A Career Counselor in a Psychological and Pedagogical Counselling Center - Qualifications and Competencies

Joanna Olszewska-Gniadek

Abstract


Introduction. Educational and career counseling has in Poland almost a hundred years of history. The first counseling centers were established in the interwar period, and their main task was to support young people in choosing a profession.

Research Objective. The purpose of this study is to determine the role of psychological and pedagogical canter in the process of choosing a profession for young people. The article is a review. The primary focus here is on the person of a career counselor (in the context of the formal requirements for this profession, i.e., qualifications, competencies, desired personal characteristics), as well as delineated by the educational law tasks, areas of activity, content, forms, methods, and tools necessary for work in this position.

State of knowledge. The career counselor employed in the psychological and pedagogical counseling center is a specialist in vocational orientation and guidance, assisting primary and secondary school students in planning their educational and career. It is a person with high formal qualifications and competencies (in terms of knowledge and skills), endowed with such desirable personal qualities as openness, kindness, empathy, communication skills, and patience. The counseling process is based on establishing a positive relationship with the client, recognizing the individual's resources (supported by diagnostic testing), and developing an individual action plan (IPD).  Professionals' workshop is created according to the provisions of educational law, according to clients' different needs and expectations.

Conclusion. Supporting the student in educational and professional choices makes the decision-making process more conscious and thoughtful, thus increasing the client's chances of success in future school and work. On the one hand, counseling activities have their specific methodology; on the other hand, they are performed in a very dynamic reality. Therefore, this specialist's knowledge, skills, and workshops must be constantly expanded and updated to meet today's challenges best.


Keywords


career counselor, counseling client, education and career counseling, the process of choosing a profession, professional success, educational and career choices of young people

Full Text:

PDF (Język Polski)

References


BIBLIOGRAFIA

Balasiewicz, A., Błaut, R., Chojnacki, W. (2014). Słownik pedagogiki pracy i organizacji, Warszawa: Aspra.

Bartoszek, A. (2008). Rola i zadania doradcy zawodowego w urzędzie pracy – teoria i praktyka. W: E. Ziarkiewicz, B. Wojtasik (red.). Być doradcą! Doświadczenia i refleksje (s. 64-70). Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.

Bluszcz, J. (2017). Doradca zawodowy na drodze do profesjonalizmu: oczekiwania a rzeczywistość. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej.

Chirkowska-Smolak, T., Hauziński, A., Łaciak, M. (2011). Drogi kariery. Jak wspomagać rozwój zawodowy dzieci i młodzieży. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.

Frydrychowicz, A., Koźniewska, E., Sobolewska, M., Zwierzyńska, E. (2004). Testy psychologiczne i pedagogiczne w poradnictwie. Przewodnik metodyczny. Warszawa: Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej.

Jaskulska, A. (2015). Poradnictwo edukacyjno-zawodowe w poradni psychologiczno-pedagogicznej. Pomaganie z pasją. Warszawa: KOWEZiU.

Kania, I. (2010). Jak towarzyszyć uczniom w rozwoju społeczno-zawodowym? Gry szkoleniowe i scenariusze zajęć do pracy z młodzieżą. Warszawa: Difin.

Kargulowa, A. (2004). O teorii i praktyce poradnictwa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Kargulowa, A. (2005). O teorii i praktyce poradnictwa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Koczniewska-Zagórska, L., Nowacki, T.W., Wiatrowski, Z. (1986). Termin: Doradca zawodu (red.). Słownik pedagogiki pracy (s. 54-55). Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Kukla, D. (2008). Kompetencje komunikacyjne jako atrybut doradcy zawodowego. W: D. Kukla (red.). Komunikacja w doradztwie zawodowym (s. 49-62). Radom: ITE – PIB.

Łączek, T. (2019). Determinanty sukcesu życiowego młodzieży. Toruń: Adam Marszałek.

Łukaszewicz, A. (2008). Wewnątrzszkolny system doradztwa, czyli przygotowanie młodzieży do wejścia na rynek pracy w warunkach polskich. W: M. Kotarba (red.). ABC poradnictwa zawodowego w szkole (s. 25-47). Warszawa: KOWEZiU.

Minta, J. (2010). Rozmowa doradcza we współczesnym poradnictwie kariery. W: J. Bielecki A. Dziedzic, M. Łuczak (red.). Metody i narzędzia stosowane w Polsce przez doradców zawodowych w sektorze edukacji. Materiały poseminaryjne (s. 25-33). Warszawa: Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej.

Musialska, K. (2010). Aspiracje życiowe młodzieży stojącej u progu dorosłości. Kraków: Impuls.

Olszewska-Gniadek, J. (2015). Modele kompetencji współczesnego pracownika. W: M. Piekarski, E. Zadęcka (red.). Co dalej po dyplomie czyli rozwój w kierunku kompetencji. Modułowy program poradnictwa zawodowego dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych prowadzonych przez Gminę Miejską Kraków (s. 235-288). Kraków: Krakowska Szkoła Doradztwa Zawodowego.

Olszewska-Gniadek, J. (2020). Uwarunkowania wyborów edukacyjno-zawodowych 15-16 latków – determinanty sukcesu. W: T. Łączek (red.). Sukces życiowy w społeczeństwie konsumpcyjnym (s. 125-142). Warszawa: Difin.

Paszkowska-Rogacz, A. (2002). Warsztat pracy europejskiego doradcy kariery zawodowej. Warszawa: Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej.

Paszkowska-Rogacz, A. (2003). Psychologiczne podstawy wyboru zawodu. Przegląd koncepcji teoretycznych. Warszawa: Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej.

Paszkowska-Rogacz, A., Tarkowska, M. (2004). Metody pracy z grupą w poradnictwie zawodowym. Warszawa: Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej.

Paszkowska-Rogacz, A. (2009). Doradztwo zawodowe. Wybrane metody badań. Warszawa: Difin.

Piorunek, M. (2004). Projektowanie przyszłości edukacyjnozawodowej w okresie adolescencji. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.

Rosalska, M., Wawrzonek, A. (2012). Między szkołą a rynkiem pracy. Doradztwo zawodowe w szkołach zawodowych. Warszawa: Difin.

Rozporządzenie MEN z 1 lutego 2013 w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych w tym poradni specjalistycznych (Dz. U. 2013 poz. 199).

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz. U. poz. 325).

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 1 lutego 2013 r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych w tym również poradni specjalistycznych.

Siarkiewicz, E. (2010). Przesłonięte obszary poradnictwa. Realia – iluzje – ambiwalencje, Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego.

Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. z 2020 r. poz. 910 i 1378 oraz z 2021 r. poz. 4).

Ustawa z dnia 7 września z 1991 r. o systemie oświaty - Dz. U. 1991 nr 95 poz. 425, z późn. zm.

Wojtasik, B. (1993). Wybór doradcy zawodu przez młodzież, rodziców i nauczycieli. Wrocław: Wrocławska Oficyna Wydawnicza.

Wojtasik, B. (1994). Doradca zawodu: studium teoretyczne z zakresu poradoznawstwa. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

Wojtasik, B. (2010). Proces zmian w poradnictwie edukacyjno-zawodowym. Dążenie do spójności, współpracy i dobrej jakości. Edukacja Dorosłych, 2010, nr 1.

Wojtasik, B. (2011). Podstawy poradnictwa karier. Warszawa: KOWEZiU.

Wojtasik, B. (2012). Podstawy poradnictwa kariery. Poradnik dla nauczycieli. Warszawa: Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej.

Wołk, Z. (2006). Całożyciowe poradnictwo zawodowe. Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego.

Wysocka, E. (2013). Diagnoza pedagogiczna. Nowe obszary i rozwiązania. Kraków: Impuls.

Strony www:

Wortal Publicznych Służb Zatrudnienia prowadzony przez Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii - aktualna strona: INFOdoradca+ Informacje o zawodach (praca.gov.pl)

https://psz.praca.gov.pl/rynek-pracy/bazy-danych/infodoradca

Krakowska Szkoła Doradztwa Zawodowego (pzo.edu.pl)




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2021.40.4.225-242
Date of publication: 2021-12-31 11:13:08
Date of submission: 2021-03-05 19:04:35


Statistics


Total abstract view - 1423
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 1079

Indicators





Copyright (c) 2021 Joanna Olszewska-Gniadek

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.