Zróżnicowanie termiczne na Lubelszczyźnie podczas fali mrozów w styczniu 2017 r.

Agnieszka Krzyżewska, Sylwester Wereski, Marek Nowosad

Streszczenie w języku polskim


Fale mrozów należą do ekstremalnych zjawisk pogodowych stanowiących – podobnie jak inne tego typu zjawiska – zagrożenie dla zdrowia i życia człowieka oraz wpływających niekorzystnie na środowisko przyrodnicze. Za falę mrozów przyjmuje się ciąg przynajmniej trzech kolejnych dni, podczas których minimalna dobowa temperatura powietrza była równa lub niższa od –15°C (Wibig i in. 2009). Celem niniejszej pracy jest zbadanie warunków termicznych na Lubelszczyźnie podczas szczególnie mroźnego stycznia 2017 r. Jako materiał źródłowy wykorzystano wyniki pomiarów minimalnych i maksymalnych dobowych wartości temperatury powietrza oraz terminowe wartości temperatury powietrza o kroku czasowym 1 godziny, z terenowych stacji meteorologicznych Katedry Hydrologii i Klimatologii UMCS, zlokalizowanych na obszarze Lubelszczyzny (Celejów, Leśniowice, Rybczewice, Wola Wereszczyńska, Guciów) oraz stacji meteorologicznych IMGW-PIB (Siedlce, Terespol, Lublin-Radawiec, Włodawa, Sandomierz, Zamość, Kozienice). Fala mrozów na Lubelszczyźnie wystąpiła w dniach od 5 do 11 stycznia 2017 r., przy czym na większości stacji (z wyjątkiem stacji w Terespolu) 9 stycznia minimalna dobowa temperatura powietrza była wyższa od –15°C. Podczas analizowanego okresu najniższą temperaturę powietrza zanotowano 7 stycznia na stacji w Guciowie (–25,3°C). Przyczyną tej fali mrozów był napływ powietrza arktycznego z północy.


Słowa kluczowe


Lubelszczyzna; Lublin; warunki termiczne; fale mrozu

Pełny tekst:

PDF (English)

Bibliografia


American Meteorological Society, Glossary of Meteorology. Online: http://glossary.ametsoc.org (access: 15.11.2019).

Ewert A. 1998. Próba określenia indywidualnych cech klimatu region lubelskiego. In: M. Nowosad (ed.), Problemy współczesnej klimatologii i agrometeorologii regionu lubelskiego (pp. 25–29). Lublin: UMCS.

IPCC, 2014. Climate Change 2014: Synthesis Report. Contribution of Working Groups I, II and III to the Fifth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change [Core Writing Team, R.K. Pachauri and L.A. Meyer (eds.)]. IPCC, Geneva, Switzerland, 151 pp.

Kaszewski B.M. 2006. Próba oceny zmiany klimatu na Lubelszczyźnie w drugiej połowie XX wieku. In: J. Trepińska, Z. Olecki (eds.), Klimatyczne aspekty środowiska geograficznego (pp. 127–138). Kraków: IGiGP UJ.

Kaszewski B.M. 2008. Warunki klimatyczne Lubelszczyzny. Lublin: UMCS.

Kaszewski B., Krzyżewska A., Siwek K., Śnieżek T., Kuśmierz A. 2018. Plan adaptacji do zmian klimatu Miasta Lublin do roku 2030, Załącznik 2: Opis głównych zagrożeń klimatycznych i ich pochodnych dla Miasta Lublin. Lublin–Warszawa.

Kołodziej J., Liniewicz K., Wesołowska-Janczarek M. 1987/1988. Ekstremalne wartości temperatury powietrza w okolicy Lublina (1951–1985). Annales UMCS, sec. B 42(43), 143–154.

Krzyżewska A. 2014. Przegląd metod wydzielania fal upałów i fal mrozów. Przegląd Geofizyczny 59(3–4), 157–173.

Krzyżewska A., Wereski S. 2011. Fale upałów i mrozów w wybranych stacjach Polski na tle regionów bioklimatycznych (2000–2010). Przegląd Geofizyczny 56(1–2), 99–109.

Krzyżewska A., Wereski S., Nowosad M. 2018. Thermal variability in the Lublin Region during an exceptionally severe heat wave in August 2015. Przegląd Geofizyczny 58(1–2), 293–303.

Li Z., Manson A.H., Li Y., Meek C. 2017. Circulation characteristics of persistent cold spells in central-eastern North America. Journal of Meteorological Research 31(1), 250–260. https://doi.org/10.1007/s13351-017-6146-y

Niedźwiedź T. (ed.). 2003. Słownik meteorologiczny. Warszawa: PTGeof, IMiGW.

Nowak M., Nowak J. 1996. Lubelszczyzna. Warszawa: WSiP.

Paczos S. 1982. Stosunki termiczne i śnieżne zim w Polsce. Lublin: UMCS.

Paczos S. 1990. Ekstremalnie ciepłe i chłodne zimy w Polsce w okresie 1951–1990. In: Materiały konferencyjne. Ogólnopolska Sesja Naukowa „Meteorologia i hydrologia a ochrona środowiska” (pp. 85–90). Przesieka.

Porębska M., Zdunek M. 2013. Analysis of extreme temperature events in Central Europe related to high pressure blocking situations in 2001–2011. Meteorologische Zeitschrift 22(5), 533–540.

Smoyer-Tomic K.E., Kuhn R., Hudson A. 2003. Heat wave hazards: An overview of heat wave impacts in Canada. Natural Hazards 28(2–3), 465–486. https://doi.org/10.1023/A:1022946528157

Tomczyk A.M. 2015. Najdłuższa fala upałów oraz fala mrozów w Poznaniu na tle cyrkulacji atmosferycznej. Acta Geographica Silesiana 19, 67–71.

Tomczyk A.M., Bednorz E., Półrolniczak M., Kolendowicz L. 2019. Strong heat and cold waves in Poland in relation with the large-scale atmospheric circulation. Theoretical and Applied Climatology 137(3–4), 1909–1923.

Wibig J., Podstawczyńska A., Rzepa M., Piotrowski P. 2009. Cold waves in Poland – frequency, trends and relationships with atmospheric circulation. Geographia Polonica 82(1), 47–59.

Wiszniewski W. 1973. Atlas klimatyczny Polski. Warszawa: IMiGW.

www.ogimet.com

www.pogodynka.pl

www.wmo.int

Zinkiewicz W., Zinkiewicz A. 1973. Stosunki klimatyczne województwa lubelskiego. Annales UMCS, sec. B 28(8), 140–202.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/b.2019.74.0.217-229
Data publikacji: 2019-11-07 13:39:49
Data złożenia artykułu: 2019-07-04 13:17:34


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1390
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 693

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2019 Agnieszka Krzyżewska, Sylwester Wereski, Marek Nowosad

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.