Russian Imperialism in the Aesthetic Reflection of the 19th Century (Based On the Prose of Vladimir Odoyevskiy)
Abstract
The aim of the article is to analyze the formation of the imperialist image of the world in Russian literature of the 19th century (specially in the works of Vladimir Odoyevskiy). The undertaken topic makes it possible to demonstrate the usefulness of literary research in historical reflection on the contemporary imperialist activities of the Russian Federation. Russian literature, especially in the 19th century, was a unique place to express one's views, which was encouraged by progressive critics (especially Vissarion Belinsky). The most important writers of the 19th century pursued a great „colonial project”, as did supporting writers, including Vladimir Odoyevskiy. The analysis of fragments of the writer's works allows us to see the ways of presenting oppressive ideas in the literary work, but also a reflection on the point of view of the conquered nations. Many mechanisms of glorifying the Empire turn out to be valid also in contemporary Russian propaganda.
Keywords
Full Text:
PDF (Język Polski)References
Barthes R., Śmierć autora, w: Teorie literatury XX wieku. Antologia, red. A. Burzyńska, M.P. Markowski, Kraków 2006.
Belinskiy V.G., Sochineniya knyazya V.F. Odoyevskogo [Белинский В.Г., Сочинения князя В.Ф. Одоевского], http://az.lib.ru/b/belinskij_w_g/text_3230.shtml [dostęp: 22.03.2023].
Benderskiy I., Istoriki chitayut «Voynu i mir» [Бендерский И., Историки читают «Войну и мир»], https://magisteria.ru/war-and-peace/historians-read-the-novel [dostęp: 9.03.2023].
Ben’kovich M.A., Avtor i Faust v «Russkikh nochakh» V.F. Odoyevskogo, w: Zhanr (evolyutsiya i spetsifika). Voprosy russkogo yazyka i kul’tury, red. V.N. Mitirin, Kishinev «Shtiintsa» 1980 [Бенькович М.А., Автор и Фауст в «Русских ночах» В.Ф. Одоевского, w: Жанр (эволюция и специфика). Вопросы русского языка и культуры, red. В.Н. Митирин, Кишинев «Штиинца» 1980].
Biela B., Typy i mechanizmy manipulacji w mediach, „Studia Pastoralne” 2016, 12.
Błachowska K., Narodziny Imperium. Rozwój terytorialny państwa carów w ujęciu historyków rosyjskich XVIII i XIX wieku, Warszawa 2001.
Bol’shaya rossiyskaya entsiklopediya [Большая российская энциклопедия], https://old.bigenc.ru/domestic_history/text/3249696 [dostęp: 20.03.2023].
Chirskova I.M., Tsenzura kak istoriko-kul’turnyy fenomen v Rossii XIX veka, „Vestnik RGGU. Seriya: Literaturovedeniye. Yazykoznaniye. Kul’turologiya” 2008, 10 [Чирскова И.М., Цензура как историко-культурный феномен в России XIX века, „Вестник РГГУ. Серия: Литературоведение. Языкознание. Культурология” 2008, 10].
Fesenko E.Ya., Russkaya literatura XIX veka v poiskakh geroya, Moskva 2013 [Фесенко Э.Я., Русская литература XIX века в поисках героя, Москва 2013].
Feyyerkherd V., Romantizm i realizm v dilogii V.F. Odoyevskogo «Salamandra», w: Problemy teorii i historii literatury, red. V. Kuleshov, Moskva 1971 [Фейерхерд В., Романтизм и реализм в дилогии В.Ф. Одоевского «Саламандра», w: Проблемы теории и истории литературы, red. В. Кулешов, Москва 1971].
Figes O., Taniec Nataszy. Z dziejów kultury rosyjskiej, przeł. W. Jeżewski, Warszawa 2010.
Hopkirk P., Wielka gra. Sekretna wojna o Azję Środkową, przeł. J. Skowroński, Poznań 2011.
Istoriya russkoy literatury, t. VII, Literatura 1840-kh godov, red. B.P. Gorodetskiy, Leningrad 1955 [История русской литературы, t. VII, Литература 1840-х годов, red. Б.П. Городецкий, Ленинград 1955].
Jersild A., Orientalizm po rosyjsku. Górale Kaukazu Północnego i pogranicze gruzińskie 1845–1917, przeł. J. Rohoziński, Warszawa 2022.
Khodarkovsky M., Na granicach Rosji. Budowanie imperium na stepie, 1500–1800, przeł. B. Malarecka, Warszawa 2009.
Kieniewicz J., Ekspansja, kolonializm, cywilizacja, Warszawa 2008.
Lewandowski E., Rosyjski sfinks. Rosjanie wśród innych narodów, Warszawa 1999.
Lis K., Rosja – Europa w twórczości Włodzimierza Odojewskiego, „Roczniki Humanistyczne” 1989–1990, 37–38, 7.
Mirski A., Percepcja różnych rodzajów manipulacji, w: Manipulacja. Pedagogiczno-społeczne aspekty. Część I. Interdyscyplinarne aspekty manipulacji, red. J. Aksman, Kraków 2010.
Nowak A., Metamorfozy Imperium Rosyjskiego 1721–1921. Geopolityka, ody i narody, Kraków 2018.
Odoyevskiy V.F., O chetyrekh glukhikh, w: Odoyevskiy V.F., Skazki dedushki Irineya [Одоевский В.Ф., О четырех глухих, w: Одоевский В.Ф. Сказки дедушки Иринея], http://az.lib.ru/o/odoewskij_w_f/text_0310.shtml#05 [dostęp: 11.02.2023].
Odoyevskiy V.F., Salamandra, w: V.F. Odoyevskiy, Sochineniya v dvukh tomakh, t. 2, Moskva 1981 [Одоевский В.Ф., Саламандра, w: В.Ф. Одоевский, Сочинения в двух томах, t. 2, Москва 1981].
Pospelov G.N., Voprosy metodologii i poetiki, Moskva 1983 [Поспелов Г.Н., Вопросы методологии и поэтики, Москва 1983].
Sadecki A., Kognitywne ujęcia kategorii umysłu w prozie Antoniego Czechowa, Lublin 2020.
Said E.W., Orientalizm, w: Teorie literatury XX wieku. Antologia, red. A. Burzyńska, M.P. Markowski, Kraków 2006.
Sakharov V.I., O zhizni i tvoreniyakh V.F. Odoyevskogo, w: V.F. Odoyevskiy, Sochineniya v dvukh tomakh, t. 1, Moskva 1981 [Сахаров В.И., О жизни и творениях В.Ф. Одоевского, w: В.Ф. Одоевский, Сочинения в двух томах, t. 1, Москва 1981].
Thompson E.M., Trubadurzy Imperium. Literatura rosyjska i kolonializm, przeł. A. Sierszulska, Kraków 2000.
Walicki A., Filozofia polskiego romantyzmu, Kraków 2009.
Wierzbicki A., Groźni i wielcy. Polska myśl historyczna XIX i XX wieku wobec rosyjskiej despotii, Warszawa 2001.
Zykova G.V., Problema avtorskogo golosa v povestvovanii i krizis ucheniya o khudozhestvennosti kak obyektivnosti v seredine XIX veka, w: Universalii russkoy literatury 2, red. A.A. Faustov, Voronezh 2010 [Зыкова Г.В., Проблема авторского голоса в повествовании и кризис учения о художественности как объективности в середине XIX века, w: Универсалии русской литературы 2, red. А.А. Фаустов, Воронеж 2010].
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/rh.2024.57.1119-1140
Date of publication: 2024-10-22 08:46:15
Date of submission: 2023-02-17 17:10:14
Statistics
Indicators
Refbacks
- There are currently no refbacks.
Copyright (c) 2024 Artur Sadecki
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.