Turystyka kulinarna. Perspektywy i doświadczenia dwóch krajów – Wietnamu i Polski

Oliver Mtapuri, Anna Dłużewska, Dang Thi Phuong-Anh, Andrea Giampiccoli, Erasmus Mzobanzi Mnguni, Pham Hong Long

Streszczenie w języku polskim


W artykule przedstawiono perspektywy i doświadczenia Wietnamu i Polski w zakresie ulicznej turystyki kulinarnej. Choć struktura i historyczność ulicznej turystyki kulinarnej jest odmienna, jej rozpowszechnienie i trwałość utrzymują się w obu krajach. Metodologia zastosowana do opracowania tego artykułu koncepcyjnego obejmowała analizę dokumentów administracyjnych, ankietę i obserwacje uczestniczące prowadzone przez autorów. Wyniki wskazują na zakorzenienie turystyki jedzenia ulicznego w życiu i kulturze obu krajów. W Polsce rozwój turystyki kulinarnej w ostatnim czasie nastąpił dzięki eksperymentom z mieszanką kuchni luksusowej i „obcej”. W Wietnamie jedzenie serwowane jest na pełnych ruchu, zatłoczonych ulicach. Otoczenie jest tradycyjne i proste. Okazjonalnie pojawia się mobilny sprzedawca z bambusowymi kijami i koszami, wózkami pchającymi i rowerami/motocyklami. W Polsce tradycyjne dania polskie nabierają charakteru regionalnego ze względu na dziedzictwo historyczne kraju i naturalne warunki klimatyczne. Ogólnie rzecz biorąc, Polacy wykazywali skłonność do przygotowywania i spożywania posiłków w domu. Wzrost sprzedaży jedzenia ulicznego w Polsce można przypisać zmianie stylu życia, rosnącym dochodom i podejmowaniu przez kobiety pracy zawodowej. Jeśli chodzi o politykę, oczywiste jest, że rząd ma dużą rolę do odegrania, zwłaszcza w zakresie regulowania kwestii dystrybucji i bezpieczeństwa żywności ulicznej.


Słowa kluczowe


gastronomia uliczna; Polska; Wietnam; turystyka kulinarna

Pełny tekst:

PDF (English)

Bibliografia


Alfiero, S., Lo Giudice, A., & Bonadonna, A. (2017). Street food and innovation: The food truck phenomenon. British Food Journal, 119(11), 2462–2476. https://doi.org/10.1108/BFJ-03-2017-0179

Cardoso, R.C.V., Companion, M., & Marras, S.R. (2014). Introduction. In R.C.V. Cardoso, M. Companion, S.R. Marras (Eds.), Street Food Culture, Economy, Health and Governance (pp. 1–11). Routledge. https://doi.org/10.4324/9781315776255

Ceyhun Sezgin, A., & Şanlıer, N. (2016). Street food consumption in terms of the food safety and health. Journal of Human Sciences, 13(3), 4072–4083. http://dx.doi.org/10.14687/jhs.v13i3.3925

Charzyński, P., Podgórski, Z., Dąbkowska, A., & Stawska, M. (2017). Assessment of the recognisability and attractiveness of regional kinds of Polish cuisine in the context of culinary tourism. Geography and Tourism, 5(1), 7–18. http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.829303

Concha, P. (2020). Curating pop-up street food markets in London. In E. Falconer (Ed.), Space, Taste and Affect: Atmospheres That Shape How We Eat (pp. 131–140). Routledge. http://dx.doi.org/10.4324/9781315307473-9

Czarniecka-Skubina, E., & Kowalczuk, I. (2015). Eating out in Poland: history, status, perspectives and trends. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Service Management, 16, 75–83. http://dx.doi.org/10.18276/smt.2015.16-08

Czarniecka-Skubina, E., & Rutkowska, E. (2015). Catering services in Poland and in selected countries. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Service Management, 15, 13–22. https://doi.org/10.18276/smt.2015.15-02

Dłużewska, A., Giampiccoli, A., Mergalieva, L., Yegzaliyeva, A., & Sharafutdinova, A. (2022). Tourism development in Kazakhstan – issues and ways forward. Annales UMCS, Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia, 77, 55–71. https://doi.org/10.17951/b.2022.77.0.55-71

Duda-Seifert, M., & Drozdowska, M. (2015). Kulinarne produkty turystyczne Polski – analiza przestrzenna i ocena dynamiki rozwoju. In B. Krakowiak, A. Stasiak (Eds.), Kultura i turystyka – wokół wspólnego stołu (pp. 151–172). ROTWŁ. https://www.researchgate.net/publication/316877790_Kulinarne_produkty_turystyczne_Polski_-_analiza_przestrzenna_i_ocena_dynamiki_rozwoju

Fusté-Forné, F. (2016). Tasting cheesescapes in Canterbury (New Zealand). New Zealand Geographer, 72, 41–40. https://doi.org/10.1111/nzg.12115

Fusté-Forné, F. (2019). Street food and tourism: an approach to Polish identity through culinary heritage. Zeszyty Naukowe. Turystyka i Rekreacja, 2(24), 17–28. https://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-e239b7bb-a269-4bdb-a4dc-cf3062f1766b?q=bwmeta1.element.desklight-69c66f49-8ab8-4f23-851a-07639c53242f;1&qt=CHILDREN-STATELESS

Fusté-Forné, F. (2021). Street food in New York City: Perspectives from a holiday market. International Journal of Gastronomy and Food Science, 24, 1–9. https://doi.org/10.1016/j.ijgfs.2021.100319

Giampiccoli, А. (2020). A conceptual justification and a strategy to advance community-based tourism development. European Journal of Tourism Research, 25(2503), 1–19. https://doi.org/10.54055/ejtr.v25i.418

Giampiccoli, A., & Mnguni, E.M. (2022). Conceptualizing a general model of gastronomic tourism in relation to development and tourism development. Annales UMCS, Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia, 77, 73–89. https://doi.org/10.17951/b.2022.77.0.73-89

Giampiccoli, A., Dłużewska, A., & Mnguni, E.M. (2023): Tourists, locals and urban revitalization through street food in Warsaw. Food and Foodways, 31(2), 135–157. https://doi.org/10.1080/07409710.2023.2199968

Ha, M. (2022). Phở Việt lại vào top món ngon nổi tiếng nhất thế giới. Báo Thanh Niên. https://thanhnien.vn/pho-viet-lai-vao-top-mon-ngon-noi-tieng-nhat-the-gioi-post1514054.html

Hebda, A. (2013). Fast food nie tylko na szybko. In A. Jawor (Ed.), Paradoksy Ponowoczesności (pp. 149–175). Wydawnictwo Naukowe Scholar .

Hoang, S.D., & Tučková, Z. (2021). The impact of sensory marketing on street food for the return of international visitors: Case study in Vietnam. Scientific Papers of the University of Pardubice, Series D: Faculty of Economics and Administration, 29(2), 1282, 1–14. https://doi.org/10.46585/sp29021282

Imai, A. (2019). Safeguarding street food: Hawker culture in Singapore. In F. Mairesse, R.F. Peters (Ed.), What is the Essence of Conservation? Papers from the ICOM-CC and ICOFOM session at the 25th General Conference held in Kyoto, 4 September 2019. https://www.researchgate.net/publication/346969689_What_is_the_essence_of_conservation_Materials_for_a_discussion

Kowalczyk, A. (2005). Turystyka kulinarna – ujęcie geograficzne. Turyzm, 15(1–2), 163–186. https://doi.org/10.18778/0867-5856.15.1-2.12

Kowalczyk, A. (2014). Od street food do food districts – usługi gastronomiczne i turystyka kulinarna w przestrzeni miasta. Turystyka Kulturowa, 9, 6–31. http://turystykakulturowa.org/ojs/index.php/tk/article/view/493

Kowalczyk, A., & Gwiazdowska, K. (2015). Zmiany upodobań żywieniowych i zainteresowanie kuchniami etnicznymi – przyczynek do turystyki (kulinarnej?). Turystyka Kulturowa, 9, 6–24. http://turystykakulturowa.org/ojs/index.php/tk/article/view/639

Kraig, B., & Sen, C.T. (2013). Street food around the world. An Encyclopedia of Food and Culture. ABC-CLIO.

Kruczek, Z., & Krauzowicz, M. (2016). Turystyka kulinarna na Podhalu. Zeszyty Naukowe. Turystyka i Rekreacja, 2(18), 17–33. https://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-15506435-5b2e-4489-ae99-ae0f2b8a8704

Krukowska, R. (2023). Wine tourism – a chance for the development of rural regions: A case study from Eastern Poland. Prace Geograficzne, 171, 83–100. http://dx.doi.org/10.4467/20833113PG.23.010.18110

Kumar, A., & Rana, V.S. (2016). Food as an attraction for tourism: A study of Patiala City, Punjab. IICMR Research Journal, 411(1), 7–11. https://www.researchgate.net/publication/325472956_Food_as_an_Attraction_for_Tourism_A_Study_of_Patiala_City_Punjab_Food_as_an_Attraction_for_Tourism_A_Study_of_Patiala_City_Punjab#fullTextFileContent

Kumar, D. (2015). History of street food. https://worldchefs.org/history-of-street-food/#:~:text=The%20roots%20of%20street%20food,not%20have%20ovens%20or%20heart

Lemon, R.D. (2015). Taco truck urban topographies and the spatiality of orderly disorder. Dissertation Presented to the Faculty of the Graduate School of the University of Texas at Austin. http://dx.doi.org/10.26153/tsw/5402

Linh, P. (2021). Tourists’ emotional responses to street food experiences in Vietnam. PhD thesis, University of Surrey, Faculty of Arts and Social Sciences, School of Hospitality and Tourism Management, Surrey, UK.

Ma, L., Chen, H., Yan, H., Yan, H., & Zhang, W. (2019). Food safety knowledge, attitudes, and behavior of street food vendors and consumers in Handan, a third tier city in China. BMC Public Health, 19, 1128. https://doi.org/10.1186/s12889-019-7475-9

Makała, H. (2015). Customs in Polish cuisine as tourist attractions. In E. Puchnarewicz (Ed.), Tourism in Poland (pp. 05–116). HSTFL. http://www.elzbietapuchnarewicz.pl/attachments/article/37/Turism%20in%20Poland%20-%20full%20text.pdf#page=105

Milewska, M. (2021). Stołówki w przestrzeni socjalistycznego miasta. Journal of Urban Ethnology, 19, 137–146. http://dx.doi.org/10.23858/JUE19.2021.008

Newman, L.L., & Burnett, K. (2013). Street food and vibrant urban spaces: Lessons from Portland, Oregon, Local Environment, 18(2), 233–248. http://dx.doi.org/10.1080/13549839.2012.729572

Nguyen, T.B., & Tran, Q.V. (2010). Văn hoá ẩm thực Việt Nam nhìn từ lý luận và thực tiễn. Nxb Từ điển Bách khoa & Viện văn hoá. Hanoi. http://thuvienso.bvu.edu.vn/handle/TVDHBRVT/19291

Okumus, B. (2021). Food tourism research: a perspective article. Tourism Review, 76(1), 38–42. https://doi.org/10.1108/TR-11-2019-0450

Okumus, B., & Sonmez, S. (2019). An analysis on current food regulations for and inspection challenges of street food: Case of Florida. Journal of Culinary Science & Technology, 17(3), 209–223. https://doi.org/10.1080/15428052.2018.1428707

Orłowski D., & Woźniczko M. (2016). Turystyka kulinarna w Polsce – wstępne badania nad fenomenem zjawiska. Turystyka Kulturowa, 5, 60–100. http://www.turystykakulturowa.org/ojs/index.php/tk/article/view/764/0

Privitera, D., & Nesci, F.S. (2015). Globalization vs. local. The role of street food in the urban food system. Procedia – Economics and Finance, 22, 716–722. https://doi.org/10.1016/S2212-5671(15)00292-0

Rutynskyi, M., & Kushniruk, H. (2020). Coffee Tourism in Lviv in the context of world coffee tourism. Annales UMCS sec. B, 75, 87–113. http://dx.doi.org/10.17951/b.2020.75.0.87-113

Santana, G.R.D., & Amparo-Santos, L. (2019). Institutionalization of street food in the modern urban space: Conformations, tensions and conflicts. Journal of Food and Nutrition Research, 7(6), 465–475. https://pubs.sciepub.com/jfnr/7/6/9/index.html

Sgroi, F., Modica, F., & Fusté-Forné, F. (2022). Street food in Palermo: Traditions and market perspectives. International Journal of Gastronomy and Food Science, 27, 100482, 1–7. https://doi.org/10.1016/j.ijgfs.2022.100482

Stasiak, A. (2015). Rozwój turystyki kulinarnej w Polsce. In Kultura i turystyka – wokół wspólnego stołu (pp. 119–149). ROTWŁ. http://dx.doi.org/10.13140/RG.2.1.2031.0489

Szczepaniak, I., & Tereszczuk, M. (2016). Regional and traditional products as a way to improve competitiveness of Polish food producers in foreign markets. In International Conferences on Social Issues and Economic Studies (pp. 70–81). https://rsepconferences.com/my_documents/my_files/CCF_7_SZCZEPANIAK_-_TERESZCZUK.pdf

Szołtysek, J., & Ziętara, H. (2018). Bariery logistyczne w działalności gastronomii mobilnej w Polsce. Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska, 120, 195–206. https://www.researchgate.net/publication/330638179_BARIERY_LOGISTYCZNE_W_DZIALALNOSCI_GASTRONOMII_MOBILNEJ_W_POLSCE_LOGISTIC_BARRIERS_ON_THE_ACTIVITIES_OF_FOOD_TRUCKS_IN_POLAND

Świtała-Trybek, D. (2015). Kulinaria w przestrzeni miasta. Nowe trendy, nowe potrzeby mieszkańców. Studia Etnologiczne i Antropologiczne, 15, 48–64. https://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.ojs-issn-2353-9860-year-2015-volume-15-article-9321




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/b.2024.79.0.49-68
Data publikacji: 2024-08-08 00:00:00
Data złożenia artykułu: 2024-03-09 11:07:48


Statystyki


Widoczność abstraktów - 644
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 320

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2024 Anna Dłużewska

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.