Czy nauka społeczna jest wychowawcza? Za i przeciw „pedagogizacji” socjologii

Paweł Prüfer

Streszczenie w języku polskim


W naukach społecznych toczy się spór o charakterze zarówno metodologicznym, jak i aksjologicznym. Socjologia jest nauką opisującą i wyjaśniającą zachowania społeczne. Pedagogika dąży do kształtowania właściwych postaw. Pierwsza odpowiada na pytanie: „jak jest”, druga – „jak powinno być”. W kwestii wychowania spór ten przybiera na sile. Zbliżenie socjologii z pedagogiką nie musi powodować utraty i rozmywania się tożsamości obu dyscyplin, lecz je krystalizuje. Metoda komparatystyczna oraz analityczna w odniesieniu do klasycznej i współczesnej myśli, zawartej w obu dyscyplinach, pozwala wypracować komplementarną bazę interpretacyjną. Dzięki niej w niektórych przypadkach myśl socjologiczna może kształtować zmianę ludzkich postaw z rzeczywistych na pożądane. Wykorzystanie wyobraźni socjologicznej otwartej na treści pedagogiczne jest dobrym ku temu narzędziem badawczym. Taka perspektywa inspiruje do nowej refleksji oraz kształtuje praktykę życia społecznego, w tym proces wychowania szczególnie.


Słowa kluczowe


socjologia, pedagogika, nauki społeczne, wyobraźnia socjologiczna, wychowanie

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Archer M. S . (2013). Człowieczeństwo. Problem sprawstwa. Tłum. A. Dziuban. Kraków.

Arends R. J . (1991). Learning to Teach. Second Edition. New York–St. Louis i in.

Baert P., Carreira da Silva F. (2015). Teoria społeczna dla dwudziestego pierwszego wieku. Tłum. S. Burdziej. W: I. Borowik, J. Mucha (red.). Współczesne teorie socjologiczne. T. 1. Kraków, s. 409–432.

Bagnasco A. (2016). Prima lezione di sociologia. Torino.

Bagnasco A., Barbagli M., Cavalli A. (1997). Sociologia. II. Diferenzazione e riproduzione sociale. Bologna.

Berger P. L. (2001). Zaproszenie do socjologii. Tłum. J. Stawiński. Warszawa.

Borgna P., Ceri P., Gallino L., Garelli F., Milanaccio A., Scamuzzi S. (2012). Manualne di sociologia. Torino.

Bourdieu P., Passeron J.-C. (2012). Reprodukcja. Elementy teorii systemu nauczania. Tłum. E. Neyman. Warszawa.

Brühlmeier A. (2011). Kształcenie człowieka. 27 kamyczków jednej mozaiki. Impulsy do kształtowania modelu edukacji zgodnie z zasadami sformułowanymi przez Johanna Heinricha Pestalozziego. Tłum. M. Wojdak-Piątkowska. Kraków.

Cavalli A., Martinelli A. (2015). La società europea. Bologna.

Comte A. (2008). Rozprawa o duchu filozofii pozytywnej. Tłum. J.K. Potocki. W: P. Śpiewak (red.). Klasyczne teorie socjologiczne. Wybór tekstów. Warszawa, s. 3–27.

Crespi F. (1998). Le vie della sociologia. Problemi, teorie, metodi, Bologna.

Donati P. (2011). Sociologia della riflessività. Come si entra nel dopo-moderno. Bologna.

Durkheim É. (2011). Zasady metody socjologicznej. Tłum. J. Szacki. Warszawa.

Elias N. (2010). Czym jest socjologia?. Tłum. B. Baran. Warszawa.

Ferrarotti F. (2013). La religione dissacrante. Coscienza e utopia nell’epoca della crisi. Bologna.

Ferrarotti F. (2014). Scienza e coscienza. Verità personali e pratiche pubbliche. Bologna.

Gervaso R. (2015). La vita è troppo bella per viverla in due. Breve corso di educazione cinica. Milano.

Gouldner A. W. (1970). The Comming Crisis of Western Sociology. New York–London.

Gouldner A. W. (2010). Kryzys zachodniej socjologii. Tłum. P. Tomanek. Kraków.

Grande T., Parini E. G . (2014). La società, mutamento sociale e sociologia. W: T. Grande, E.G. Parini (red.). Sociologia. Problemi, teorie, intrecci storici. Roma.

Mattei U. (2012). Beni comuni. Un manifesto. Torino.

Mills C. W. (2008). Socjologiczna wyobraźnia. Tłum. M. Bucholc. Warszawa.

Platon. (2003). Państwo. Tłum. W. Witwicki. Kęty.

Prüfer P. (2011). Katolicka nauka społeczna a socjologia. Interdyscyplinarne sprzężenie. Zielona Góra.

Prüfer P. (2012). Edukacja i wychowanie w wyobraźni socjologicznej. „Rocznik Lubuski”. T. 33: Homogeniczna versus heterogeniczna tożsamość pedagogiki, s. 59–72.

Prüfer P. (2013). Wyobraźnia socjologiczno-etyczna. Kraków.

Prüfer P. (2015). Refleksyjność z paradygmatem relacyjności jako problem badawczy twórczości naukowej – kontekst socjologii wychowawczej. W: A. J . Sowiński (red.). Twórczość pedagogicznie kształtowana. Gorzów Wielkopolski, s. 59–773.

Prüfer P., Słowiński P. (red.) (2014). Włoskie i polskie osobliwości. Relacja, komplementarność, integracja (Peculiarità italiane e polacche. Relazione, complementarietà, integrazione). Gorzów Wielkopolski.

Szacki J. (2004). Historia myśli socjologicznej. Warszawa.

Szczepański J. (1961). Socjologia. Rozwój problematyki i metod. Warszawa.

Sztompka P. (2012). Socjologia. Analiza społeczeństwa. Kraków.

Śliwerski B. (2009). Współczesna myśl pedagogiczna. Znaczenia, klasyfikacje, badania. Kraków.

Tönnies F. (2008). Wspólnota i stowarzyszenie. Rozprawa o komunizmie i socjalizmie jako empirycznych formach kultury. Tłum. M. Łukasiewicz. Warszawa.

Weber M. (2002). Gospodarka i społeczeństwo. Zarys socjologii rozumiejącej. Tłum. D. Lachowska. Warszawa.

Weber M. (2011). „Wolność od wartościowania” – jej sens w naukach socjologicznych i ekonomicznych. Tłum. M. Holona. W: M. Holona (red.). Racjonalność, władza,

odczarowanie. Poznań.

Znaniecki F. (2001). Socjologia wychowania. T. 1: Wychowujące społeczeństwo. T. 2: Urabianie osoby wychowanka. Warszawa.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2016.35.1.25
Data publikacji: 2017-02-21 11:17:30
Data złożenia artykułu: 2016-07-14 22:50:01


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1163
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 562

Wskaźniki





Prawa autorskie (c) 2017 Paweł Prüfer

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.