Utwory zastoiskowe doliny Iny między Witkowem a Tychowem koło Stargardu Szczecińskiego

Cyprian Seul, Roman Bednarek

Streszczenie w języku polskim


Dolina Iny w między Suchaniem a Stargardem Szczecińskim została utworzona w czasie wytapiania się lądolodu z fazy pomorskiej zlodowacenia bałtyckiego. Powstała w miejscu rynny glacjalnej, która utworzyła się w miejscu kopalnych dolin rzecznych.

Podczas uzupełniających badań geologicznych związanych z projektem nitki gazociągu Świnoujście – Lwówek Wielkopolski wykonano 20 otworów badawczych w odległościach od 50 do 100m w przekroju poprzecznym przez całą dolinę Iny. Głębokość otworów sięgała od 6 m w strefie krawędziowej do głębokości ponad 30 m w części środkowej doliny. Pozwoliło to na wykonanie dokładnego przekroju poprzecznego przez dolinę.

W związku z tym, że w środkowej części doliny natrafiono na znaczną miąższość osadów organicznych i zastoiskowych glin pylastych wykonano sondowanie CPTU oraz pobrano próbki osadów organicznych oraz pylastych zalegających poniżej. Dla pobranych osadów wykonano standardowe badania geotechniczne a dodatkowo dla wybranych 2 próbek określono wiek TL.

Wyniki badań potwierdzają istnienie zbiornika sedymentacyjnego wypełniającego dolinę w późnym plejstocenie (gliny pylaste), w którym spokojną sedymentację przerywały zmienne warunki sedymentacyjne. W holocenie osadzały się gytie, namuły a w stropie torfy). Zbiornik stanowiący dolinę Iny wypełniany osadami mineralnymi istniał w czasie funkcjonowania „Zastoiska Pyrzyckiego”.


Słowa kluczowe


Ina Valley; glacilacustrine deposits; CPTU tests; grain-size; TL dating

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Börner A., 2004. Stratigraphical division of Quaternary in Mecklemburg-Vorpommern, [w:] XI Konferencja Stratygrafia Plejstocenu Polski (red. A. Ber i in.). Supraśl, 30.08 – 3.09. 2004.Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa, 26–28.

Dyjor S., 1991. Wpływ ewolucji paleogeograficznej na rozwój zlodowaceń w Polsce Zachodniej, [w:] Geneza, litologia i stratygrafia utworów czwartorzędowych, A. Kostrzewski (red.). Wyd. Nauk. UAM Poznań, seria Geografia 50, 419–433.

Federowicz S., 2006. Metodyczne aspektu luminescencyjnego określania wieku osadów neoplejstoceńskich Europy Środkowej. Wyd. Uniwersytetu Gdańskiego, ss. 156.

Karczewski A., 1968. Wpływ recesji lobu Odry na powstanie i rozwój sieci dolinnej Pojezierza Myśliborskiego i Niziny Szczecińskiej. Pr. Kom. Geogr.-Geol. PTPN, 8(3), 3–105.

Karczewski A., 1998. Geomorfologia. Nizina Szczecińska i pojezierze Myśliborskie. Wyd. UAM Poznań.

Kowalska A., 1960. Paleomorfologia powierzchni podplejstoceńskiej niżowej części dorzecza Odry. Prace Geograficzne PAN, 21, 75.

Lunne T., Robertson P.K., Powell J.J.M., 1997. Cone Penetration Testing in Geotechnical Practice. E&FN Spon, London, pp. 352.

Młynarek Z., Tschuschke W., Wierzbicki J.,1997. Klasyfikacja gruntów podłoża budowlanego metodą statycznego sondowania. Geotechnika w Budownictwie i Transporcie. XI Krajowa Konferencja Mechaniki Gruntów i Fundamentowania, Gdańsk, t. 2, s. 119–126.

Młynarek Z., Wierzbicki J., 2007. Nowe możliwości i problemy interpretacyjne polowych badań gruntów. Geologos 11, 97–118.

Mojski J.E., 2005. Ziemie polskie w czwartorzędzie. Zarys morfogenetyczny. Państwowy Instytut Geologiczny. Warszawa, ss. 404.

Nita J., Chybiorz R., 2006. Mapa geologiczna Polski na tle rastrowego modelu rzeźby terenu. Uniwersytet Śląski.

Paluszkiewicz R., Paluszkiewicz R., Wierzbicki J., 2010. Zastosowanie metody statycznego sondowania w analizie genezy osadów, na przykładzie sandru Gwdy, Landform Analysis, vol. 13, 83–89.

Piotrowski A., Sochan A., Schiewe M., 2008. Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski 1:50000, ark. Stargard Szczeciński (230). Państwowy Instytut Geologiczny. Warszawa.

Piotrowski A., Pisarska-Jamroży M., Schlaak N., Brose F, Juschus O., Przybylski B., Relisko-Rybak J., Sydor P., Krzymińska J., 2012. Wysoczyzna Pojezierza Myśliborskiego i Dolina Dolnej Odry w okolicy Cedyni, [w:] XIX Konferencja Stratygrafia Plejstocenu Polski. „Korelacja osadów plejstocenu na pograniczu polsko-niemieckim w Dolinie Dolnej Odry” (red. A. Piotrowski i in.). Cedynia, 3–7 września 2012. PIG. PIB. Warszawa, s.14–34.

Racinowski R., Szczypek T., Wach J., 2001. Prezentacja i interpretacja wyników badań uziarnienia osadów czwartorzędowych. Wyd. Uniwersytetu Śląskiego. Katowice, ss.146.

Ruszała M., 1995. Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski wraz z objaśnieniami, 1:50000, ark. Stare Czarnowo (267). Państwowy Instytut Geologiczny. Warszawa.

Sochan A., Piotrowski A., 2004. Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski w skali 1:50000 z objaśnieniami, ark. Dolice (268). Państwowy Instytut Geologiczny. Warszawa.

Sylwestrzak J., 1978. Rozwój sieci dolinnej na Pomorzu pod koniec plejstocenu. GTN Wydział V Nauk o Ziemi. Gdańsk, ss.161.

Wierzbicki J., Paluszkiewicz R., Paluszkiewicz R., 2008. Wytrzymałość mechaniczna osadu a jego geneza, na przykładzie wybranych utworów strefy marginalnej fazy pomorskiej zlodowacenia Wisły. Landform Analysis vol. 9, 390–393.

Wiśniowski Z., Piotrowski A., 2004. Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski z objaśnieniami, skala 1:50000 ark. Choszczno (269). PIG Warszawa, ss. 46.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/b.2015.70.1.59
Data publikacji: 2016-06-30 07:35:23
Data złożenia artykułu: 2015-10-13 12:31:48


Statystyki


Widoczność abstraktów - 944
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 1186

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2016 Cyprian Seul

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.