Polskie doświadczenia z dwutorowością edukacji etycznej

Stefan Konstańczak

Streszczenie w języku polskim


Autor omawia historyczne doświadczenia związane z próbami wprowadzania do procesu wychowania dzieci i młodzieży w polskich szkołach alternatywnej wobec religii edukacji etycznej. Realną szansę powodzenia takich prób stwarzała dopiero możliwość wykorzystania w takiej edukacji treści etyki niezależnej sformułowanej przez Tadeusza Kotarbińskiego. Zamiarem autora jest przeanalizowanie problemów, jakie napotykali nauczyciele w okresie tzw. realnego socjalizmu, którzy uważali edukację moralną za nieodłączną część procesu wychowania prowadzonego w szkołach. Na podkreślenie zasługuje zwłaszcza fakt, że mimo niesprzyjających warunków politycznych, kadra nauczycielska dzięki odwołaniu się do przesłania takiej etyki osiągnęła niemałe sukcesy wychowawcze. Autor sądzi, że można również odnaleźć szereg analogii pomiędzy ówczesną sytuacją w sferze edukacji etycznej a współczesnością. Zdaniem autora, warto sięgnąć do tych doświadczeń w celu doskonalenia form tej edukacji we współczesnym systemie oświatowym.


Słowa kluczowe


edukacja etyczna; religia; etyka niezależna

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


A.B. „Dlaczego nie było filozofii?”. Argumenty 3, nr 53 (1961): 10.

Antoniewicz, Marceli. Częstochowa. Dzieje miasta i klasztoru Jasnogórskiego, t. 4. Częstochowa: Urząd Miasta Częstochowy, 2007.

Bardecki, Andrzej. „Czy klerykalizacja Polski?”. Tygodnik Powszechny 14, nr 18 (1960): 2-3.

Czerwiński, Józef. „Potrzeba religioznawstwa”. Argumenty 4, nr 26 (1961): 5.

„Dekret z dnia 5 sierpnia 1949 r. o ochronie wolności sumienia i wyznania”. Dziennik Ustaw, nr 45 (1949): poz. 334.

Dobosiewicz, Stanisław. „Pierwszy rok reformy”. Głos Nauczycielski 46, nr 2 (1963): 3.

Dobosiewicz, Stanisław. „Wychowanie obywatelskie w nowej szkole”. Wychowanie Obywatelskie 1, nr 1 (1977): 1-2.

Galant, Józef. „Głos pomaga w pracy. Lekcja o moralności nauczycielskiej”. Głos Nauczycielski 44, nr 41(1961): 3.

Jankowski, Henryk. „Dlaczego etyka świecka?”. Zeszyty Argumentów 1, nr 6 (1962): 7–11.

„Konkurs na prace o etyce zawodowej nauczyciela”. Głos Nauczycielski 48, nr 4 (1965): 8.

Kotarbiński, Tadeusz. Studia z teorii poznania i filozofii wartości. Wrocław: Ossolineum, 1978.

Kotarbiński, Tadeusz. Sprawy sumienia. Warszawa: Książka i Wiedza, 1956.

Legowicz, Jan. Propedeutyka filozofii. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, 1966.

Ładyka, Jerzy. „Etat etyki świeckiej”. Argumenty 2, nr 48 (1959): 11.

Marczewski, Paweł. Uczynić wolność nieuchronną. Wątki republikańskie w myśli Alexisa de Tocqueville’a. Warszawa: IFiS PAN, 2012.

Markiewicz, Stanisław. „Walka o świecką szkołę w Polsce Ludowej (1945/61)”. Zeszyty Argumentów 2, nr 5 (1963): 173–198.

„Materiały pomocnicze do programu samokształcenia nauczycieli »Problemy moralne współczesnego człowieka«”. Głos Nauczycielski 48, nr 4 (1965): 5-8.

Mękarski, Stefan. Prawda o kraju. Referat wygłoszony na Zjeździe Ligi Niepodległości Polski w dniu 26 listopada 1949 r. w Londynie. Londyn: Wydawnictwo Czasopisma „Za Wolność i Niepodległość”, 1950.

Mysłek, Wiesław. „Walka o charakter szkoły”. Głos Nauczycielski 47, nr 6 (1964): 3-4.

Palacz, Ryszard. Klasycy filozofii polskiej. Zielona Góra: Zachodnie Centrum Organizacji, 1999.

Pluta, Władysław. „Contra »requiem« propedeutyki filozofii”. Głos Nauczycielski 45, nr 14 (1962): 1.

Pyka, Gotfryd. „Pomóc nauczycielom!”. Argumenty 4, nr 5 (1961): 9.

Robliczkowa, Helena. „Akcję laicyzacji poszerzyć i pogłębić”. Głos Nauczycielski 44, nr 39 (1961): 3.

Schaff, Adam. „Ks. Piwowarczykowi w odpowiedzi”. Kuźnica 1, nr 16 (1945): 4-5.

Sobolewski, Marek. „Ustawodawstwo laickie w dwudziestolecie Polski Ludowej. Wolność sumienia”. Zeszyty Argumentów 3, nr 2 (1964): 7–26.

Stomma, Ludwik. „Katolicyzm polski w chwili obecnej”. Znak 9, nr 2-3 (1957): 106–125.

Świątkowski, Henryk. Rozdział kościoła od państwa jako instytucjonalne zabezpieczenie wolności sumienia. Warszawa: Zarząd Główny TKŚ, 1960.

Tanalski, Dionizy. „A jednak klerykalizacja”. Argumenty 4, nr 21 (1961): 1, 8-9.

Twardowski, Kazimierz. Rozprawy i artykuły filozoficzne. Lwów: Księgarnia „Książnica-Atlas”, 1927.

Waligórski, Fabian. „Religioznawstwo interesuje wszystkich”. Głos Nauczycielski 45, nr 37 (1962): 6.

„Zarządzenie Ministra Oświaty z dnia 19 sierpnia 1961 r. w sprawie prowadzenia punktów katechetycznych”. Dziennik Urzędowy Ministerstwa Oświaty, nr 10 (1961): poz. 124.

a Oświaty, nr 10(1961): poz. 124.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/kw.2021.32.27-51
Data publikacji: 2022-03-30 00:00:00
Data złożenia artykułu: 2021-10-10 01:07:49


Statystyki


Widoczność abstraktów - 501
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2022 Stefan Konstańczak

##submission.licenseURL##: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/deed.pl