sprawiedliwość dystrybucyjna czasu transformacji w Polsce, red. T. Kowalik, Warszawa 2002.

Okrągły Stół, oprac. K. Dubiński, Warszawa 1999.

Skórzyński J., Rewolucja Okrągłego Stołu, Kraków 2009.

Trembicka K., Okrągły Stół w Polsce. Studium o porozumieniu politycznym, Lublin 2003.

Zaremba M., Klimat emocjonalny w Polsce lat osiemdziesiątych. Studium na podstawie raportów Biura „W”, w: Społeczeństwo polskie w latach 1980–1989, red. N. Jarska, J. Oleszak, Warszawa 2015.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/rh.2022.53.631-648
Date of publication: 2022-06-30 13:44:15
Date of submission: 2021-05-04 03:43:42


Statistics


Total abstract view - 615
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 302

Indicators



Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2022 Przemysław Brzuszczak

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.