Europe in Crisis: Catastrophic Visions of Alexander Herzen and José Ortega y Gasset

Natalina Michna

Abstract


This article presents the problem of the European crisis as seen by two thinkers: the nineteenth-century Russian philosopher Alexander Hercen and the Spanish philosopher of the first half of the twentieth century, José Ortega y Gasset. Undoubtedly their philo-sophy grew on the basis of different historical and cultural circumstances. Paradoxically, both thinkers presented surprisingly similar views on the nature and causes of the crisis consuming European culture. Observing the nineteenth century Europe, Hercen anticipated some of the ideas related to the crisis in Europe, evident later in the thought of Ortega y Gasset. Hercen and Ortega’s thought on crisis is characterized by two basic similarities: firstly, the kind of catastrophism presented by both thinkers; secondly, the philosophical approach to the idea of the mass and social elite.


Keywords


crisis, catastrophism, human mass, social elite, Europe, Aleksander Hercen, José Ortega y Gasset

Full Text:

PDF (Język Polski)

References


Breczko J., Historia po „końcu historii” (próba ogólnej diagnozy kondycji kultury i polityki Zachodu), „Sofia” 2012, nr 12, s. 69–82.

Dobieszewski J., Aleksander Hercen – filozofia czynu, filozofia osobowości, [w:] Wokół Leontjewa i Bierdiajewa. Almanach myśli rosyjskiej, red. J. Dobieszewski, Wydział Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2001, s. 9–36.

Encyklopedia powszechna, t. 2, PWN, Warszawa 1984.

Gawor L., Katastrofizm w polskiej myśli społecznej i filozofii 1918–1939, Wyd. UMCS, Lublin 1999.

Górski E., José Ortega y Gasset i kryzys ideologii hiszpańskiej, Wyd. PAN Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1982.

Hercen A., Pisma filozoficzne, t. I, II, tłum. J. Walicka, A. Walicki, PWN, Warszawa 1965.

Kołakowski A., Historia, kultura, katastrofa, „Przegląd Filozoficzny” 1995, nr 2.

Kopciuch L., O »specyfice« polskiego katastrofizmu międzywojennego (Witkacy – Znaniecki) na tle koncepcji zachodnich, „Parerga” 2007, nr 3, s. 65–74.

Kuderowicz Z., Filozofia dziejów, Wyd. Wiedza Powszechna, Warszawa 1983.

Leszczyna D., Projekt filozofii witalnej w filozofii José Ortegi y Gasseta, „Roczniki Filozoficzne” 2009, t. LVII, nr 1, s. 127–155.

Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny, red. zbiorowa, t. 1, PWN, Warszawa 1984.

Mazurek S., Wątki katastroficzne w myśli rosyjskiej i polskiej 1917–1950, Wyd. Leopoldinum, Wrocław 1997.

Ortega y Gasset J., Bunt mas i inne pisma socjologiczne, tłum. P. Niklewicz, H. Woźniakowski, PWN, Warszawa 1982.

Podolan E., Feudalizm rosyjski w socjologicznej i historiozoficznej spuściźnie Aleksandra Hercena, „Wschodni Rocznik Humanistyczny” 2006, t. III, s. 149–156.

Polit K., Kryzys cywilizacji Zachodu w myśli José Ortegi y Gasseta, Wyd. UMCS, Lublin 2005.

Rossi P., Zatonięcie bez świadka. Idea postępu, tłum. A. Dudzińska-Facca, Wyd. IFiS PAN, Warszawa 1998.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/kw.2015.14.111
Date of publication: 2015-10-02 13:13:39
Date of submission: 2015-10-02 12:54:40


Statistics


Total abstract view - 1072
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 0

Indicators



Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2015 Natalina Michna

License URL: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/deed.pl