Pluralizm i relatywizm w etyce - wychodząc od W. K. Frankeny

Francesco Allegri

Streszczenie w języku polskim


Niniejszy artykuł łączy pluralizm i relatywizm w etyce na przykładzie klasycznego badacza XX-wiecznej filozofii moralnej: W. K. Frankeny. W etyce normatywnej Frankena broni perspektywy pluralistycznej, ponieważ w jego teorii obowiązku jest wiele podstawowych zasad moralnych (dokładnie dwie), które mogą ze sobą kolidować i nie ma ścisłego porządku pierwszeństwa w celu rozwiązania konfliktów między nimi. Jego stosunek do relatywizmu etycznego jest natomiast negatywny, ponieważ jego zdaniem wszystkie trzy wersje relatywizmu w sferze moralnej (opisowa, metaetyczna i normatywna) są wątpliwe. Autor wyjaśnia powody wiarygodności modelu pluralistycznego w etyce normatywnej, ale w kwestii relatywizmu wykazuje większą otwartość niż Frankena. W szczególności broni umiarkowanej wersji relatywizmu opisowego i metaetycznego, dla którego w pewnych kwestiach mogą istnieć równie uzasadnione sprzeczne oceny moralne. Taka forma relatywizmu, daleka od bycia „straszakiem”, wyraża po prostu ideę, że prawidłowe użycie rozumu niekoniecznie prowadzi do jednego wyniku, ale może przynieść wiele rozwiązań (nie dopuszczając tym samym wszystkich rozwiązań).

Słowa kluczowe


konflikt ocen moralnych; relatywizm etyczny; pluralizm moralny; etyka normatywna, metaetyka; William K. Frankena; Richard B. Brandt

Pełny tekst:

PDF (English)

Bibliografia


Allegri, Francesco. “Conflicting Values and Moral Pluralism in Normative Ethics.” Kultura i Wartości 2022, no. 34: 9–26. http://dx.doi.org/10.17951/kw.2022.34.9-26

Ayer, Alfred Jules. Language, Truth, and Logic. London: Gollancz, 1936.

Brandt, Richard Booker. Ethical Theory. The Problems of Normative and Critical Ethics. Englewood Cliff (N.J.): Prentice-Hall, 1959.

Frankena, William Klaas. Ethics. Englewood Cliffs: Prentice-Hall, 1973.

Frankena, William Klaas. Perspectives on Morality: Essays by William K. Frankena, edited by Kenneth E. Goodpaster. Notre Dame (Indiana): University of Notre Dame Press, 1976.

Gaut, Berys. “Moral Pluralism.” Philosophical Papers 22, no. 1 (1993): 17–40.

Gaut, Berys. “Justifying Moral Pluralism.” In: Ethical Intuitionism: Re-evaluations, edited by Philip Stratton-Lake, 137–160. Oxford: Clarendon Press, 2002.

Hooker, Brad. “Ross-style Pluralism versus Rule-consequentialism.” Mind 105, no. 420 (1996): 531–552.

Hooker, Brad. Ideal Code, Real World: a Rule-consequentialist Theory of Morality. Oxford: Clarendon Press, 2000.

Kluckhohn, Clyde. “Ethical Relativity: Sic et Non.” Journal of Philosophy 52, no. 23 (1955): 663–677.

Ross, William David. The Right and the Good. Oxford: Clarendon Press, 1930.

Ross, William David. Foundations of Ethics. The Gifford Lectures delivered in the University of Aberdeen, 1935–6, Oxford: Clarendon Press, 1939.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/kw.2024.38.77-88
Data publikacji: 2024-12-31 23:41:29
Data złożenia artykułu: 2024-05-21 13:20:39


Statystyki


Widoczność abstraktów - 17
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2024 Francesco Allegri

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.