Szkoła jako wspólnota twórczego myślenia i działania – realność czy utopia?

Ewa Kochanowska

Streszczenie w języku polskim


Rozważania podjęte w artykule osadzone zostały w kontekście współczesnych paradygmatów edukacyjnych, zwłaszcza koncepcji socjokulturowej, zgodnie z którą uczenie się największą skuteczność osiąga wtedy, gdy jest partycypacyjne, nastawione na wspólne poszukiwanie rozwiązań problemów i odkrywanie znaczeń w procesie uczenia się. W kontekście dynamicznych zmian rzeczywistości społeczno-kulturowej i rozwoju technologicznego jedną z kluczowych kompetencji człowieka jest kreatywność. W opracowaniu podjęto próbę poszukiwania modelu edukacji kreatywnej opartej na animowaniu i organizowaniu sytuacji edukacyjnych, które wymagają obecności i udziału w nich innych osób, a tym samym tworzeniu wspólnoty w procesie rozwijania twórczego myślenia i działania. Poddano analizie czynniki sprzyjające budowaniu takiej wspólnoty oraz wcielaniu w życie idei i założeń pedagogiki współbycia w praktyce szkolnej.

Słowa kluczowe


edukacja; kreatywność; szkoła; wspólnota uczenia się

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Bałachowicz J., 2009, Style działań edukacyjnych nauczycieli klas początkowych. Między uprzedmiotowieniem a podmiotowością. Warszawa, WSP TWP.

Bendkowski J., 2012, Interaktywno­sieciowy model kształtowania wspólnot działań w kreowaniu i dyfuzji wiedzy w organizacjach. Gliwice, Wydawnictwo Politech-niki Śląskiej.

Bieniok H., Gruszczyńska-Malec G., Królik G., 2013, Techniki kreatywnego myślenia. Katowice, Wydawnictwo UE.

Bourdieau P., Passeron J.C., 2006, Reprodukcja. Elementy teorii systemu nauczania. Przeł. E. Neyman. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.

Bruner J., 2006, Kultura edukacji. Przeł. T. Brzostowska-Tereszkiewicz. Kraków, Universitas.

Corsaro W.A., 2015, The Sociology of Childhood. California, SagePublication.

Dymara B., 2008, Praca z małym dzieckiem. Wokół filozofii wychowania. Katowice, Fundacja Elementarz.

Dzierzgowska A., 2013, Demokracja, wspólnota, równość. W: Edukacja. Przewodnik Krytyki Politycznej. Warszawa, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 46–59.

Fisher R., 2010, Uczymy jak się uczyć. Przeł. K. Kruszewski. Warszawa, WSiP.

Filipiak E., 2008, Uczenie się w klasie szkolnej w perspektywie socjokulturowej. W: E. Fili-piak (red.), Rozwijanie zdolności uczenia się. Wybrane konteksty i problemy. Byd-goszcz, Wydawnictwo UKW, 17–34.

Florida R., 2010, Narodziny klasy kreatywnej. Warszawa, Wydawnictwo NCK.

Kanter R.M., 2001, eVolve: Succeeding in the Digital Culture of Tomorrow. Boston, Harvard Business School Press.

Klus-Stańska D., Nowicka M., 2014, Sensy i bezsensy edukacji wczesnoszkolnej. Gdańsk, Wydawnictwo Harmonia Universalis.

Kochanowska E., 2018, Wiedza osobista dziecka w refleksji i praktyce nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej. Kraków, Oficyna Wydawnicza Impuls.

Kołodziejczyk J. i in., 2014, Nauczanie kooperatywne (uczenie się we współpracy). W: G. Mazurkiewicz (red.), Edukacja jako odpowiedź. Odpowiedzialni nauczyciele w zmieniającym się świecie. Kraków, Wydawnictwo UJ, 163–180.

Kosz J., 2009, Współdziałanie w szkole – oczekiwanie i potrzeba współczesnej praktyki edukacyjnej. „Forum Dydaktyczne” 5–6, 107–118.

Kwaśnica R., 2015, O szkole poza kulturową oczywistością. Wprowadzenie do rozmowy. „Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja”, t. 18, 3(71), 7–37.

Lewowicki T., 1994, Przemiany oświaty: szkice o ideach i praktyce edukacyjnej. Warszawa, Wydawnictwo Akademickie Żak.

Mazurkiewicz G., 2015, Teoria ewolucji. Od uczących się jednostek do uczącej się wspólnoty. W: G. Mazurkiewicz (red.), Ucząca się szkoła. Od rozwoju jednostek do rozwoju wspólnoty. Warszawa–Kraków, Wydawnictwo UJ, 13–24.

Melosik Z., 2003, Edukacja, młodzież i kultura współczesna. Kilka uwag o teorii i praktyce pedagogicznej. „Chowanna” 1(19), 19–37.

Męczkowska-Christiansen A., 2014, Edukacja dla demokracji jako demokracja w edukacji. Wokół podstawowych pojęć. W: K. Gawlicz i in. (red.), Demokracja i edukacja. Dylematy, diagnozy, doświadczenia. Wrocław, Wydawnictwo Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, 13–25.

Mikołajewska B., 1999, Zjawisko wspólnoty (wybór tekstów). New Haven, The Lintons’ Video Press.

Nęcka E., 1994, Inteligencja i procesy poznawcze. Kraków, Oficyna Wydawnicza Impuls. Nowak J., 2015, Edukacja wczesnoszkolna – w stronę modelu partycypacyjnego. „Przegląd Pedagogiczny” 1, 42–50.

Nowak-Dziemianowicz M., 2008, Podmiot w narracjach. Narracja, autobiografia, tożsamość. „Forum Oświatowe”, numer specjalny, 181–194.

Nowak-Łojewska A., 2011, Nowoczesne i ponowoczesne konteksty odczytywania wiedzy w szkole – zderzenie relacji. W: D. Klus-Stańska, D. Bronk, A. Malenda (red.), Pedagogika wczesnej edukacji. Dyskursy, problemy, otwarcia. Warszawa, Wydawnictwo Akademickie Żak.

Pawlak B., 2009, Praca grupowa w edukacji wczesnoszkolnej. Problemy. Badania. Rozwiązania praktyczne. Kraków, Wydawnictwo UP.

Nelson K., 2007, Young Minds in Social Worlds: Experience, Meanin, and Memory. Cambridge, Harvard University.

Sajdak A., 2013, Paradygmaty kształcenia studentów i wspierania rozwoju nauczycieli akademickich. Teoretyczne podstawy dydaktyki akademickiej. Kraków, Oficyna Wydawnicza Impuls.

Straś-Romanowska M., 1997, Kulturowe wyznaczniki rozwoju osobowości. W: J. Rostowski, T. Rostowska, J. Janicka (red.), Psychospołeczne aspekty rozwoju człowieka. Łódź, Wydawnictwo UŁ, 17–26.

Szczepska-Pustkowska M., 2007, Jak polska szkoła uśmierca dziecięce filozoficzne zmagania ze światem. W: D. Klus-Stańska, E. Szatan, D. Bronk (red.), Wczesna edukacja. Między schematem a poszukiwaniem nowych ujęć teoretyczno­badawczych. Gdańsk, Wydawnictwo UG.

Szmidt K.J., 2007, Pedagogika twórczości. Gdańsk, GWP.

Wenger E., Snyder W.M., McDermott R., 2002, Cultivating Communities of Practice: A Guide to Managing Knowledge. Boston, Harvard Business School Press.

Wiśniewska-Kin M., 2011, Z obawy przed zmianą – o konstytuowaniu podstawowych pojęć wyznaczających sens życia w podręczniku i myśleniu dzieci. „Studia Pedagogiczne”, t. L XIV, 225–236.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2018.37.4.155-166
Data publikacji: 2019-04-29 11:28:02
Data złożenia artykułu: 2018-06-14 12:49:19


Statystyki


Widoczność abstraktów - 2034
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 1201

Wskaźniki





Prawa autorskie (c) 2019 Ewa Kochanowska

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.