Settlements with history. Social perceptions of the communist past from the perspective of Poland and Russia

Eleonora Kirwiel

Abstract


The article, based on public opinion polls presenting the assessment of the communist era, will present the similarities and differences in the perception of this period by the societies of the Republic of Poland and the Russian Federation, and analyze the reasons for such attitudes.The position of Polish and Russian respondents in relation to the communist times in their historical past has converging points: polarization of attitudes in assessment, dependence of the division in opinions in terms of age, education, social position, place of residence and political orientation.However, the criticism of Poles towards the times of the People's Republic of Poland is visible in the context of such factors as the attitude to communist ideology, the process of legitimizing power and its actual source, and in relation to democracy.Russians recall the times of the USSR with much greater nostalgia and blame the then rulers for the collapse of the great empire, called by many "the real homeland".

Keywords


perception of the communist past, Poland, Russia

Full Text:

PDF

References


„Myśl Socjaldemokratyczna” 2007, nr 2 (64).

«Czełowiek sowietskij: kak mienialisʹ wosprijatije rossijanami samich siebia i ich otnoszenije k SSSR.14.01.2021», http://www.levada.ru, inf. z 17 IX 2022.

«Iljiczew Gieorgij: Diemografija protiw nostalgii, № 44-45 (229), 26.10. 2011», http://newtimes.ru/, inf. z 10 IX 2022.

«Nowosti. Priess-wypusk №1700. Raspad SSSR: nijezbieżnostʹ ili słuczajnostʹ?», http://wciom.ru/, inf. z 11 X 2022.

Bała P., Pod wezwaniem Boga czy Narodu? Religia a ustrój – studium przypadku polskich konstytucji, Warszawa 2010.

Grajewski A., Balast po komunizmie. Instytucjonalne rozliczenie komunizmu w krajach Europy Środkowej – opis struktur oraz okoliczności ich powstania, „Pamięć i Sprawiedliwość” 2013, nr 2(22).

Grajewski A., Polacy i Rosjanie. Wzajemna percepcja [w:] Białe plamy – czarne plamy. Sprawy trudne w polsko-rosyjskich stosunkach (1918–2008), red. A.D. Rotfeld, A. Torkunow, Warszawa 2010.

Kemp-Welch A., Polska pod rządami komunistów. 1944-1989, Kraków 2010.

Kirwiel E., Kresy Północno-Wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej latach 1918-1939. Oblicze polityczne, Lublin 2011.

Kochanowski J., Rozliczenie z przeszłością w Polsce, „Ius et lex” 2003, nr 1.

Komunizm w Polsce: zdrada, zbrodnia, zakłamanie, zniewolenie, pod red. W. Bernackiego, Kraków 2010.

Kuta C., Lustracja w Polsce na tle krajów Europy Środkowej, „Horyzonty Polityki” 2014, vol. 5, nr 11.

Lamentowicz W., Kulturowe aspekty legitymizacji monocentrycznych struktur politycznych, [w:] Legitymizacja. Klasyczne teorie i polskie doświadczenia, red. A. Rycharda, A. Sułka, Warszawa 1987.

Oblicza SLD, czyli o tożsamości nowej partii, „Komunikat z badań CBOS”, Warszawa, luty 2000, BS/30/2000, http://www.cbos.pl, inf. z 17 IX 2022.

Oceny i rozliczenia okresu PRL w opinii publicznej, „Komunikat z badań CBOS”, Warszawa, czerwiec 2009, BS/93/2009, http://www.cbos.pl, inf. z 17 IX 2022.

Odmiany i oblicza komunizmu. Węgrzy, Polacy i inni, pod red. M. Koźmiński, Warszawa 2007.

Opowiedzieć PRL, red. K. Chmielewska, G. Wołowiec, Warszawa 2012; A. L. Sowa, Polityczna historia Polski 1944-1991, Kraków 2011.

Pipes R., Rosja carów, Warszawa 1990.

Pipes R., Russia under the Old Regime, New York: Charles. Scribner's Sons, 1974;

Potulski J., System partyjny Rosji. Tradycja i współczesność, Gdańsk 2007.

PRL – doświadczenia, oceny, skojarzenia, „Komunikat z badań CBOS”, Warszawa, maj 2014, NR 61/2014, http://www.cbos.pl, inf. z 17 IX 2022.

Rosja XX wiek. Od utopii komunistycznej do rzeczywistości globalistycznej, red. J. Złotowski, Kraków 2004.

Śleszyński W., Bezpieczeństwo wewnętrzne w polityce państwa polskiego na ziemiach północno-wschodnich II Rzeczypospolitej, Warszawa 2007.

Taras R.C., Ideology in a socialist state, Cambridge 1984.

Sokół W., Legitymizacja systemów politycznych, Lublin 1997.

Tarkowski J., Sprawność gospodarcza jako substytut legitymizacji władzy w Polsce powojennej, [w:] Legitymizacja. Klasyczne teorie i polskie doświadczenia, red. A. Rycharda, A. Sułka, Warszawa 1987.

Trembicka K., Między utopia a rzeczywistością. Myśl polityczna Komunistycznej Partii Polski (1918-1939), Lublin 2007.

Zaremba M., Komunizm, legitymizacja, nacjonalizm. Nacjonalistyczna legitymizacja władzy komunistycznej w Polsce, Warszawa 2001.

Żadan S., Czułość, łzy, propaganda, „Nowa Europa Wschodnia” 2011, nr 6.

„R. Graczyk: Kryzys w PRL – czy PRL w (ciągłym) kryzysie? 01.12.2012 r.”, http://tygodnik.onet.pl/, inf. z 07 X 2022.

«Rossijanie o raspadie SSSR.14.01.2014», http://www.levada.ru, inf. z 17 IX 2022.

«Nostalgija po SSSR.24.12.2021», http://www.levada.ru, inf. z 17 IX 2022.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/we.2022.8.2.65-79
Date of publication: 2023-03-30 08:34:48
Date of submission: 2023-02-08 13:47:36


Statistics


Total abstract view - 693
Downloads (from 2020-06-17) - PDF - 0

Indicators



Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2023

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.