Die Werttheorie in der Philosophie von Andrzej Chmielecki

Andrzej Niemiec

Abstract


Die Philosophie von Andrzej Chmielecki bleibt immer noch wenig bekannt. Das von ihm entwickelte System der integralen Ontologie ist äußerst umfangreich und enthält viele bemerkenswerte Lösungen. Teil dieser Ontologie ist auch eine originelle Werttheorie. Der Autor des Artikels versucht zu zeigen, wie dieses System grundlegende Fragen nicht nur in der Axiologie, aber auch in der Ontologie beantwortet. Die wichtigsten Fragen, die in dem Artikel angesprochen werden, sind u. a. die Art und Weise, wie Werte existieren, die Möglichkeit ihrer Hierarchie und ihrer Erkenntnis durch den Menschen. Der Artikel schildert auch den Platz, den Werte und Bewertungen in der allgemeinen Struktur von Wesen einnehmen, und wie sie sich voneinander unterscheiden. Der Autor stellt auch die Möglichkeiten der Begründung in der Ethik vor, unter besonderer Berücksichtigung der Begründung von Werten und Urteilen sowie Wertbewertungen. Die verwendeten Materialien sind die Quellentexte, d.h. Monographien und Artikel von Andrzej Chmielecki, die sich mit den im Artikel aufgeworfenen Fragen befassen.


Schlagworte


Norm; integrale Ontologie; Menschlichkeit; Existenz; Werte; Bewertung; Andrzej Chmielecki

Literaturhinweise


Chmielecki, Andrzej. Między mózgiem i świadomością. Próba rozwiązania problemu psychofizycznego. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, 2001.

Chmielecki, Andrzej. „O uzasadnianiu w etyce”. W: Etyka u schyłku drugiego tysiąclecia, red. Jacek Ziobrowski, 279–294. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2013.

Chmielecki, Andrzej. Podstawy psychoniki. Ku alternatywie dla cognitive science. Warszawa: IFiS PAN, 2013.

Chmielecki, Andrzej. Problem autonomii ducha w perspektywie ewolucjonizmu. Warszawa: OAK – Oficyna Akademicka, 1995.

Chmielecki, Andrzej. Rzeczy i wartości. Humanistyczne podstawy edukacji ekonomicznej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1999.

Chmielecki, Andrzej. „Rozum i racjonalność – rozważania esencjalne”. W: Rozum i przestrzenie racjonalności. Kolokwia Bielańskie edycja druga, red. Andrzej Chmielecki,11–56. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2010.

Galarowicz, Jan. Fenomenologiczna etyka wartości (Max Scheler, Nicolai Hartmann, Dietrich von Hildebrand). Kraków: Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej, 1997.

Hartmann, Nicolai. Nowe drogi ontologii. Tłum. Leszek Kopciuch, Artur Mordka. Toruń: Rolewski, 1998.

Hartmann, Nicolai. O podstawach ontologii. Cele i drogi analizy kategorialnej. Tłum. Jan Garewicz. Toruń: „Comer”, 1994.

Hartmann, Nicolai. Myśl filozoficzna i jej historia. Systematyczna autoprezentacja. Tłum. Jan Garewicz. Toruń: „Comer”, 1994.

Hartmann, Nicolai. Zarys metafizyki poznania. Tłum. Ewa Drzazgowska, Paweł Piszczatowski. Warszawa: IFiS PAN, 2007.

Höffe, Otfried. Immanuel Kant. Tłum. Andrzej M. Kaniowski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2003.

Ingarden, Roman. Spór o istnienie świata, t. 1-2. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1962.

Kant, Immanuel. Krytyka praktycznego rozumu. Tłum. Jerzy Gałecki. Warszawa: PWN, 1984.

Kant, Immanuel. Uzasadnienie metafizyki moralności. Tłum. Mścisław Wartenberg. Warszawa: PWN, 1984.

Kopciuch, Leszek. Wolność a wartości. Max Scheler, Nicolai Hartmann, Dietrich von Hildebrand, Hans Reiner. Lublin: Wydawnictwo UMCS, 2010.

Lipiec, Józef. „Problemy egzystencjalne w teorii wartości”. W: Studia z ontologii i epistemologii wartości, red. Józef Lipiec, 11–23. Kraków: Instytut Filozofii Uniwersytetu Jagiellońskiego, 1990.

Noras, Andrzej J. Nicolai Hartmanna koncepcja wolności woli. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 1998.

Nowakowski, Andrzej. Problem psychofizyczny w systemach Arystotelesa, Spinozy, Davidsona. Lublin: Wydawnictwo UMCS, 2009.

Stróżewski, Władysław. „Transcendentalia i wartości”. W: Władysław Stróżewski. Istnienie i wartość. Kraków: Znak, 1981.

Uzasadnienie w aksjologii i etyce w badaniach polskich i zagranicznych, red. Leszek Kopciuch i Tomasz Siwiec. Lublin: Wydawnictwo UMCS, 2014.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/kw.2022.33.63-81
Date of publication: 2022-07-31 23:21:37
Date of submission: 2022-01-13 17:15:43


Statistiken


Sichtbarkeit von Abstracts - 838
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 0

Indikatoren



Refbacks

  • Im Moment gibt es keine Refbacks


Copyright (c) 2022 Andrzej Niemiec

Lizenz-URL: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/deed.pl