Скрыть
Показать все
Отправить эту статью по почте Беларуская прэса міжваеннай Латвіі. Агляд выданняў
Аннотация
артыкуле аналізуецца беларуская прэса, якая выходзіла ў Латвіі ў міжваенны перыяд (1920–1933 гг.). У даступных публікацыях пераважна толькі ўзгадваецца, што беларускамоўныя перыядычныя выданні друкаваліся ў Рызе і Даўгаўпілсе, пералічваюцца іх назвы, падаецца агульная інфармацыя або аналізуецца канкрэтны аспект (напрыклад, мова тэкстаў або выбраная тэматыка, якая закраналася ў друкаваных там артыкулах). Мэта аўтара – стварыць разгорнутую характарыстыку перыядычных выданняў, даць, па магчымасці, падрабязную інфармацыю пра рэдакцыю, аўтараў, тэматыку і месца друку. Другі важны аспект публікацыі – паказаць палітычныя і грамадска-культурныя перадумовы, якія мелі ўплыў на функцыянаванне беларускай меншасці ў Латвіі і, паміж іншымі, выданне новых газет на беларускай мове, а таксама іх друк. З мэтай сабраць усю беларускамоўную прэсу аўтар працаваў у Нацыянальнай бібліятэцы Латвіі ў Рызе, Бібліятэцы і Музеі імя Францішка Скарыны ў Лондане, а таксама Славянскай бібліятэцы Нацыянальнай бібліятэкі Чэхіі. Стварэнне новых перыядычных выданняў і частотнасць іх друку залежыла, перад усім, ад наяўных матэрыяльных сродкаў і актыўнасці беларускій арганізацый, а таксама ад актуальных палітычных падзеяў (як, напрыклад, т.зв. „Беларускі працэс” або ўвядзенне аўтарытарнага рэжыму К. Улманісам у 1934 г.). Вялікае значэнне мелі перыядычныя выданні, якіх рэдактарамі былі найбольш актыўныя грамадскія дзеячы (напр. К. Езавітаў, С. Сахараў), і якія выдаваліся беларускімі арганізацыямі з колькаснай перавагай (напр.: „Голас беларуса”, „Беларуская школа ў Латвіі” і „Школьная праца”). Большая частка газет друкавалася нерэгулярна і/або абмяжоўвалася адным або некалькімі нумарамі.
Ключевые слова
Полный текст:
PDF (Język Polski)Литература
Ageenka, Taccâna. (2017). Vydaveckaâ ì ètnagrafìčnaâ dzejnascʹ belarusaǔ u Latvìì ǔ 1920–1030-â gg., Latyšи и belorusy vmeste skvozʹ veka, wyp. 6 (s. 38–41). Vitebsk. [Агеенка, Таццяна. (2017). Выдавецкая і этнаграфічная дзейнасць беларусаў у Латвіі ў 1920–1030-я гг., Латыши и белорусы вместе сквозь века, вып. 6 (с. 38–41). Витебск].
Apine, Ilga. (1995). Baltkrievi Latvijā. Rīga: Latvijas Zinātņu akadēmija.
Apine, Ilga. (2017). Baltkrievu etnoss latvju zemē (līdz 1941). Priekšvēsture, pētījumi, pirmais padomju gads. W: Hermanis Voldemārs (red.). Saprast Baltkrieviju (s. 30–38). Rīga: Zelta grauds.
Barszczewska, Nìna. (2004). Belaruskaâ èmìgracyâ – abaronca rodnae movy. Varšava: Katèdra Belaruskaj Fìlâlëgìì. [Баршчэўская, Ніна. (2004). Беларуская эміграцыя – абаронца роднае мовы. Варшава: Катэдра Беларускай Філялёгіі].
Cīrule, Astrīda. (2017). Rainis un baltkrievi. No bērnības līdz ministra krēslam. W: Hermanis Voldemārs (red.), Saprast Baltkrieviju (s. 39–47). Rīga: Apgāds Zelta grauds.
Gabranova, Ûliâ. (2014). Periodičeskie izdaniâ na belorusskom âzyke, izdannye v period Pervoj Latvijskoj Respubliki (1920–1930). Russkaâ fililogiâ. Sbornik naučnyh rabot molodyh filologov. Tartu: Tartuskij universitet. [Габранова, Юлия. (2014). Периодические издания на белорусском языке, изданные в период Первой Латвийской Республики (1920–1930). Русская филилогия. Сборник научных работ молодых филологов. Тарту: Тартуский университет].
Gabranowa, Jūlija. (2016a). Baltkrievu un latviešu valodas kontakti 20. gadsimta pirmajā pusē in mūsdnienās. Promocijas darba kopsavilkums. Liepāja: Liepājas Universitāte. [rozprawa doktorska].
Gabranowa, Jūlija. (2016b). Baltkrievu un latviešu valodas kontakti 20. gadsimta pirmajā pusē in mūsdnienās. Promocijas darba kopsavilkums. Liepāja: Liepājas Universitāte. [streszczenie rozprawy doktorskiej].
Golubeva, Natallâ (red.). (2010). Belaruskae zamežža. Mìnsk: Belaruskaâ èncyldapedyâ ìmâ Petrusâ Broǔkì. [Голубева, Наталля (рэд.). (2010). Беларускае замежжа. Мінск: Беларуская энцылдапедыя імя Петруся Броўкі].
Hermanis, Voldemārs (red.). (2017). Saprast baltkrieviju. Rīga: Apgāds Zelta grauds.
Gryboǔskì, Ûry; Ekabsons, Èriks. (2013). Kastusʹ Ezavìtaǔ ì âgony «bèrlìnskì» dzënʹnìk. Zapìsy, 36, s. 216–233. [Грыбоўскі, Юры; Екабсонс, Эрикс. (2013). Кастусь Езавітаў і ягоны «бэрлінскі» дзёньнік. Запісы, 36, с. 216–233].
Grybowski, Jerzy. (2015). Saveckaâ rèčaìsnascʹ na bačynah belaruskaj gazety ǔ Latvìì „Golas Belarusa” (1925–1929 g.). [Савецкая рэчаіснасць на бачынах беларускай газеты ў Латвіі „Голас Беларуса” (1925–1929 г.)]. W: Marta Kaczmarczyk, Albert Nowacki, Monika Sidor, Beata Siwek (red.). „Światła masz tyle w sobie...”. Ze studiów wschodniosłowiańskich. Księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi Aleksandrowi Barszczewskiemu w osiemdziesiątą piątą rocznicę urodzin (s. 207–222). Lublin: Wydawnictwo KUL].
Gryboǔskì, Ûry. (2016). «Latvìjskì» peryâd dzejnascì Mìkalaâ Dzâmìdava (1922–1942). Belaruskì gìstaryčny aglâd, 23, s. 41–71. [Грыбоўскі, Юры. (2016). «Латвійскі» перыяд дзейнасці Мікалая Дзямідава (1922–1942). Беларускі гістарычны агляд, 23, с. 41–71].
Jankowiak, Mirosław. (2019). Farmavanne ìdèntyčnascì belarusaǔ Latvìì. W: Vital. Makarèvìč ed.), Belarusʹ u èpohu geapalìtyčnyh ì sacyâlʹnyh zruhaǔ novaga ì navejšaga času (s. 85–89). Mìnsk. [Янковяк, Міраслаў. (2019). Фармаванне ідэнтычнасці беларусаў Латвіі, В: Віталь Макарэвіч (рэд.). Беларусь у эпоху геапалітычных і сацыяльных зрухаў новага і навейшага часу (с. 85–89). Мінск].
Jankowiak, Mirosław. (2009). Białorusini Łatgalii – autochtoni czy imigranci? Acta Albaruthenica, 8, s. 264–274.
Jekabsons, Èriks. (2004). Kulʹturnaâ deâtelʹnostʹ belorusov Latvii v 1918–1940 godah. W: Latvìâ – Belarusʹ: dyâlog dvuh kulʹtur. Ì mìžnarodny navukova-praktyčnaâ kanferèncyâ (s. 76–90). Mìnsk. [Екабсонс, Эрикс. (2004). Культурная деятельность белорусов Латвии в 1918–1940 годах. В: Латвія – Беларусь: дыялог двух культур. І міжнародны навукова-практычная канферэнцыя (с. 76–90). Мінск].
Jekabsons, Èriks. (2017). Politika Latvijskogo gosudarstva v otnošenii belorusov. W: Maksim Korolëv (red.), Latviâ – Belarusʹ 1918–2018 (s. 122–143). Minsk: Četyre četverti. [Екабсонс, Эрикс. (2017). Политика Латвийского государства в отношении белорусов. В: Максим Королёв (ред.), Латвия – Беларусь 1918–2018 (с. 122–143). Минск: Четыре четверти].
Kazačënok Katryna. (2012). «Belorusskij process» v Latvii: obvinenie, opravdanie, nakazanie. Latyši i belorusy: vmeste skovzʹ veka, 1, s. 29–43. [Казачёнок Катрына. (2012). «Белорусский процесс» в Латвии: обвинение, оправдание, наказание. Латыши и белорусы: вместе сковзь века, 1, с. 29–43].
Kazačënok, Katryna. (2019). Ezovitov Konstantin Borisovič, W: Maksim Korolëv (red.). Belorusskij sled v Latvijskoj istorii. Biografičeskij spravočnik (s. 31–36). Mink: RIVŠ. [Казачёнок Катрына. (2019). Езовитов Константин Борисович. В: Максим Королёв (общ. ред.). Белорусский след в Латвийской истории. Биографический справочник (с. 31–36). Минк: РИВШ].
Korolëv, Maksim. (2016). Rajnis Ânis. W: Maksim Korolëv (red.). Latyši v belorusskoj istorii. Biografičeskij spravočnik (s. 54–56). Minsk: RIVŠ. [Королёв, Максим. (2016). Райнис Янис. В: Максим Королёв (ред.). Латыши в белорусской истории. Биографический справочник (c. 54–56). Минск: РИВШ].
Korolëv, Maksim (red.). (2017). Latviâ – Belarusʹ 1918–2018. Minsk: Četyre četverti. [Максим, Королёв (ред.). (2017). Латвия – Беларусь 1918–2018. Минск: Четыре четверти].
Rucka, Iveta. (2008). Język polskiej mniejszości narodowej na Łotwie w okresie międzywojennym na materiale prasy i innych druków informacyjnych. Warszawa: Instytut Slawistyki PAN. (Rozprawa doktorska).
Treijs, Rihards (red.). (1996). Latvijas republikas prese 1918–1940. Rīga: Zvaigzne ABC.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sb.2021.15.11-31
Date of publication: 2021-12-12 20:46:29
Date of submission: 2020-08-25 11:55:55
статистика
показатели
Ссылки
- На текущий момент ссылки отсутствуют.
(c) 2021 Mirosław Jankowiak
Это произведение доступно по лицензии Creative Commons «Attribution» («Атрибуция») 4.0 Всемирная.