Die Überwindung der romantischen Antinomien in der Philosophie von August Cieszkowski

Mateusz Binek

Abstract


Die Ideenhistoriker halten den fundamentalen Antinomiecharakter der Wirklichkeit für eines der wichtigsten Merkmale der romantischen Weltanschauung. Im Artikel wird geschildert, wie der Antinomiecharakter in der Philosophie von August Cieszkowski, dem systematischsten Philosophen des polnischen Messianismus, überwunden wird. Die von ihm postulierte Wiederintegration der Welt gründete er auf der Methode der Hegelschen Dialektik, indem er gleichzeitig die Widersprüchlichkeiten im Gedanken des deutschen Philosophen korrigierte. Diese Widersprüchlichkeiten werden am besten in Hegels Betrachtungsweise der Geschichte sichtbar. Im Artikel wird die Argumentationsstrategie rekonstruiert, die Cieszkowski erlaubte, die vorausgesetzten Ziele zu erreichen.


Schlagworte


Cieszkowski; Hegel; Romantik; Dialektik

Literaturhinweise


Avineri, Shlomo. Hegla teoria nowoczesnego państwa. Tłum. Tomasz Rosiński. Warszawa: PWN, 2009.

Baczko, Bronisław. Horyzonty problemowe polskiego heglizmu. W: Polskie spory o Hegla 1830–1860, red. Bronisław Baczko, 9–62. Warszawa: PWN, 1966.

Berlin, Isaiah. Idee polityczne w epoce romantyzmu. Ich rozwój i wpływ na myśl współczesną. Tłum. Jakub Czernik. Kraków: OMP, 2016.

Cieszkowski, August. O drogach ducha. Wybór pism. Kraków: OMP, 2016.

Cieszkowski, August. Ojcze nasz, t. 1. Poznań: J. K. Żupański, 1870.

Cieszkowski, August. Prolegomena do historiozofii. W: August Ceiszkowski, Prolegomena do historiozofii; Bóg i palingeneza oraz Mniejsze pisma filozoficzne z lat 1838–1842, 1–116. Warszawa: PWN 1972.

Graczyk, Piotr, „Boska komedia nowoczesności.” Kronos: metafizyka, kultura, religia, 2014, nr 4: 41–55.

Hegel, Georg Wilhelm Friedrich. Encyklopedia nauk filozoficznych. Tłum. Światosław Florian Nowicki. Warszawa: PWN, 1990.

Hegel, Georg Wilhelm Friedrich. Wykłady z filozofii dziejów, t. 1–2. Tłum. Jan Grabowski i Adam Landman. Warszawa: PWN, 1958.

Hegel, Georg Wilhelm Friedrich. Zasady filozofii prawa. Tłum. Adam Landman. Warszawa: PWN, 1969.

Jakubowski, Marek N. Ciągłość historii i historia ciągłości. Polska filozofia dziejów. Toruń: Wydawnictwo UMK, 2004.

Jakubowski, Marek N. Czyn, przyszłość, naród : poglądy filozoficzne Augusta Cieszkowskiego. Warszawa: PWN, 1989.

Nowicki, Światosław Florian. „Sylogizm Heglowski.” Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej”, 1982, t. 27: 27–48.

Sajdek, Wiesława, „Światopoglądowe odniesienia »Wezwania« Augusta Cieszkowskiego.” W: Świapoglądowe odniesienia filozofii polskiej, red. Stanisław Janeczek, Rafał Charzyński i Michał Maciołek, 125–144. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2011.

Urbankowski, Bohdan. Myśl romantyczna. Warszawa: KAW, 1979.

Walicki, Andrzej. „Dwa mesjanizmy: Adam Mickiewicz i August Cieszkowski.” W: Filozofia a mesjanizm: studia z dziejów filozofii i myśli społeczno-religijnej romantyzmu polskiego, 9–88. Warszawa: PIW, 1970.

Wawrzynowicz, Andrzej. August Cieszkowski. 1814–1894. W: Historia filozofii politycznej. Część druga, red. Piotr Nowak, 396–413. Warszawa: Fundacja Augusta hr. Cieszkowskiego, 2016.

Wawrzynowicz, Andrzej. Filozoficzne przesłanki holizmu historiozoficznego w myśli Augusta Cieszkowskiego. Poznań: Wydawnictwo UAM, 2010.

Żelazny, Mirosław. Heglowska filozofia ducha. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN, 2000.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/kw.2017.23.73
Date of publication: 2018-07-15 00:00:00
Date of submission: 2017-11-21 11:25:58


Statistiken


Sichtbarkeit von Abstracts - 1236
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 0

Indikatoren



Refbacks

  • Im Moment gibt es keine Refbacks


Copyright (c) 2018 Mateusz Binek

Lizenz-URL: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/deed.pl