Twórczość i kreatywność dzieci na zajęciach muzyczno-ruchowych (z doświadczeń w pracy w środowisku małomiejskim)

Ewa Szatan

Streszczenie w języku polskim


Współczesność stawia przed człowiekiem różne wyzwania, z których wiele wiąże się z potrzebą bycia twórczym. Amatorska aktywność muzyczna, edukacja czy kształcenie muzyczne sprzyjają twórczości, jednakże właśnie w edukacji dzieci młodszych ten obszar jest zaniedbany, a kreatywność to często tylko puste hasło w podstawie programowej. W artykule opisano projekt muzyczny realizowany w ramach zajęć pozaszkolnych. Uczestniczyły w nim dzieci mieszkające na terenach wiejskich. Miał u swych podstaw założenia rytmiki Dalcroze’a, a jedną z przyjętych strategii było działanie muzyczne nastawione na samodzielność dzieci i stymulację zachowań twórczych. Projekt pokazał, jak bardzo można rozwijać dziecko i uwolnić jego emocje, pozwalając mu na bycie twórczym. Przeżywanie muzyki i sytuacje z tym związane sprzyjają rozwojowi poznawczemu, emocjonalnemu, estetycznemu i społecznemu, zatem zarówno nauczyciele, jak i rodzice powinni świadomie stosować strategie stymulowania muzycznej twórczości dzieci i pobudzania ich kreatywności. Nauczyciel czy instruktor może wykorzystać w tym celu interpretacje ruchowe muzyki, tak często lekceważonej i niedocenianej, bo nieznanej – muzyki poważnej.


Słowa kluczowe


dziecko; kreatywność; muzyka; interpretacje ruchowe muzyki

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Bruner J., 1978, Poza dostarczone informacje. Studia z psychologii poznawania. Tłum. B. Mrozik. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.

Brzozowska-Kuczkiewicz M., 1991, Emil Jaques-Dalcroze i jego rytmika. Warszawa, WSiP.

Burowska Z., 1976, Współczesne systemy wychowania muzycznego. Warszawa, WSiP.

Červinková H., Gołębniak B.D., 2013, Edukacyjne badania w działaniu. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Czerepaniak-Walczak M., 2010, Badanie w działaniu. W: S. Palka (red.), Podstawy metodologii badań w pedagogice. Gdańsk, GWP.

Gloton R., Clero C., 1985, Twórcza aktywność dziecka. Warszawa, WSiP.

Kujawiński J., 1990, Rozwijanie aktywności twórczej uczniów klas początkowych. W: J. Kujawiński (red.), Rozwijanie aktywności twórczej uczniów klas początkowych. Zarys metodyki. Warszawa, WSiP.

Michalak B., 2009, Schulwerk Carla Orffa. Idea muzyki elementarnej i jej recepcja. Poznań, Wydawnictwo PTPN.

Nęcka E., 2001, Psychologia twórczości. Gdańsk, GWP.

Runco M.A., Charles R.E., 1997, Development trends in Creative Potential and Creative Performance. W: Runco M.A., (red.), Cresskill. The Creativity Research Handbook, t. 1. Nowy Jork, Hampton Press.

Runco M.A., 2005, Reasoning and Personal Creativity, opublikowano: http://creativitytestingservices.com/satchel/pdfs/2006%20reasoning%20chap%200521843855c05_p99-116.pdf [dostęp: 17.04.2016].

Sawyer R.K., John-Steiner V., Moran S. i in., 2003, Creativity and Development. Nowy Jork, Oxford University Press.

Schmidt K., 2005, Pedagogika twórczości. Sopot, GWP.

Smolińska-Theiss B., Theiss W., 2013, Badanie i działanie w pedagogice społecznej – między tradycją a współczesnymi zadaniami. W: H. Červinková, B.D. Gołębniak (red.), Edukacyjne badania w działaniu. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Suświłło M. (red.), 2006, Zaniedbane i zaniechane obszary edukacji w szkole. Olsztyn, Wydawnictwo UWM.

Szatan E., 2006, Ekspresja muzyczno-ruchowa jako zaniedbany obszar edukacji muzycznej dziecka. W: M. Suświłło (red.), Zaniedbane i zaniechane obszary edukacji w szkole. Olsztyn, Wydawnictwo UWM.

Szatan E., 2016, Idea wykorzystania pracy zespołowej w doświadczaniu muzyki. Zajęcia muzyczno-ruchowe jako pole dla twórczości i kreatywności dzieci. W: E. Szatan, E.A. Muzioł, A. Komorowska-Zielony (red.), Emil Jaques-Dalcroze i jego idee w edukacji, sztuce i terapii. Gdańsk, Wydawnictwo UG.

Szatan E., Muzioł E.A., Komorowska-Zielony A. (red.), 2016, Emil Jaques-Dalcroze i jego idee w edukacji, sztuce i terapii. Gdańsk, Wydawnictwo UG.

Trzebiński J., 1978, Z badań nad uwarunkowaniami oryginalności myślenia. Wrocław, Wydawnictwo Ossolineum.

Uszyńska-Jarmoc J., 2003, Twórcza aktywność dziecka. Teoria – rzeczywistość – perspektywy rozwoju. Białystok, Wydawnictwo Trans Humana.

Weiner A., 2000, Aktywność muzyczna w zintegrowanym systemie kształcenia wczesnoszkolnego. W: V. Przerembska (red.), Treści, formy i metody przedmiotu „muzyka” w świetle reformy powszechnej edukacji: materiały z ogólnopolskiej konferencji naukowej (Łódź, 25–26 listopada 1999). Łódź, Wydawnictwo UŁ.

Weiner A., 2002, Przygotowanie absolwentów pedagogiki wczesnoszkolnej do realizacji edukacji muzycznej. W: L. Kataryńczuk-Mania, J. Karcz (red.), Wybrane zagadnienia edukacji artystycznej dzieci i młodzieży. Zielona Góra, Oficyna Wydawnicza UZ.

Wang Y., 2009, On Cognitive Foundations of Creativity and the Cognitive Process of Creation. “International Journal of Cognitive Informatics and Natural Intelligence”, 3 (4), 1–18, October–December, pozyskano z: http://www.ucalgary.ca/icic/files/icic/63-IJCINI-3401-CogCreativity.pdf [dostęp: 15.04.2015].

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 czerwca 2016 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół, Dz. U., poz. 895, pozyskano z: http://dziennikustaw.gov.pl/du/2016/895 [dostęp: 07.03.2017].

Ministerstwo Edukacji Narodowej, 2014, Wspieranie rozwoju dziecka młodszego na pierwszym i kolejnych etapach edukacyjnych w związku z obniżeniem wieku realizacji obowiązku szkolnego materiały adresowane do dyrektorów szkół i przedszkoli, kadry pedagogicznej, rodziców oraz organów prowadzących szkoły podstawowe i przedszkola, pozyskano z: https://men.gov.pl/wp-content/uploads/2014/07/wspieranie_rozwoju_dziecka_mlodszego_1.pdf [dostęp: 17.04.2015].




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2017.36.1.121
Data publikacji: 2018-01-15 12:37:24
Data złożenia artykułu: 2016-12-19 16:31:12


Statystyki


Widoczność abstraktów - 2128
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 4967

Wskaźniki





Prawa autorskie (c) 2018 Ewa Szatan

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.