Pożytek (opheleia) jako wartość etyczna w Ekonomiku Ksenofonta

Dorota Tymura

Streszczenie w języku polskim


Celem artykułu jest ukazanie Sokratejskiej opheleia jako istotnej wartości etycznej w życiu człowieka - na podstawie tekstu Ekonomika. Można sądzić, że opheleia była jednym z najczęściej przez Sokratesa używanych pojęć etycznych, a jego szczególna pozycja  została uwypuklona w tekście Ekonomika. W dialogu Ksenofonta Sokrates traktuje pożytek jako wartość, która stanowi podstawę prawdziwej przyjaźni, dobrych relacji rodzinnych, w tym szczególnie małżeńskich, właściwych stosunków zawodowych, a więc wszystkich najważniejszych relacji międzyludzkich. Jest on równie ukazany jako prawdziwa wartość duchowa kształtująca zachowanie moralne człowieka zarówno względem samego siebie, jak i innych ludzi, zajmując tym samym czołowe miejsce w etyce Sokratejskiej. Jako taka wartość musi on być jednak oparty na wiedzy i właściwym moralnym postępowaniu, w szczególności w zgodzie z nakazami enkrateia. Dlatego można twierdzić, że opheleia, utożsamiana również z dobrem i pięknem, jest ściśle powiązana z najważniejszymi pojęciami filozofii Sokratesa, takimi jak wiedza, cnota, przyjaźń i moralne wychowanie, i odgrywa  w jego rozważaniach bardzo istotną rolę.


Słowa kluczowe


Sokrates; Ksenofont; Ekonomik; pożytek; opheleia; wiedza; akrasia

Pełny tekst:

PDF (English)

Bibliografia


Anderson, John Kinlich. Xenophon. London: Bristol Classical Press, 2008.

Marchant, Edgar Cardew. Xenophontis Opera Omnia, vol. II. Oxford: Oxford University Press, 2009.

Pomeroy, Sarah B. Xenophon, Oeconomicus: A Social and Historical Commentary. Oxford: Clarendon Press, 1994.

Stevens, John. “Friendship and Profit in Xenophon’s Oeconomicus.” In The Socratic Movement. Edited by Vander Waerdt Paul, 209–237. Ithaca-London: Cornell University Press, 1994.

Strauss, Leo. Xenophon’s Socratic Discourse: An Interpretation of the Oeconomicus. Ithaca: Cornell University Press, 1970.

Taylor, Alfred Edward. Socrates: The Man and His Thought. New York: Doubleday Anchor Books, 1952.

Tredennick, Hugh and Robert Waterfield. Xenophon. Conversation of Socrates. London: Penguin Books, 1990.

Tymura, Dorota. Sokrates Ksenofonta. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2017.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/kw.2020.30.69-84
Data publikacji: 2021-03-31 12:28:35
Data złożenia artykułu: 2020-11-22 13:26:08


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1095
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2021 Dorota Tymura

##submission.licenseURL##: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/deed.pl