Mobilna szkoła w procesie wychowania i kształcenia dzieci z układu ryzyka

Kinga Konieczny-Pizoń

Streszczenie w języku polskim


W artykule pragnę zwrócić uwagę na aktywność podejmowaną przez organizację non-profit w aspekcie wychowania i kształcenia dzieci z układu ryzyka (zagrożonych niedostosowaniem społecznym) poprzez wykorzystanie w pracy pedagogicznej narzędzia mobilnej szkoły (mobile school). Stymulowanie do tworzenia innowacyjnych rozwiązań na rzecz pracy z osobami niedostosowanymi społecznie lub zagrożonymi niedostosowaniem społecznym wynika m.in. z kryzysu autorytetów, osłabienia funkcji wychowawczej rodziny i szkoły oraz stałego zwiększania wydatków na działalność profilaktyczną i resocjalizacyjną. W badaniach przeprowadzonych wśród pedagogów ulicy za pomocą wywiadu narracyjnego oraz obserwacji posłużyłam się modelem konstruktywistycznej metodologii teorii ugruntowanej, odwołując się również do teorii rozbieżności informacyjnej Wiesława Łukaszewskiego. Uzyskane dane koncentrują się wokół takich kategorii, jak: przebieg procesu kształcenia i wychowania, ewaluacja postępów w nauce, katalog potrzeb dzieci z układu ryzyka, treści kształcenia i wychowania.


Słowa kluczowe


mobilna szkoła, wychowanie, kształcenie, dzieci z układu ryzyka, organizacje pozarządowe

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Babicka-Wirkus, A. (2019). Kultury oporu w szkole: działania, motywacje, przestrzeń. Warszawa: Wolters Kluwer.

Biel, K., Kusztal, J. (red.) (2011). Dziecko zagrożone wykluczeniem. Elementy diagnozy, działania profilaktyczne i pomocowe. Kraków: WAM, Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna „Ignatianum”.

Bielecka, E. (2014). Pedagogika podwórkowa, pedagogika ulicy, streetworking: analiza porównawcza. Przegląd Naukowo-Metodyczny. Edukacja dla Bezpieczeństwa, 1, 219–232.

Borowska, T. (2003). Pedagogia ograniczeń ludzkiej egzystencji. Warszawa: IBE.

Bourdieu, P., Passeron, J.C. (2011). Reprodukcja. Elementy teorii systemu nauczania. Warszawa: PWN.

Brzezińska, A. (2009). Dzieci z układu ryzyka. W: A. Brzezińska, S. Jabłoński, M. Marchow (red.). Ukryte piękno. Zagrożenia rozwoju w okresie dzieciństwa (s. 11–37). Poznań: Wyd. Fundacji Humaniora.

Charmaz, K. (2009). Teoria ugruntowana: praktyczny przewodnik po analizie jakościowej. Warszawa: PWN.

Chase, S.E. (2009). Wywiad narracyjny. Wielość perspektyw, podejść, głosów. W: N.K. Denzin, Y.S. Lincoln (red.). Metody badań jakościowych. Tom 2 (s. 15–57). Warszawa: PWN.

Copik, I. (2013). Pedagogika miejsca – kultura lokalna a kształtowanie się tożsamości współczesnego człowieka. Prace naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie, t. XXII, 179–189.

Cudak, S. (2012). Znaczenie więzi emocjonalnych w rodzinie dla prawidłowego funkcjonowania dzieci. Pedagogika Rodziny, 2/4, 7–17.

Czerwińska-Jakimiuk, E. (2011). Przestępczość młodocianych. Interpretacja zjawiska w świetle ogólnej teorii napięcia Roberta Agnew. Kraków: Wyd. Uniwersytetu Pedagogicznego.

Davis-Temple, J., Jung, S., Saineto, D.M. (2014). Teaching young children with special needs and their peers to play board games: effect of at least to most prompting procedure to increase independent performance. Behavior Analysis Practice, 7, 21–30.

Długosz, P., Niezgoda, M. (2010). Nierówności edukacyjne wśród młodzieży Małopolski i Podkarpacia. Kraków: Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Dybowska, E. (2014). Towarzyszenie wychowawcze według pedagogiki ignacjańskiej. Teologia i Moralność, 2, 81–93.

Eisenberg, N., Haugen, R., Spinrad, T.L., Hofer, C., Chassun, L., Zhou, Q., Kupfer, A., Smith, C. L., Valiente, C., Liew, J. (2010). Relations of Temperament to Maladjustment and Ego Resiliency in At-risk Children. Social Development, 19, 577–600.

Fromberg, D.P., Bergen, D. (red.). (2015). Play from birth to twelve and beyond/Contexts, perspectives, and meanings. New York: Routledge, Taylor & Francis Group.

Frost, J.L. (2010). A history of children’s play and play environments. New York & London: Routledge.

Garmezy, N. (1993). Children in Poverty: Resilience Despite Risk. Psychiatry, 56, 127–136.

Golinowska, S. (2010). Podatność młodzieży na ubóstwo i wykluczenie społeczne. Kultura i Społeczeństwo, 3, 31–60.

Gottfried, M., Graci, E., Hui, Yon K. (2018). Peer tutoring instructional practice and kindergartners’ achievement and socioemotional development. Educational Studies, 45, 1–20.

Gulczyńska, A. (2013). „Chłopaki z dzielnicy”. Studium społeczno-pedagogiczne z perspektywy interakcyjnej. Łódź: Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego.

Harrison, P. (2017). Becoming a peer-assisted learning (PAL) tutor. The Clinical Teacher, 15, 178–179.

Hooper, L.M., Dochler, K. (2012). Assesing family caregiving: a comparison of three retrospective parentification measures. Journal of Martial and Family Therapy, 38, 653–666.

Ilnicka, R. (2008). Środowiskowy kontekst niedostosowania społecznego młodzieży. Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne „Akapit”.

Kaźmierska, K. (1997). Wywiad narracyjny – technika i pojęcia analityczne. W: A. Czyżewski, A. Piotrowski. A. Rokuszewska-Pawełek (red.). Biografia a tożsamość narodowa (s. 45–51). Łódź: Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego.

Klus-Stańska, D. (2018). Paradygmaty dydaktyki. Myśleć teorią o praktyce. Warszawa: PWN.

Konecki, K. (2000). Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowana. Warszawa: PWN.

Korczyński, S. (2015). Stres w środowisku edukacyjnym młodzieży. Warszawa: Difin.

Leenstra, T., Keeler, L., Arthur-Cameselle, J., Russell, K. (2019). The peer mentor experience in a physical activity intervention for mental health. Mentoring & Tutoring: Partnership in Learning, 1, 68–87.

Locke, D.K. (2001). Grounded Theory in Management Research. London: Sage Puplication.

Łukaszewski, W. (1974). Osobowość: struktura i funkcje regulacyjne. Warszawa: PWN.

Macfie, J., Brumariu, L.E., Lyons-Ruth, K. (2015). Parent-child role confusion: A critical review of an emerging concept. Developmental Review, 36, 34–57.

Miąsek, U. (2010). Szkoła Mobilna jako nowatorskie narzędzie pracy z dziećmi. Pedagogika Społeczna, 2, 57–68.

Michel, M. (2016). Gry uliczne w wykluczenie społeczne w przestrzeni miejskiej. Perspektywa resocjalizacyjna. Kraków: Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Michel, M. (red.) (2011). Streetworking. Aspekty teoretyczne i praktyczne. Kraków: Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Miller, E., Almon, J. (2009). Crisis in the Kindergarten: Why Children Need to Play in School. USA: Alliance of Childhood.

Montessori, M. (2014). Odkrycie dziecka. Łódź: Palatum.

Muchacka, B. (2014). Zabawa w rozwoju poznawczym dziecka. Pedagogika Przedszkolna i Wczesnoszkolna, 1, 7–18.

Nowak, M. (2012). Czy szkoła ma przekazywać wiedzę, czy teżwychowywać? Pedagogia Christiana, 1, 105–122.

Nowak, M. (2008). Teorie i koncepcje wychowania. Warszawa: Wyd. Akademickie i Profesjonalne.

Nowicka, A. (2011). Zgoda na opór dzieci jako obszar potencjalnej zmiany w klasach początkowych. Studia Pedagogiczne, 64, 203–224.

Okoń, W. (2017). Nowy słownik pedagogiczny. Warszawa: PWN.

Okoń, W. (2016). Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej. Warszawa: Żak.

Ostaszewski, K. (2012). Pojęcie klimatu szkoły w badaniach zachowań ryzykownych młodzieży. Edukacja, 4, 22–38.

Polak, B. (2013). Podstawy teorii kształcenia. Szczecin: Wyd. Szczecińskiej Szkoły Wyższej Collegium Balticum.

Schier, K. (2014). Dorosłe dzieci. Psychologiczna problematyka odwrócenia ról w rodzinie. Warszawa: Scholar.

Seredyńska, A. (2013). Superwizja koleżeńska jako wsparcie pracy nauczyciela. Pedagogika Społeczna, 4, 99–112.

Seweryńska, A.M. (2004), Uczeń z rodziny dysfunkcyjnej: przewodnik dla wychowawców i nauczycieli. Warszawa: Wyd. Szkolne i Pedagogiczne.

Sławińska, M. (2015). Tutoring rówieśniczy w edukacji, czyli jak uczniowie uczą się od siebie wzajemnie i co z tego wynika. Forum Oświatowe, 27, 41–56.

Smulczyk, M. (2016). Resilience a edukacja. Rola fenomenu skutecznej adaptacji w osiągnięciach szkolnych. Forum Oświatowe, 28, 203–222.

Stankowski, A. (1992). Przystosowanie społeczne jako warunek prawidłowego funkcjonowania w roli ucznia i wychowanka. W: H. Gąsior (red.). Nauczanie niedostosowanych społecznie (s. 20–43). Katowice: Uniwersytet Śląski.

Szczepanik, R. (2019). Legitymizowanie etykiety demoralizacji ucznia. Doświadczenie biograficzne dorosłych przestępców powrotnych. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, 1, 65–87.

Szredzińska, R. (2017). Zdrowie dzieci i młodzieży. Dziecko krzywdzone. Teoria, badania, praktyka, 16, 94–131.

Szymańska, A., Aranowska, E. (2016). Błąd w wychowaniu. W stronę weryfikacji teorii Antoniny Guryckiej. Warszawa: Liberi Libri.

Topping, K. (2011). Tutoring, czyli wzajemne wspieranie się w nauce. Warszawa: Centralny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli.

Trusz, S. (2010). Efekt oczekiwań interpersonalnych w edukacji. Kraków: Wyd. Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego.

Twardowski, A. (2014). Możliwości wykorzystania rówieśniczego tutoringu w edukacji dzieci z niepełnosprawnością intelektualną. Interdyscyplinarne Konteksty Pedagogiki Specjalnej, 5, 17–39.

Włoch, S. (2018). Pedagogika transgresyjna w wychowaniu przedszkolnym. Lubelski Rocznik Pedagogiczny, t. XXXVII, 11–21.

Wołoszyn, S. (1993). Nauki o wychowaniu w Polsce w XX wieku: próba zarysowania encyklopedycznego. Warszawa: Wyd. Instytutu Badań Edukacyjnych.

Wosnitza, M., Peixoto, F., Beltman, S., Mansfield, C.F. (red.). (2018). Relisience in Education. Concepts, Context and Connections. Cham: Springer.

Zakrzewski, P.M. (2012). Stereotyp i etykietowanie jako zjawiska towarzyszące edukacji w szkole. Warszawskie Studia Pastoralne, 15, 176–196.

Zaremba, L. (2014). Specjalne potrzeby rozwojowe i edukacyjne dzieci i młodzieży. Identyfikowanie SPR i SPE oraz sposoby ich zaspokajania. Warszawa: Ośrodek Rozwoju Edukacji.

ŹRÓDŁA INTERNETOWE:

https://i-biip.um.bytom.pl/add/file/1287052941.pdf [dostęp: 5.01.2020].

https://www.mobileschool.org/products/streetsmart [dostęp: 5.01.2020].

https://www.mobileschool.org/en/products/mobile-school[dostęp: 5.01.2020].




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2020.39.3.41-56
Data publikacji: 2020-10-13 08:35:08
Data złożenia artykułu: 2020-02-28 14:06:41


Statystyki


Widoczność abstraktów - 671
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 471

Wskaźniki





Prawa autorskie (c) 2020 KInga Konieczny-Pizoń

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.