Wartości kulturowe i ich recepcja. Analiza przypadku dziedzictwa kulturowego

Moritz von Kalckreuth

Streszczenie w języku polskim


W debatach na temat teorii wartości powszechne stało się podejmowanie problemów takich jak relatywizm na poziomie ogólnym, przy czym wartości są często rozumiane w oparciu o wartości moralne. Niniejszy tekst analizuje, jak kwestia relatywizmu przedstawia się w odniesieniu do zjawisk dziedzictwa kulturowego i jego wartości kulturowych. Pokazuje, że filozoficzne podejście do dziedzictwa kulturowego i wartości kulturowych może być przekonujące tylko wtedy, gdy uda mu się wyartykułować historyczność i kulturowe zapośredniczenie naszych doświadczeń wartości. W pierwszym kroku przedstawiono różne istotne aspekty dziedzictwa kulturowego. Na tej podstawie analizowane są radykalnie absolutystyczne i radykalnie relatywistyczne próby zrozumienia relacji między wartościami a zjawiskami kulturowymi. Następnie podjęto próbę nakreślenia alternatywy, która pozwala na wgląd w historyczność i kulturowe uwarunkowania naszego doświadczenia wartości kulturowych, nie rezygnując z nieredukowalności zjawisk wartości. Kluczowe znaczenie ma tu kulturowa kreacja dziedzictwa kulturowego, jego kulturowo zapośredniczone doświadczanie i wreszcie specyfika samych wartości kulturowych, których realizacja jest aksjologicznie powiązana z kulturowymi aktami uznania i identyfikacji.


Słowa kluczowe


dziedzictwo kulturowe; aksjologia; teoria wartości; względność; artefakt; recepcja; historyczność; fenomenologia; filozofia kultury

Pełny tekst:

PDF (English)

Bibliografia


Bahr, Amrei. “What the Mona Lisa and a Screwdriver Have in Common. A Unifying Account of Artifact Functionality.” Grazer Philosophische Studien 96, no. 1 (2019): 81–104.

Baker, Lynne. The Metaphysics of Everyday Life. An Essay in Practical Realism. Cambridge: Cambridge University Press, 2009.

“Convention Concerning the Protection of the World Cultural and Natural Heritage.” UNESCO, 1972, https://whc.unesco.org/archive/convention-en.pdf (accessed: 11.05.2024).

De Monticelli, Roberta. Towards a Phenomenological Axiology. Discovering What Matters. Cham: Palgrave Macmillan, 2021. DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-030-73983-6

De Monticelli, Roberta. “Cultural Anthropology: An Axiological Approach.” In: Philosophical Anthropology as an Interdisciplinary Practice, edited by Erik Dzwiza-Ohlsen, Erik Speer, and Andreas Speer. Paderborn: Brill Mentis, 2021, 207–227.

Dworkin, Ronald. Justice for Hedgehogs. Cambridge: Harvard University Press, 2011.

Felski, Rita. Hooked: Art and Attachment. Chicago: Chicago University Press, 2020.

Harmann, Gilbert, and Judith Jarvis Thomson. Moral Relativism and Moral Objectivity. Cambridge: Blackwell, 1997.

Harrison, Rodney, Caitlin DeSilvey, Cornelius Holtorf, and Sharon Macdonald. “For ever, for everyone.” In: Heritage Futures. Comparative Approaches to Cultural and Natural Heritage Practices. London: UCL Press, 2020, 1–19. DOI: https://doi.org/10.14324/111.9781787356009

Hartmann, Nicolai. Ethics. London and New York: Allen, Unwin and Macmillan, 1932.

Hartmann, Nicolai. Das Problem des geistigen Seins. Untersuchungen zur Grundlegung der Geschichtsphilosophie und der Geisteswissenschaften. Berlin: Walter De Gruyter, 1962.

Hartmann, Nicolai. “Vom Wesen sittlicher Forderungen.” In: Das Wertproblem und die Philosophie der Gegenwart. Aufsätze zu Wert und Sinn. Hamburg: Felix Meiner, 2024, 61–108.

Hartmann, Nicolai. “Über die Stellung der ästhetischen Werte im Reich der Werte überhaupt.” In: Das Wertproblem und die Philosophie der Gegenwart. Aufsätze zu Wert und Sinn. Hamburg: Felix Meiner, 2024, 109–120.

Hartmann, Nicolai. “Sinngebung und Sinnerfüllung.” In: Das Wertproblem und die Philosophie der Gegenwart. Aufsätze zu Wert und Sinn, Hamburg: Felix Meiner, 2024, 163–212.

Hilt, Annette. “Ein Zuhause, das mehr als Heimat ist. Phänomenologische Überlegungen zur Zugehörigkeit.” Zeitschrift für Kulturphilosophie 2021, no. 2/2021: 84–95. DOI: https://doi.org/10.28937/9783787341061_9

Hoffmann, Martin, Reinold Schmücker, and Héctor Wittwer. Vorrang der Moral? Eine metaethische Kontroverse. Frankfurt a. M.: Vittorio Klostermann, 2017.

Josefsson, Johan, and Inga Lill Aronsson. “Heritage as life-values: a study of the cultural heritage concept.” Current Science 110, no. 11 (2016): 2091–2098. DOI: https://doi.org/10.18520/cs/v110/i11/2091-2098

Kalckreuth, Moritz von. “Alltägliche Lebenswirklichkeit und ontologische Theorie.“ Deutsche Zeitschrift für Philosophie 68, no. 2 (2020): 275–287. DOI: https://doi.org/10.1515/dzph-2020-0017

Kolnai, Aurel. “Morality and Practice I: The Ambiguity of the Good.” In: Ethics, Value and Reality, London: Routledge, 2017, 63–122.

Löfgren, Orvar, and Ewa Klekot. “Culture and Heritage.” Ethnologie française 42, no. 2 (2012): 391–394.

Matthes, Erich Hatala. “History, Value, and Irreplaceability.” Ethics 124, no. 1 (2013), 35–64. DOI: https://doi.org/10.1086/671389

Matthes, Erich Hatala. “Impersonal Value, Universal Value, and the Scope of Cultural Heritage.” Ethics 125, no. 4 (2015): 999–1027. DOI: https://doi.org/10.1086/680908

Parzinger, Hermann. “Gedanken zum Kulturerbe in einer sich verändernden Welt.” Jahrbuch für Kulturpolitik 2017/18 (2018), 125–126. DOI: https://doi.org/10.1515/9783839442524-013

Ratcliffe, Matthew. “Belonging to the World Through the Feeling Body.” Philosophy, Psychiatry, & Psychology 16, no. 2 (2009): 205–211. DOI: https://doi.org/10.1353/0.0235

Raz, Joseph. Value, Respect and Attachment. Cambridge: Cambridge University Press, 2001.

Raz, Jospeh. The Practice of Value. Oxford: Claredon Press, 2008.

Roberts, David. History of the Present. The Contemporary and its Culture. London: Routledge, 2022.

Rosa, Hartmut. Resonance: A Sociology of Our Relationship to the World. Cambridge: Polity Press, 2021.

Sandis, Constantine, ed. Cultural Heritage Ethics. Between Theory and Practice. Cambridge: Open Book Publishers, 2014. DOI: dx.doi.org/10.11647/OBP.0047

Scheler, Max. Formalism in Ethics and Non-Formal Ethics of Values. A New Attempt toward the Foundation of an Ethical Personalism. Evanston: Northwestern University Press, 1973.

Schmücker, Reinold. “On Judging Art.” In: Aesthetics Today. Contemporary Approaches to the Aesthetics of Nature and of Arts, edited by Stefan Majetschak and Anja Weiberg. Berlin and Boston: De Gruyter, 2017, 87–94. DOI: https://doi.org/10.1515/9783110540413-006

Searle, John. The Construction of Social Reality. London: Penguin, 1995.

Smith, Laurajane. Uses of Heritage. Abingdon and New York: Routledge, 2006.

Taylor, Charles. Sources of the Self. The Making of the Modern Identity. Cambridge: Cambridge University Press, 1992.

Thompson, Janna. “Cultural Property, Restitution and Value.” Journal of Applied Philosophy 20, no. 3 (2003): 251–262.

Trigg, Dylan. “The place of trauma: Memory, hauntings, and the temporality of ruins.” Memory Studies 2, no. 1 (2009), 87–101. DOI: https://doi.org/10.1177/1750698008097397

Vendrell Ferran, Íngrid. “Feeling as Consciousness of Value.” Ethical Theory and Moral Practice 25 (2022): 71–88. DOI: https://doi.org/10.1007/s10677-021-10244-x




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/kw.2024.38.9-31
Data publikacji: 2024-12-31 23:41:29
Data złożenia artykułu: 2024-06-30 21:33:18


Statystyki


Widoczność abstraktów - 26
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 4

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2024 Moritz von Kalckreuth

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.