Kultur als eine Ordnung (unter einer Vielzahl) von Werten

Łukasz Rozwadowski

Abstract


In diesem Artikel wird der Gedanke vorgestellt, dass der unverwechselbare Charakter einer Kultur durch die Ordnung der Werte bestimmt wird, die in ihr auf eine bestimmte Weise ausgerichtet sind. Es wird zunächst untersucht, wie die funktionale und dynamische Dimension der Werteordnung hervorgehoben werden kann. Zu diesem Zweck wurde der Begriff der Performativität in das Konzept aufgenommen. Zweitens wurde vorgeschlagen, drei Arten der Herstellung von Wertbeziehungen zu unterscheiden: Hierarchisierung, Verflechtung und Distanzierung. Drittens wurden die axiologischen Grundannahmen, die dem Konzept der Kultur als Wertordnung zugrunde liegen, näher erläutert. Von besonderer Bedeutung war dabei die Frage, ob dieses Konzept eine Position des axiologischen Pluralismus beinhaltet.

Schlagworte


Kultur; Wertbeziehungen; axiologischer Pluralismus

Literaturhinweise


Barker, Chris. Studia kulturowe. Teoria i praktyka. Tłum. Agata Sadza. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2005.

Edukacja. Przewodnik Krytyki Politycznej, red. b.d. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2013.

Fischer-Lichte, Erika. Performatywność. Wprowadzenie. Tłum. Mateusz Borowski, Małgorzata Sugiera. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2018.

Galewicz, Włodzimierz. Analiza dobra. Kraków: Uniwersytet Jagielloński, 1988.

Hartmann, Nicolai. „Najważniejsze problemy etyki”. Tłum. Adam Węgrzecki. Znak 1974, nr 11 (245): 1422–1454.

Howarth, David. Dyskurs. Tłum. Anna Gąsior-Niemiec. Warszawa: Oficyna Naukowa, 2008.

Ingarden, Roman, „Czego nie wiemy o wartościach?”. W: Roman Ingarden, Przeżycie, dzieło, wartość. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1966.

Jagoszewska, Jolanta. „Cultura jako kultura. Pojęcie uprawy ducha z punktu widzenia teorii kultury”. W: Kultura jako cultura, red. Krzysztof Łukasiewicz, Izolda Topp, 101–108. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2011.

Kloska, Gerhard. Pojęcia, teorie i badania wartości w naukach społecznych. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1982.

Kmita, Jerzy. Późny wnuk filozofii. Wprowadzenie do kulturoznawstwa. Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 2007.

La Cecla, Franco. Szorstkim być. Antropologia mężczyzny. Tłum. Hanna Serkowska. Warszawa: Wydawnictwo Sic!, 2014.

Majcherek, Janusz A. Kultura, osoba, tożsamość. Z zagadnień filozofii i socjologii kultury. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, 2009.

Marody, Mirosława. „Pojęcie wartości w badaniach i refleksji teoretycznej nauk społecznych”. W: Wartości w działaniu, red. Mirosława Marody, 21–47. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2021.

Mazur, Jadwiga. Tadeusz Michalczyk. „Pojęcie wartości, systemu wartości oraz typy i rodzaje wartości (kwestie terminologiczno-teoretyczne)”. W: Praca – więź – integracja. Tom II. Wartości i więzi społeczne, red. Urszula Śwadźba, Bożena Pactwa, Monika Żak, 15–32. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2015.

Misztal, Maria. Problematyka wartości w socjologii. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1980.

Ossowski, Stanisław. „Konflikty niewspółmiernych skal wartości”. W: Stanisław Ossowski, Z zagadnień psychologii społecznej. Dzieła, tom III, 71–94. Warszawa: PAN, 1967).

Pietraszko, Stanisław. Kultura. Studia teoretyczne i metodologiczne. Wrocław: Wrocławskie Wydawnictwo Naukowe Atla 2, 2012.

Puzynina, Jadwiga. „Kłopoty z nazwami wartości (i wartościami)”, Etnolingwistyka 2014, nr 26: 7–20.

Tucker, Miles. „Two Kinds of Value Pluralism”. Utilitas 28, nr 3 (2016): 333–346, https://doi.org/10.1017/S0953820815000515

Wolska, Dorota. „Wstyd i bezwstyd. Przyczynek do badań nad kulturą i PRL-em”. W: Nim będzie zapomniana. Szkice o kulturze PRL-u, red. Stefan Bednarek, 62–73. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 1997.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/kw.2024.38.135-151
Date of publication: 2024-12-31 23:41:29
Date of submission: 2024-06-18 01:14:35


Statistiken


Sichtbarkeit von Abstracts - 42
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 0

Indikatoren



Refbacks

  • Im Moment gibt es keine Refbacks


Copyright (c) 2024 Łukasz Rozwadowski

Creative-Commons-Lizenz
Dieses Werk steht unter der Lizenz Creative Commons Namensnennung 4.0 International.