Odtwarzanie wzorów konstrukcyjnych przez dzieci 4-, 5- i 6-letnie 70 lat temu i dzisiaj. Porównanie wyników badań

Jan Amos Jelinek

Streszczenie w języku polskim


Wprowadzenie: Odtwarzanie wzorów konstrukcyjnych stanowi istotną formę wspomagania rozwoju poznawczego uczniów. Niestety brak badań uniemożliwia scharakteryzowanie umiejętności współczesnych dzieci.

Cel badań: Ustalenie aktualnych możliwości odtwarzania konstrukcji przez dzieci przedszkolne i ustalenie, jak zmieniły się te umiejętności względem badań prowadzonych 70 lat wcześniej (Popiel, 1955–1957).

Metoda badań: W celu porównania wyników przeprowadzonych badań odtworzono narzędzia i powtórzono metodę badań przeprowadzonych 70 lat wcześniej. Prezentowano dzieciom siedem gotowych konstrukcji i rejestrowano sposób ich odtwarzania. W opisie uwzględniono sposób budowania i poprawność odtworzonej konstrukcji.

Wyniki: Poziom odtwarzania konstrukcji jest podobny. Jednak współczesne dzieci lepiej radzą sobie z odtwarzaniem trudniejszych konstrukcji. Niewielka liczba badanych ogranicza moc uogólniającą wyników przeprowadzonych badań.

Wnioski: Wyniki badań wskazują na możliwości konstrukcyjne dzieci. Wskazują, że sytuacja odtwarzania konstrukcji może być wykorzystana jako forma wspierania rozwoju umysłowego dzieci. Różnice w wynikach badań wskazują na konieczność zachowania ostrożności w powoływaniu się na wyniki badań dotyczące umiejętności konstrukcyjnych dzieci żyjących wiele lat wcześniej. Potrzebne są badania pogłębiające te zagadnienia.


Słowa kluczowe


zadania konstrukcyjne, klocki nieczepne, odtwarzanie, dzieci przedszkolne, porównanie wyników

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Anderson-McNamee, J.K. (2010). The Importance of Play in Early Childhood Development. Montana State University Extension.

Bee, H. (2004). Psychologia rozwoju człowieka. Zysk i S-ka.

Convertini, J., Arcidiacono, F. (2021). Embodied Argumentation in Young Children in Kindergarten. Education Science, 11(9), 514.

Franus, E. (1975). Sprawdziany rozwoju dziecka. Od urodzenia do szóstego roku życia. NK.

Franus, E. (1978). Myślenie techniczne. Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Fröbel, F. (1895). Pedagogics of the Kindergarten. Appleton.

Gesell A. (1940). The First Five Years of Life: A Guid to the Study of the Preschool Child. Harper & Brothers.

Hlebowicz, M. (2019). Robotyka Lego WeDo jako narzędzie rozwijania dziecięcych kompetencji XXI wieku. Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze, 7, 27–37.

Hurlock, E. (1985). Rozwój dziecka. PWN.

Kompetencje dzieci przedszkolnych w zakresie budowania z klocków nieczepnych. Projekt badawczy realizowany przez Jana Amosa Jelinka na Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej (grant nr BNS 69/22). Zgoda na realizację badań Senackiej Komisji ds. Etyki Badań Naukowych APS (104/2022).

McCloskey, M. (1983). Intuitive Physics. Scientific American, 248, 122–130.

Myśliwiec, K. (2015). Dziecko konstruktorem robotów – analiza oferty edukacyjnej dla dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Edukacja – Technika – Informatyka, 6(1), 77–81.

Ogrocka, M., Miterka, E. (2012). Znaczenie zabawy konstrukcyjnej w rozwoju manualnym dzieci czteroletnich. Scientific Bulletin of Chełm – Section of Pedagogy, 1,

–35.

Paramonow, L.A. (1976). Kształtowanie uogólnionych wyobrażeń u dzieci w wieku przedszkolnym w procesie działalności konstrukcyjnej. W N.N. Poddjakow (Red.), Wychowanie umysłowe dziecka w wieku przedszkolnym (s. 118–132). WSiP.

Popiel, J. (1955–1957). Z badań nad myślą kierującą działaniem dziecka. Roczniki Filozoficzne, 5(1), 27–78.

Przetacznik-Gierowska, M., Makiełło-Jarża, G. (1992). Psychologia rozwojowa i wychowawcza wieku dziecięcego. WSiP.

Smith, A. (1989). Umysł. PZWL.

Stodolak, S. (2010). Imperium z klocków. Wprost, 24(1427), 79.

Szuman, S. (1947). Psychologia wychowawcza wieku szkolnego. Podręcznik dla nauczycieli i studentów. Wiedza-Zawód-Kultura. Księgarnia-Wydawnictwo-Skład Nut.

The Froebel Gift Takes Form Again, The New York Times Archives, 13 października, 1/1985, 87. Pobrane 14, stycznia, 2023 z: https://www.nytimes.com/1985/10/13/style/the-froebel-gift-takes-form-again.html

Ulanowska, L. (2018). Możliwości i ograniczenia wykorzystania zabaw konstrukcyjnych w przedszkolu – propozycja metodologii badań. Edukacja – Technika – Informatyka, 9(4), 557–561.

Wadsworth B.J. (1998), Teoria Piageta. Poznawczy i emocjonalny rozwój dziecka. WSiP.

Walat, W. (2011). Rola zabaw konstrukcyjnych w rozwijaniu wyobraźni techniczno-kinetycznej dzieci w wieku przedszkolnym – sprawozdanie z badań wstępnych. Edukacja – Technika – Informatyka, 1(2), 40–60.

Wiebe, E. (1896). Paradise of Childhood. A Practical Guide to Kindergartners. Springfield, Mass. Milton Bradley Company.

Wood, D., Bruner, J.S., Ross, G. (1976). The Role of Tutoring in Problem Solving. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 17, 89–100.

Żebrowska, M. (1982). Psychologia rozwojowa dzieci i młodzieży. PWN.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2023.42.2.77-91
Data publikacji: 2023-08-28 15:04:44
Data złożenia artykułu: 2023-04-23 20:05:19


Statystyki


Widoczność abstraktów - 710
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 271

Wskaźniki





Prawa autorskie (c) 2023 Jan Amos Jelinek

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.