Współczesny model rosyjskiego federalizmu: dynamika zmian, przesłanki i konsekwencje

Streszczenie w języku polskim

Celem pracy jest osadzenie rosyjskiego modelu federalizmu (przemian dokonujących się w układzie Centrum–regiony) we współczesnej siatce teoretyczno-pojęciowej federalizmu, za pomocą analizy przemian dokonujących się w latach 2000–2016 w obrębie systemu stosunków federacyjnych w Rosji. Autor stosuje metodę historyczną, egzegezę aktów prawnych i metodę ideacyjną. Szczególnie interesująca, zdaniem autora, jest próba odniesienia rosyjskiego modelu stosunków federacyjnych do osi typów idealnych federalizmu autorstwa W. H. Rikera i koncepcji modelu „patrolu policyjnego” i „alarmu przeciwpożarowego”. Autor stara się odpowiedzieć na następujące: 1. Jak przebiegała ewolucja stosunków federacyjnych w Rosji po roku 1999?; 2. Co charakteryzuje instytucjonalizację systemu mechanizmu monitoringu działań organów władzy państwowej szczebla regionalnego?; 3. Jak wyglądała ewolucja nowego formatu relacji Kreml–elity regionalne i czy była ona utrzymana w duchu modelu neojarłyku?; 4. Jakie były przesłanki zmian w obrębie systemu stosunków federacyjnych i ich konsekwencje? Odpowiedź na te pytania pozwoli zweryfikować trzy hipotezy: H1. Ze względu na brak gotowości Kremla do wyeliminowania z tekstu konstytucji zapisów federalistycznych, w połączeniu z „wypłukiwaniem” federalistycznej treści ze stosunków centrum–regiony, przyjmuje się określać Rosję „federacją bez federalizmu”. Próby „pogodzenia” dobrodziejstwa federalizmu z praktyką państwa unitarnego pozwalają zdefiniować federalizm współczesnej Rosji jako „unitarny”. H2. Rosyjski model federalizmu wyraźnie zbliżył się w wyniku działań Kremla po roku 1999 w stronę bieguna maksymalnego. H3. Odnosząc się do płaszczyzny analizy rosyjskiego systemu stosunków federacyjnych konstruowanej wokół osi modelu „patrol policyjny” vs. „alarm przeciwpożarowy”, można przyjąć, że w omawianym okresie zdecydowanie zbliżył się on do modelu „patrolu policyjnego”.