Палітыка мясцовых уладаў у дачыненні рускамоўных культурна-асветніцкіх таварыстваў на тэрыторыі беларускіх губерняў у 1905–1914 гадах

Andrej Siarkou

Аннотация


У артыкуле разглядаюцца ключавыя моманты адносінаў мясцовай адміністрацыі да культурна-асветніцкіх таварыстваў на беларускіх землях у 1905–1914 гадах, якія выбралі рускую мову ў якасці асноўнай для правядзення сваёй дзейнасці. У працэсе свайго функцыянавання такія таварыствы нярэдка ўступалі ў супрацоўніцтва з палітычнымі партыямі, што выклікала негатыўную рэакцыю з боку ўладаў. Мясцовая адміністрацыя разглядала культурна-асветніцкія таварыствы як патэнцыяльных распаўсюджвальнікаў рэвалюцыйных настрояў і ў перыяд 1905–1914 гадоў трымала ўсе ініцыятывы арганізацый беларускай інтэлігенцыі пад пільным кантролем. Такая пазіцыя мясцовых уладаў значна аслабляла культурна-асветніцкі рух на тэрыторыі беларускіх губерняў.


Ключевые слова


Расійская імперыя, культурна-асветніцкі рух, інтэлігенцыя

Полный текст:

PDF (Język Polski)

Литература


Źródła:

GARF, f. 102, DP, 4 d-vо, 1908, d. 9 (cz. 9).

GARF, f. 102, DP. 4 d-vо, 1913, d. 10 (cz. 9).

Lietuvos Valstybes Istorijos Archyvas [dalej: LVIA], f. 378, ОО, 1906, b. 169.

LVIA, f. 378, ОО, 1907, b. 530.

Gosudarstwiennyj archiw Rossijskoj Fiedieracyi [dalej: GARF], f. 102, DP, 4 d-vо, 1908, d. 40 (cz. 9).

Nacyjanalny histaryczny archiu Biełarusi [dalej: NHAB], f. 306, wop. 1, spr. 2.

NHAB, f. 2649, wop. 1, spr. 1.

NHAB, f. 2649, wop. 1, spr. 195.

NHAB, f. 2649, wop. 1, spr. 420.

NHAB, f. 2649, wop. 1, spr. 500.

Nacyjanalny histaryczny archiu Biełarusi u Hrodnie [NHAB u Hrodnie], f. 103, wop. 1, spr. 150.

Otczot o diejatielnosti Grodnienskogo piedagogiczeskogo obszczestwa za 6 let jego suszczestwowanija (1907–1913). (1914). Grodno: Tipografija S. Gan.

Piedagogiczeskoje obszczestwo. (1912). Siewiero-Zapadnaja Żyzń, 2, s. 4.

Połnoje sobranije zakonow Rossijskoj impierii. Sobr. 3: Т. 26, 1906. (1909). Sankt-Pietierburg: Gosudarstwiennaja tipografija.

Rossijskij gosudarstwiennyj istoriczeskij archiw [RGIA], f. 1284, op. 187 (1906), d. 76 (v).

Trudy Pierwogo Wsierossijskogo sjezda diejatielej obszczestw narodnych uniwiersitietow i drugich proswietitelnych uczrieżdienij czastnoj inicyatiwy. (1908). Sankt-Pietierburg.

Ustaw Minskogo obszczestwa lubitielej iziaszcznych iskusstw. (1899). Minsk: Tipo-lit. Taśmana i Synowiej.

Ustaw Moskowskogo otdielenija Ligi. (1906). Moskwa: Tip. Towariszczestwa I. D. Sytina.

Ustaw Obszczestwa „Obrazowanije” w Witiebskie. (1913). Witiebsk: Tipo-lit. E. М. Ofin.

Z Towarzystwa Literacko-Artystycznego. (1908). Kurier Litewski, 8, s. 3.

Minskoje Echo. (1909), 223, s. 3.

Znaczeńnie narodnaj praświety. (1908). Nasza Niwa, 4. Andrej Siarkou

Opracowania:

Biespałaja, Marija. (1985). O diejatielnosti Minskogo obszczestwa lubitielej iziaszcznych iskusstw (1898–1906 gg.). Woprosy kultury i iskusstwa Biełorussii. Minsk: Wyszejszaja szkoła.

Bryhadzin, Piotr, Ładysieu, Uładzimir, Zialinski, Piotr. (2002). Historyja Biełarusi, u 2-ch czastkach, cz. 2: ХІХ–XX stahoddzi. Minsk: RIWS BDU.

Czarnołuskij, Władimir. (1912). Sprawocznaja kniga ob Obszczestwach i sojuzach. Sankt-Pietierburg: Znanije.

Gołowacz, Jelena. (2010). Agrarnyj wopros i problema narodnogo obrazowanija w wozzrienijach i taktikie Obszczestwa „Krestjanin”. Wiesnik MDU imia А. А. Kulaszowa, 1(35), s. 45–50.

Jurkowski, Roman. (2015). Kowieński marszałek, grodzieński gubernator. Kresowe początki kariery politycznej Piotra Stołypina (1889–1903). Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.

Łuckiewicz, Anton. (1991). Za dwaccać piać hadou (1903–1928). Minsk: Biełaruskaja sawieckaja encykłapiedyja imia P. Brouki.

Pipes, Richard. (2007). Krótka historia rewolucji rosyjskiej. Warszawa: Magnum.

Siarkou, Andrej. (2015). Polityka rosyjskich władz lokalnych wobec żydowskich towarzystw kulturalno-oświatowych na terytorium guberni białoruskich w latach 1905–1914. Przegląd Wschodnioeuropejski, VI/2, s. 41–52.

Żyłunowicz, Źmicier. (1924). Mienskaje tawarystwa pryhożych mastactwau. Połymia, 3(11), s. 160–166.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sb.2017.11.55
Date of publication: 2018-03-21 08:34:34
Date of submission: 2016-09-21 21:47:22


статистика


Видимость рефератов - 925
загрузки (из 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 0

показатели



Ссылки

  • На текущий момент ссылки отсутствуют.


(c) 2017 Andrej Siarkou

Лицензия Creative Commons
Это произведение доступно по лицензии Creative Commons «Attribution» («Атрибуция») 4.0 Всемирная.