Zgoda pacjenta warunkiem sine qua non interwencji medycznej

Weronika Wojturska, Joanna Pawlak

Streszczenie w języku polskim


Artykuł ma na celu przeprowadzenie kompleksowej analizy prawnej pojęcia zgody badanego na przeprowadzenie zabiegu medycznego w świetle orzecznictwa krajowego i poglądów doktryny, włączając w to problematykę wyrażenia aktu woli osób małoletnich. Koncepcja świadomej zgody świadczeniobiorcy funkcjonuje obecnie jako wyznacznik zakresu lekarskiej bądź pielęgniarskiej ingerencji, decydującej tak o jej legalności, jak i całokształcie relacji pacjenta z personelem medycznym. Syntetyczna wykładnia zagadnienia zwraca uwagę także na dylemat kolizji wartości pomiędzy działaniem lekarza w obronie życia i zdrowia pacjenta bez uzyskania przezeń zgody na zabieg a kwestią pogwałcenia prawa badanego do zachowania nietykalności. W świetle tego autorzy klarują przesłanki odpowiedzialności prawnej personelu medycznego na mocy art. 192 k.k.


Słowa kluczowe


prawa pacjenta; zgoda pacjenta; prawo do samostanowienia; nietykalność osobista; interwencja medyczna; odpowiedzialność karna; pacjent małoletni

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Banaszak B., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2012.

Baron K., Zgoda pacjenta, „Prokuratura i Prawo” 2010, nr 9.

Dercz M., Dziecko – pacjent i świadczeniobiorca, LEX/el. 2015.

Dercz M., Rek T., Ustawa o zakładach opieki zdrowotnej. Komentarz, Warszawa 2007.

Drozdowska U., Wojtal W., Zgoda i informowanie pacjenta, Warszawa 2010.

Dudzińska A., Zgoda na działanie medyczne, „Prokuratura i Prawo” 2009, nr 11.

Dukiet-Nagórska T., Świadoma zgoda pacjenta w ustawodawstwie polskim, „Prawo i Medycyna” 2000, nr 6–7.

Filar M., Lekarskie prawo karne, Kraków 2000.

Fiutak A., Odpowiedzialność karna za wykonanie zabiegu leczniczego bez zgody pacjenta, Warszawa 2016.

Gronowska B., Wolność i bezpieczeństwo osobiste w sprawach karnych w świetle standardów Rady Europy, Toruń 1996.

http://statystyka.policja.pl/st/kodeks-karny/przestepstwa-przeciwko-4/63487,Zabieg-leczniczy-art-192.html [dostęp: 10.04.2018].

Kędziora R., Problematyka zgody. Odpowiedzialność karna lekarza w związku z wykonywaniem czynności medycznych, Warszawa 2009.

Kobińska A., Zakres autonomii pacjenta na przykładzie niewyrażenia zgody na zastosowanie preparatu krwi podczas ewentualnej interwencji medycznej w bliżej nieokreślonej przyszłości, „Transformacje Prawa Prywatnego” 2006, nr 3–4.

Kodeks Etyki Lekarskiej. Tekst jednolity ze zmianami uchwalony przez III Krajowy Zjazd Lekarzy, Warszawa, 12–14 grudnia 1993 r., Warszawa 1994.

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. nr 78, poz. 483).

Kopff A., Koncepcja praw do intymności i do prywatności życia osobistego (zagadnienia konstrukcyjne), „Studia Cywilistyczne” 1972, t. 20.

Kubiak R., Prawo medyczne, Warszawa 2014.

Liszewska A., Odpowiedzialność karna za błąd w sztuce lekarskiej, Kraków 1998.

Mozgawa M., Kanadys-Marko M., Zabieg leczniczy bez zgody pacjenta, „Prokuratura i Prawo” 2004, nr 3.

Niemczyk S., Łazarska A., Materialnoprawne elementy aktu zgody pacjenta w ujęciu prawnym i medycznym, „Prawo i Medycyna” 2005, nr 2.

Przybylska J., Cywilnoprawne aspekty instytucji zgody pacjenta na interwencję medyczną i jej definicja, „Monitor Prawniczy” 2003, nr 16.

Przyłuska-Fiszer A., Etyczne problemy genetyki – zarys problematyki, „Prawo i Medycyna” 1999, nr 4.

Rejman G., Odpowiedzialność karna lekarza, Warszawa 1991.

Safjan M., Prawo i medycyna. Ochrona praw jednostki a dylematy współczesnej medycyny, Warszawa 1998.

Siewiera J., Dembowska I., Zgoda pacjenta na zabieg medyczny, www.lexmedis.pl/?p=263 [dostęp: 10.05.2018].

Sośniak M., Cywilna odpowiedzialność lekarza, Warszawa 1968.

Sowa K., Rodzaje i formy zgody pacjenta, www.infodent24.pl/lexdentpost/rodzaje-i-formy-zgody-pacjenta,1719.html [dostęp: 10.05.2018].

Stefański R.A., Prawo karne materialne. Część szczególna, Warszawa 2009.

Świderska M., Zgoda pacjenta na zabieg medyczny, Toruń 2007.

Uchwała SN z dnia 29 stycznia 1971 r., VI KZP 26/69, OSNKW 1971, nr 3, poz. 33.

Uchwała SN z dnia 13 marca 1990 r., KZP 33/89, OSNKW 1990, nr 7–12, poz. 23.

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2017 r., poz. 459, 933, 1132; Dz.U. z 2018 r., poz. 398, 650).

Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (t.j. Dz.U. z 2011 r., nr 231, poz. 1375 ze zm.).

Ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz.U. z 2018 r., poz. 617, 650, 697).

Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 2204; Dz.U. z 2018 r., poz. 20, 305, 663).

Ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta (Dz.U. z 2017 r., poz. 1318, 1524).

Wyrok SA w Lublinie z dnia 27 lutego 1991 r., I ACa 16/91, OSA 1991, nr 2, poz. 5.

Wyrok SN z dnia 29 grudnia 1969 r., II CR 551/69, OSPIKA 1970, nr 11, poz. 224.

Wyrok SN (7) z dnia 11 lipca 1985 r., RNw 17/85, OSNKW 1986, nr 3–4, poz. 18.

Wyrok SN z dnia 9 stycznia 2002 r., III KKN 303/00, „Prokuratura i Prawo” 2003, nr 2, poz. 3.

Wyrok SN z dnia 24 lutego 2005 r., V KK 435/04, „Prokuratura i Prawo” 2006, nr 1, poz. 2.

Zgryzek K., Przymusowe umieszczenie w szpitalu psychiatrycznym na tle projektu ustawy o ochronie zdrowia psychicznego, [w:] Materiały z VII Krajowej Konferencji Sekcji Psychiatrii Sądowej, Warszawa 1990.

Zielińska E., Powinności lekarza w przypadku braku zgody na leczenie oraz wobec pacjenta w stanie terminalnym, „Prawo i Medycyna” 2000, nr 5.

Zoll A., Granice legalności zabiegu medycznego, „Prawo i Medycyna” 1999, nr 1.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/szn.2018.21.37.129
Data publikacji: 2018-06-29 19:43:31
Data złożenia artykułu: 2018-03-28 21:53:31


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1332
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2018 Weronika Wojturska, Joanna Pawlak

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.