Strategie metateatralne we współczesnym dramacie białoruskim

Beata Siwek

Streszczenie w języku polskim


W artykule została podjęta analiza zjawiska metateatralności we współczesnym dramacie białoruskim. Źródła konstrukcji metateatralnych sięgają intermediów. Tak jak one mają na celu urozmaicenie sztuki ramowej, dlatego dużą rolę odgrywają w nich piosenki, taniec, wstawki muzyczne, konwencjonalne scenki. Drugim typem, wywodzącym się z prologów, jest motyw teatru w teatrze wykorzystywany często do zaprezentowania poglądów artystycznych autora. Metadramatyczność trudno rozpatrywać jedynie w kategoriach formalnych, choć niewątpliwie zmienia ona stylistykę tekstu dramatycznego. Wprowadza jednocześnie wartościowanie estetyczne (wierne lub karykaturalne, groteskowe odbicie rzeczywistości zewnętrznej lub rzeczywistości dzieła) oraz – co wydaje się najważniejsze – staje się wyrazem filozofii i światopoglądu autora, wyrazem sposobu, w jaki dostrzega on i interpretuje kluczową relację między światem rzeczywistym a światem przedstawionym.


Słowa kluczowe


metateatralność, intermedium, groteska, historia, dramat

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Adamczyk, M., Klimkowicz, M. (2013). Vita brevis albo spodnie świętego Jerzego. Przeł. A. Goral. W: B. Siwek (red.), Labirynt. Antologia współczesnego dramatu białoruskiego (s. 89–129). Radzyń Podlaski: RaSIL.

Adorno, T. (1990). Czy sztuka jest zabawą? W: T. Adorno. Sztuka i sztuki. Wybór esejów. Przeł. K. Krzemień-Ojak. Warszawa: PIW.

Bielski, A. (1993). Puciawinami abnaulennia. Maładaja biełaruskaja dramaturhija 80-paczatku 90-ch hh. Rodnaje słowa, 10, s. 19–24.

Burzyńska, A. (2005). Mechanika cudu. Strategie metateatralne w polskiej dramaturgii awangardowej. Kraków: Księgarnia Akademicka.

Dygul, J. (2010). Komedia w komedii, czyli o metateatralności w siedemnastowiecznej dramaturgii włoskiej. Odrodzenie i Reformacja w Polsce, LIV, s. 41–67.

Dygul, J. (2012). Metateatralność w dramaturgii Carla Goldoniego. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.

Gołubiew, Z. (2015). Granice wolności w sztuce. W: A. Bartuś (red.), Granice wolności (s. 63–66). Oświęcim: Urząd Miasta Oświęcim.

Garobczanka, T. (2002). Na miaży stahoddziau. Suczasny biełaruski dramatyczny teatr. Minsk: Biełaruskaja nawuka.

Gniłamiodau, U., Łauszuk, S. (red.). (2003). Historyja biełaruskaj litaratury ХХ stahoddzia u czatyroch tamach. T. 4. Kn. 2. Minsk: Biełaruskaja nawuka.

Kolarzowa, R. (2003). Między grą a sumieniem. Z problematyki nowej sztuki. Estetyka i Krytyka, 2(5).

Kuligowska-Korzeniewska, A. (2014). Niemy poeta, czyli o dramacie i teatrze białoruskim. Dialog, 1, s. 210–219.

Lewin, P. (1967). Intermedia wschodniosłowiańskie XVI–XVIII. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Pavis, P. (2002). Słownik terminów literackich. Przeł. S. Świontek. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Pietrzak, P. (2007). Powieść nowoczesna i dylematy współczesnej nauki o literaturze. Warszawa: Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego.

Ruta-Rutkowska, K. (2012). Polska tradycja metadramatu. Wybrane zagadnienia, Warszawa: Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego.

Sarrazac, J.-P. (red.). (2007). Słownik dramatu nowoczesnego i najnowszego. Przeł. M. Borowski, M. Sugiera. Kraków: Księgarnia Akademicka.

Sławiński, J. (red.). (2000). Słownik terminów literackich. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Siwek, B. (2011). Wolność ukrzyżowana. Rzecz o białoruskim dramacie i teatrze. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Świontek, S. (1999). Dialog–dramat–metateatr. Łódź: Errata.

Wasiuczenka, P. (2000). Suczasnaja biełaruskaja dramaturhija. Minsk: Mastackaja litaratura.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sb.2016.10.183
Data publikacji: 2016-12-22 13:50:44
Data złożenia artykułu: 2016-05-31 11:11:52


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1062
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2016 Beata Siwek

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.